در موضوع خروج از NPT باید منطقی فکر کنیم نه هیجانی / مسیر مذاکره مسدود نشده است

فرارو- طی روزهای پس از جنگ ایران و اسرائیل، گمانه ها، اظهارنظرها وشایعاتی در خصوص احتمال خروج ایران از NPT مطرح شده است.

به گزارش فرارو، صبح روز 26 خرداد ماه و همزمان با جلسه مجلس برای بررسی صلاحیت وزیر اقتصاد، شایعاتی درخصوص تصویب طرح خروج ایران از NPT مطرح شد، موج این شایعات وارد جلسه سخنگوی دولت با خبرنگاران نیز شد و بقایی در پاسخ به سوال خبرنگاران در این خصوص گفت مجلس و وزارت امور خارجه هماهنگی و همکاری دارند و تصمیم در این خصوص با همفکری این دو نهاد انجام خواهد شد. هرچند بقایی خروج از NPT را تایید نکرد اما سخنان وی مورد توجه تحلیلگران حوزه سیاست خارجی قرار گرفت.

افزون بر این ها، در نشست اضطراری شورای حکام که به درخواست ایران برگزار شد، نماینده ایران، اسرائیل را به «تروریسم دولتی» متهم کرد و از مشارکت آمریکا در این حمله گفت. رضا نجفی، صراحتا اعلام کرد: «اگر روند فعلی ادامه پیدا کند، ادامه همکاری داوطلبانه جمهوری اسلامی با آژانس فاقد توجیه خواهد بود.سکوت آژانس در برابر حملات اسرائیل نه‌تنها اعتبار این نهاد را زیر سؤال برده، بلکه باعث شده تل‌آویو جسورتر شود.»

مجموع این موضوعات، پرسشهایی را در خصوص ادامه همکاری ایران و آژانس و ادامه حضور ایران در مفاد و معاهدات پادمانی، شکل داده است. جلال ساداتیان، تحلیلگر سیاسی و دیپلمات پیشین ایران در انگلستان، در گفتگو با فرارو به این پرسشها پاسخ داده است:

راهبردهای هسته ای جدید باید در بازه زمانی مناسب تعیین شود

جلال ساداتیان به فرارو گفت: «زمانی که این خبر تایید نشده یا به عبارتی شایعه، پخش شد که مجلس به خروج از NPT  رای داده است همان واکنش را نشان دادم که حالا که تکذیب شد می دهم. از دید من خروج از NPT می تواند به زیان ایران باشد تا حدی که به نفع غرب عمل کرده و تبدیل به اهرمی برای اعمال فشار شدیدتر علیه ایران تبدیل شود. تصمیم گیری در چنین مواردی به طور مستقیم با حساسیت بالا توسط شورای نگهبان، شورای امنیت ملی و مقامات وزارت خارجه انجام می شود و نمی توان برحسب هیجانات و دغدغه های مختلف مقطعی چنین تصمیم سنگینی را گرفت. اگر این تصمیم در بازه زمانی نامناسب گرفته شود، به نفع اسرائیل و به ضرر منافع کشور خواهد بود. ما باید مواضع خود را منطقی اتخاذ کنیم و نه احساسی. مخاطرات این نوع تصمیم های هیجانی آن هم توسط نهادهای مهمی مثل مجلس می تواند بالاتر از حدی باشد که تصور می شود. »

وی افزود: «از دید من بعید است این تصمیم اکنون گرفته شود، احتمال بالاتر این است که با مشخص شدن نتیجه جنگ، ایران برای راهبردهای جدید هسته ای خود تصمیم گیری کند یا برنامه خروج احتمالی از NPT را در دستور کار قرار دهد. نتیجه جنگ و نوع برخوردهای بعدی غربی ها در تصمیمات ایران بسیار تاثیرگذار است. اخیرا وزیر امور خارجه آلمان به نمایندگی از تروئیکا برای گفتگوی هسته ای با ایران اعلام آمادگی کرده است. بنابراین باید مشخص شود اروپایی هایی که 2 روز قبل از حمله به ایران، گفتگو با ایران را لغو کرده بودند، به چه دلیل اکنون، مدافع انجام این گفتگو شده اند. شاید سناریو در ذهن آنان این بوده که در شرایط سخت پس از حمله، ایران را وادار به گفتگو کنند، اما حالا که ایران هم پاسخ هایی سنگین به حملات اسرائیل داده است، متوجه شده اند که وقت مناسبی برای گتگو با ایران است. »

هنوز مسیر مذاکره مسدود نشده، برای خروج از NPT  همیشه وقت داریم

این دیپلمات با سابقه ایرانی در ادامه گفت:«حجم زیادی از آن چه در جریان حمله اسرائیل به ایران می گذرد، ناشی از خرابکاری های عوامل این رژیم است نه حاصل توانمندی های نظامی و قدرت جنگنده های آنان. بنابراین هم اسرائیل، هم آمریکا و هم اروپایی ها می دانند وضعیت جنگ بدون حمایت آنان از اسرائیل، قطعا می توانست به سرعت به نابودی نتانیاهو منتهی شود. اسرائیل با ترورهای اولیه و تلاش برای ترورهای بعدی، نشان داد روی اقدامات خرابکارانه امید زیادی بسته است. مقام های نظامی ما به سرعت تلاش کردند وضعیت را تحت کنترل بگیرند و اقدام متقابل درخوری به اسرائیل دهند که تا حد زیادی هم موفق شدند. بنابراین برای اروپایی ها و آمریکا که نظارت این وضعیت هستند، شرایط تا حد زیادی متفاوت با حدس های اولیه آنان است. »

وی افزود: «دیدیم که ترامپ هم اعلام کرده برای بازگشت به مذاکرات امادگی دارد و همه این ها نشان می دهد که خروج از NPT می تواند یک تصمیم شتابزده در شرایطی باشد که طرف غربی واکنش های اخیر را نشان داده است. شاید آمریکایی ها فکر می کردند ایران قرار است واکنشی مشابه واکنشی که زمان ترور شهید سردار سلیمانی نشان داد را نشان دهد و مدتی را برای انتقام گیری فاصله قائل شود. اما این بار دیدیم که ایران واکنشی سریع نشان داده و وارد آرایش جنگی شد.حملات سنگین ایران ادامه خواهد داشت و تا کنون ایران موفق شده تا حد زیادی از دفاع هوایی اسرائیل عبور کند. با همه این ها معتقدم شاید هنوز مسیر مذاکره کاملا مسدود نشده باشد.  برای خروج از NPT همیشه وقت داریم اما اکنون باید بسیار هشیارانه تصمیم بگیریم. »