چگونه دچار «سکته مغزی» نشویم؟

عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، رژیم غذایی مناسب، افزایش فعالیت‌های ورزشی، کاهش وزن و کنترل فشار خون را از مهمترین راه‌های کاهش احتمال بروز سکته مغزی عنوان کرد.

به گزارش فارس، فرزاد اشرافی، متخصص مغز و اعصاب در آستانه هفته پیشگیری از سکته مغزی، درباره این عارضه توضیح داد: هرگونه اختلال در خون‌رسانی به بافت مغز سکته مغزی تلقی می‌شود.

دانشیار دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با بیان اینکه سکته مغزی در اثر دو عامل خونریزی دهنده و عوامل ناشی ازانسداد رگ به علت لخته، رخ می‌دهد، افزود: همچنین نوع دیگری از سکته، حمله گذرای سکته مغزی است که علائم آن در کمتر از ۲۴ ساعت رفع می‌شود.

رئیس بخش مغز و اعصاب مرکز پزشکی، آموزشی و درمانی شهدای تجریش شایع ترین سکته مغزی را سکته ناشی از انسداد رگ‌ها عنوان کرد و گفت: ۲۵ درصد سکته‌های مغزی ناشی از پارگی رگ و خونریزی مغزی و ۸۵ درصد ناشی از ایجاد لخته در عروق مغزی است.

این متخصص مغز و اعصاب یادآور شد: سکته‌هایی که در اثر فشارخون بالا و پارگی رگ رخ می‌دهند باعث خونریزی داخل بافت مغز و خونریزی زیر پرده عنکبوتی مغز می‌شوند.

علائم سکته مغزی را بشناسید

وی درباره علائم سکته مغزی توضیح داد: سکته مغزی بسته به اینکه کدام یک از قسمت‌های مغز را درگیر کرده است، علائم مختلفی دارد؛ این علائم می‌تواند شامل تاری دید، اختلال در میدان بینایی، اختلال در بلع، اختلال در صحبت کردن، ضعف اندام و فلجی، اختلال در حس اندام، عدم تعادل و اختلال ادراری شود.

عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی اضافه کرد: در مواردی که لخته‌ها عروق ساقه مغز را درگیر می‌کنند، می‌توانند افت هوشیاری و کما را برای بیمار به دنبال داشته باشند.

در صورت بروز سکته مغزی از خود درمانی پرهیز کنید

اشرافی درباره اقدامات لازم برای بیماری که دچار سکته مغزی شده است، گفت: اگر فرد و یا اطرافیان علائم بارزی همچون کج شدن صورت، اختلال در صحبت کردن، اختلال حرکتی و یا ضعف اندام را مشاهده کردند، باید سریعا به اورژانس ۱۱۵ اطلاع دهند و از خود درمانی خودداری کنند.

این متخصص مغز و اعصاب تاکید کرد: حتی اگر فشارخون بیمار بالاست نباید برای پایین آوردن فشار خون بیمار اقدام به خوددرمانی کنند.

وی با بیان اینکه بعد از رسیدن بیمار به بیمارستان سریعا از مغز وی تصویربرداری انجام می‌شود، یادآور شد: اگر بیمار کمتر از سه ساعت به بیمارستان برسد، می‌توان با تزریق نوعی از داروی ضد لخته علائم حیاتی بیمار را برگرداند؛ البته این دارو برای تمام سکته‌های مغزی کاربرد ندارد و برای سکته‌های ناشی از انسداد رگ در اثر لخته موثر است.

عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی افزود: تشخیص لزوم استفاده از این دارو بر عهده متخصص مغز و اعصاب اورژانس بیمارستان است.

اشرافی با بیان اینکه برخی از عواملی که باعث احتمال سکته مغزی می‌شود، مانند سن، جنس، نژاد و ژنتیک غیر قابل تغییر است، گفت: در میان افراد مسن، مردان و سیاه پوستان احتمال بروز سکته مغزی بیشتر است.

این متخصص مغز و اعصاب درباره عوامل قابل کنترل سکته مغزی، توضیح داد: بالا بودن فشار و چربی خون، دیابت، چاقی، بی تحرکی، مصرف دخانیات از جمله دخانیات و قلیان، مصرف الکل از جمله عوامل افزایش احتمال بروز سکته مغزی است که افراد می‌توانند با تغییر در سبک زندگی خود آنها را کنترل کنند.

مصرف داروهای روان گردان و محرک؛ عامل کاهش سن بروز سکته مغزی

وی مصرف داروهای روان گردان و برخی از مواد محرک مانند ترکیبات امفیتامین، شیشه و کوکائین را از دیگر عوامل بروز سکته مغزی عنوان کرد و گفت: این عوامل باعث بروز سکته مغزی در سنین پایین می‌شود.

ردپای مشکلات قلبی و عروقی در بروز سکته‌های مغزی

عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی همچنین مشکلات قلبی و عروقی را از مهمترین عوامل بروز سکته مغزی عنوان کرد و توضیح داد: احتمال بروز سکته مغزی در افرادی که اختلالات ریتم قلبی و یا مشکلات مربوط به دریچه قلب دارند، بیشتر از سایر افراد است.

اشرافی یادآور شد: یکی از دلایل پایین آمدن میانگین سن سکته مغزی زندگی شهرنشینی، عدم رعایت رژیم غذایی سالم مانند مصرف فست فودها و مصرف داروهای روان گردان است.

این متخصص مغز و اعصاب درباره عوارض سکته مغزی هشدار داد: سکته مغزی یکی از مواردی است که باعث ایجاد یک بار مالی بر دوش سیستم بهداشت و درمانی کشور و خانواده‌ها می‌شود؛ زیرا سکته مغزی باعث ناتوانی، فلج اندام، اختلال در حرکت و بلع و عدم تعادل بیمار می‌شود.

وی با بیان اینکه درمان عارضه‌های ناشی از سکته مغزی به دارو درمانی و بازتوانی نیاز دارد، گفت: بیماری که دچار سکته مغزی می‌شود دچار ناتوانی حسی، حرکتی و ذهنی می‌شود که برای خانواده و سیستم بهداشتی کشور بار درمانی زیادی دارد.

کاهش میانگین سن بروز سکته مغزی در کشور

اشرافی درباره میانگین سنی افرادی که دچار سکته مغزی می‌شوند، اظهار کرد: شیوع سکته مغزی بعد از ۵۵ سالگی افزایش می‌یابد و به ازای هر پنج سال افزایش سن، ریسک سکته مغزی بیشتر می‌شود و سالانه بیش از ۱۲ هزارنفر در کشور دچار سکته مغزی می‌شوند.در حال حاضر میانگین سن بروز سکته مغزی در افراد کاهش یافته است.

وی درباره سکته‌های از نوع گذرا که علائم آن زیر ۲۴ ساعت است، تاکید کرد: ضروری است که این افراد نیز بعد از بروز سکته حتما به پزشک مراجعه کنند، زیرا احتمال تکرار سکته در افرادی که علائم گذرا داشته اند باز هم وجود دارد.

عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با تاکید بر ضرورت افزایش آگاهی افراد جامعه نسبت به عوامل بروز سکته مغزی، گفت: کنترل عوامل خطر مانند رژیم غذایی مناسب، کاهش مصرف نمک و چربی های اشباع و قند و همچنین افزایش فعالیت های ورزشی (روزانه حداقل ۳۰ دقیقه) به طوری که باعث افزایش ضربان قلب شود، کاهش وزن و کنترل فشار خون در محدوده مناسب و درمان دارویی مبتلایان دیابت و چربی خون در کاهش بروز سکته مغزی نقش بسزایی دارد.