انتخابات ۱۴۰۰؛ چه کسی «ضربه گیر» چه کسی خواهد بود؟

با وجود اینکه رئیسی پس از ثبت نام اعلام کرد که حضورش در انتخابات به شکل مستقل است و نافی حضور دیگران نیست و کسی بخاطر او انصراف ندهد؛ اما به نظر می‌رسد که سعید جلیلی، امیرحسین قاضی زاده و علیرضا زاکانی اگر تایید صلاحیت شوند به عنوان ضربه گیر‌های او در مناظرات خرداد ماه عمل خواهند کرد.

البته رئیسی در دوره قبل هم گفته بود که مستقل به میدان آمده است، اما در مناظرات قالیباف به عنوان ضربه گیر او عمل کرد.

در حال حاضر تحلیلگران سیاسی بر این عقیده اند که سعید جلیلی در صحنه رقابت‌ها زبان گویایی رئیسی در حوزه سیاست خارجی خواهد بود. جلیلی سابقه طولانی در پُست‌های متعدد وزارت امور خارجه دارد و به خم و چم کار آشنا است. اما از آن سو رئیسی تجربه چندانی در حوزه بین الملل ندارد، از این رو سعید جلیلی می‌تواند نقش موثری در سرنوشت رئیسی داشته باشد.

در این میان امیرحسین قاضی زاده که نایب رئیسی مجلس یازدهم را در حال حاضر برعهده دارد. او اگر تایید صلاحیت شود قرار است هم ضربه گیر‌های رقیب را خنثی کند و هم ضعف‌های دولت یازدهم و دوازدهم را مطرح کند تا رئیسی به ارائه برنامه هایش بپردازد.

اما ضربه گیر سوم که به اعتقاد خودش قرار بر حضورش نبوده و در لحضه‌های پایانی به او تکلیف شده، علیرضا زاکانی رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس است. او چهار سال پیس تایید صلاحیت نشد پس از ثبت نام تنها به علی لاریجانی تاخت، به نظر می‌رسد به عنوان ضربه گیر رئیسی در برابر لاریجانی عمل خواهد کرد.

زاکانی پس از ثبت نام در انتخابات ریاست جمهوری گفته بود که تصمیم اینجانب تا دیروز نیامدن بود و همه تلاش خود را معطوف به تبیین شرایط سخت کشور و انسجام جبهه انقلاب نمودم، اما آرایش جدیدی در صحنه رقابت شکل گرفته است.

او سپس به علی لاریجانی تاخت و گفت که مسببین وضع اسفبار فعلی و حامیان آن‌ها طلبکارانه به عرصه آمده‌اند و سودای دولت سوم روحانی را در سر می‌پرورانند. در پاسخ به نیاز جبهه انقلاب و با اهتمام به منطق وحدت، پذیرفتم به میدان بیایم تا ان‌شاءالله با زمین زدن شبکه فساد و نفوذ، ایرانی قوی و پیشرفته محقق شود.

بیشتر اعضای جبهه اصلاحات معتقدند که جهانگیری گزینه اول اصلاح طلبان در انتخابات پیشرو خواهد بود. در چنین شرایطی دیگر کاندید‌های این جریان احتمالا نقش ضربه گیر را ایفا خواهند کرد. با این حال فعالان سیاسی اصلاح طلب پیش بینی می‌کنند که از میان چهره‌های ثبت نامی احتمالا مسعود پزشکیان و محمد شریعتمداری از فیلتر شورای نگهبان عبور کنند.

در این میان محمد شریعتمداری که در دولت یازدهم و دوازدهم مسئولیت وزارت صمت و کار را برعهده داشته است می تواند به عنوان ضربه گیر جهانگیری هم از عملکرد دولت دفاع کند و به انتقاد رقبا پاسخ دهد و هم به عملکرد آن ها انتقاد کند.

مسعود پزشکیان هم که سابقه نایب رئیسی مجلس و وزارت در دولت اصلاحات را برعهده دارد، درصورت تایید صلاحیت می تواند ضربه گیر خوبی برابر جهانگیری باشد.

البته برخی از اصلاح طلبان می گویند که براساس تعهد اخلاقی پیش بینی شده در جبهه اصلاحات اگر نظرسنجی ها نشان دهد چهره ای از مقبولیت عمومی بیشتری برخوردار است، دیگر کاندیدها باید به نفع او کنار بکشند. با این وجود این احتمال وجود دارد که پزشکیان رقیب جدی جهانگیری در کسب گزینه نخست اصلاح طلبان باشد. اما در غیر این صورت او ضربه گیر جهانگیری خواهد بود.

رئیس پیشین مجلس که یک سال است به عنوان مشاور رهبر انقلاب فعالیت می‌کند در طول این مدت از تبلیغات رسانه‌ای بهره چندانی نبرده است. اما حالا با توپ پر به میدان آمده است. لاریجانی در همین ابتدای کار با حمله به رقبای انتخاباتی اش تکلیف اش را مشخص کرده است.

او پس از ثبت نام در انتخابات پشت تریبون رفت و گفت که «حوزه اقتصاد نه پادگان است نه دادگاه.» او با این موضع گیری تلویحا به کاندید‌های نظامی و رئیسی تاخت تا در همین آغاز جدیت حضوراش را به دیگر نامزد‌ها گوشزد کند.

اما حالا لاریجانی برای موفقیت در این مسیر نیاز به اتحاد و ائتلاف با دیگر کاندید‌ها دارد. نامزد‌هایی که از جنس میانه رو‌ها و اصلاح طلبان خواهند بود. البته لاریجانی باید تا تعیین تکلیف صلاحیت نامزد‌ها از سوی شورای نگهبان صبر کند. میانه رو بودن لاریجانی موقعیتی استراتژیک به او داده است. او به سبد رای هر دو نامزد اصلی دیگر چشم دوخته است.