تداوم خونریزی اقتصادی ایران یا قوت گرفتن مذاکره؟
از طرح مجلس تا سناریوهای احتمالی رابطه ایران و آمریکا
احتمال مذاکره باید همیشه وجود داشته باشد؛ برای این‌که یا باید جنگ فیزیکی کنید و رویارو شوید که آمریکایی‌ها ظاهرا حاضر به این کار نیستند. آن‌ها همین جنگ بدون خونریزی و مسالمت‌آمیز را می‌خواهند. اما این هم جنگی است با خونریزی اقتصاد ایران که به سود ایران نیست. هدف آن‌ها همین است که ایران براساس این خونریزی اقتصادی آنقدر ضعیف بشود که دیگر به عنوان یک کشور ضعیف دست از ادعاهایش بردارد و نتواند از آن حرف‌های همیشگی برای گرفتن اینجا یا آنجا و انجام این اقدام یا آن اقدام در فلان منطقه بزند.
فرارو- ماراتن انتخابات آمریکا به لحظات نفس گیرش رسیده است در این شرایط در این سوی دنیا و در مجلس شورای اسلامی فوریت طرحی با عنوان «اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها» به تصویب رسیده است که به ادعای نمایندگان مجلس موجب خواهد شد تا آمریکا وادار به مذاکره با ایران شود.
به گزارش فرارو، این طرح سازمان انرژی اتمی را مؤظف می‌کند تا به افزایش تولید اورانیوم در کشور بپردازد. علاوه براین، بر اساس این طرح، دولت نیز موظف است ظرف مدت ۲ ماه از تصویب این قانون، دسترسی‌های نظارتی فراتر از پروتکل الحاقی بر اساس برجام را متوقف کند. پس از ۳ ماه از تصویب این قانون، اگر روابط بانکی ایران در اروپا و میزان خرید نفت توسط آن‌ها از ایران به شرایط عادی و رضایت بخش بازنگشته باشد، دولت مکلف است اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی را متوقف نماید. چنانچه پس از ۳ ماه از تصویب این قانون طرف‌های مقابل برجام به اجرای تعهدات خود در برجام بازگشته باشند، دولت مکلف است پیشنهاد اقدام متقابل ایران در بازگشت به تعهدات برجامی را به مجلس ارائه کند. مستنکفین از اجرای این قانون نیز به تناسب، امتناع یا ممانعت از اجراء به طبقات ۴ تا ۷ طبقات مجازات تعزیری قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ محکوم می‌شوند.
اما آیا این طرح آنگونه که نمایندگان مدعی هستند موجب وادار ساختن آمریکا به مذاکره خواهد شد یا در عمل وزارت امور خارجه را محدود خواهد کرد؟ از دیگر سو در چنین وضعیتی در صورت احتمال مجدد دونالد ترامپ به ریاست جمهوری آمریکا روابط ایران و آمریکا چگونه خواهد شد و در این باره چه سناریوهای احتمالی وجود دارد؟
فریدون مجلسی دیپلمات پیشین ایران و کارشناس مسایل روابط بین الملل در گفتگو با فرارو در این باره گفت:اگر این طرح با قطعنامه شورای امنیت که ایران امضا کرده و برجام مغایرتی نداشته باشد جزو حقوق ایران است و تأثیری هم ندارد. آمریکایی‌ها هم با آن کاری ندارند. تا وقتی هم که سازمان بین‌المللی انرژی اتمی این را تأیید بکند و مغایرتی با ان‌پی تی نداشته باشد مسئله‌ای ندارد، اما اگر قرار باشد که این طرح مغایر ان‌پی تی باشد مجلس شورای اسلامی نمی‌تواند برخلاف اصول قوانین بین‌المللی قانونی را تصویب بکند یعنی می‌تواند قانون را تصویب بکند منتها از نظر بین‌المللی اعتبار ندارد و قانون‌شکنی است و موجب واکنش شورای امنیت نسبت به این قانون خواهد
شد.
وی افزود: من فکر می‌کنم مشکل اصلی کسانی که این مجلس را در اختیار گرفتند و در آنجا به شور و هیجان آمدند مخالفت ظاهری با برجام است، ولی اگر با برجام مخالف هستند همان‌طور که آمریکا از برجام خارج شد به دولت حکم کنند که از برجام خارج شود. این کار را می‌توانند بکنند برای این‌که آمریکا از برجام خارج شده و تعهداتش را انجام نداده است. این‌ها هم می‌توانند در یک ماده یک سطری اعلام خروج از برجام بکنند.
این کارشناس مسایل بین‌المللی اضافه کرد: ولی این طرح کمک می‌کند تا محاصره دریایی و هوایی ایران تشدید بشود. همچنین موجب می‌شود تا کشور‌های غربی هم به محاصره ایران بپردازند. این کار‌های ماجراجویانه و افراطی در شرایط ضعف، فایده‌ای ندارد. این کار‌ها را کسانی می‌کنند که قلدر هستند و در عرصه بین‌المللی زور دارند؛ بنابراین به دیگران تحکم و زورگویی می‌کنند، چون می‌توانند بکنند.
او ادامه داد: متأسفانه این طرح از جمله کار‌های ناسنجیده‌ی مجلس است. مجلس به جای کار‌های برنامه‌ریزی‌شده و اندیشیدن به نجات مردم از این مصیبت، فکر می‌کند که ما قوی هستیم و با شعار‌هایی که دور هم می‌دهند فکر می‌کنند که این شعار‌ها را تمام دنیا می‌شنوند، ولی این اقدامات مردم دنیا را به خشم می‌آورد و علیه ما می‌شوراند و خواهید دید که هیچ تأثیری هم ندارد.
مجلسی بیان کرد: این طرح البته به‌منظور آزار و اذیت دولت است و جنبه ایذایی دارد. من اطمینان دارم در متن خواهند آورد که به دولت اجازه داده خواهد شد که این اقدامات را بکند؛ ببینید اجازه داده می‌شود؛ یعنی الزام نیست فقط به معنای انداختن مسئولیت‌ها گردن دولت است که بعد بگویند ما گفتیم که شما بروید بمب اتمی بسازید و شما نساختید و موجب شکست ما شدید.
دیپلمات سابق ایران درباره سناریوهای موجود درباره رابطه ایران و آمریکا پس از پایان انتخابات اظهار کرد: راه حل رابطه ایران و آمریکا دست ایران است. چون آمریکایی‌ها دام خود را گستراندند و ایران هم در آن دام قرار گرفته است. ایران اگر می‌خواهد از این دام رها شود باید خودش تصمیم بگیرد. چون آمریکا تصمیمش را گرفته است و در یک جنگ اقتصادی به ایران لطمه زده است. آمریکا استقلال اقتصادی ایران را از بین برده است. متأسفانه ما دیگر نمی‌توانیم هر چه می‌خواهیم صادر کنیم هر چه می‌خواهیم وارد بکنیم ما نمی‌توانیم با دنیا رابطه بانکی داشته باشیم و همه این‌ها در گرو موافقت خزانه‌داری آمریکاست و آن هم اجازه نمی‌دهد.
وی افزود: پس از توقیف کشتی حامل نفت ایران که به ونزوئلا می‌رفت آمریکایی‌ها با وقاحت اعلام کردند ما این نفت را بردیم و فروختیم و پولش را به حساب خسارت‌هایی که اقدامات ایران به ما وارد کرده است می‌گذاریم. درست است که وزیر نفت گفت این نفت را فروخته بودیم، ولی به چه کسی فروخته‌اند؟ به یک نفر به صورت ظاهری فروخته بودند که که این نفت را ببرد و بفروشد و پولش را بدهد، اما ایرانی هست که زورش برسد چهل میلیون دلار پول یک دفعه از جیب خود دربیاورد و پول نفتی که نفروخته است را بدهد؟ پس آمریکایی‌ها این اقدام را برای این کردند که نشان بدهند محاصره دریایی ایران هم صورت گرفته است و کشتی‌های نفت بعدی را هم تعقیب خواهند کرد و فشار بیشتری وارد می‌کنند.
وی افزود: در شرایط فعلی اقدام مجلس شورای اسلامی طرح شتاب‌زده‌ای است که فقط اوضاع را بر دولت جمهوری اسلامی سخت‌تر خواهد کرد هر چند این طرح به تصویب نخواهد رسید.
او همچنین درباره احتمال مذاکره با دولت بعدی آمریکا گفت: احتمال مذاکره باید همیشه وجود داشته باشد؛ برای این‌که یا باید جنگ فیزیکی کنید و رویارو شوید که آمریکایی‌ها ظاهرا حاضر به این کار نیستند. آن‌ها همین جنگ بدون خونریزی و مسالمت‌آمیز را می‌خواهند. اما این هم جنگی است با خونریزی اقتصاد ایران که به سود ایران نیست. هدف آن‌ها همین است که ایران براساس این خونریزی اقتصادی آنقدر ضعیف بشود که دیگر به عنوان یک کشور ضعیف دست از ادعاهایش بردارد و نتواند از آن حرف‌های همیشگی برای گرفتن اینجا یا آنجا و انجام این اقدام یا آن اقدام در فلان منطقه بزند.
وی افزود: البته کشور ایران هم کره شمالی نیست بلکه کشور بزرگی است که صاحب نفت، گاز، صنایع و کشاورزی است و می‌تواند با توسعه این‌ها در داخل در سطح فقیرانه و پایینی به زندگی خود در انزوا ادامه بدهد. این کار از عهده ایران ساخته است.
