جنجال مالیاتی کسب‌و‌کارهای هنری؛ هنرمندان در تنگنای اقتصادی قرار گرفته‌اند
مدیرعامل خانه موسیقی گفت: «به خاطر همین مشکلات اکثر هنرمندان به منظور کسب درآمد در حوزه آموزش فعال هستند و اگر دولت گریبان آموزشگاه‌‌‌داران را بگیرد، فشار مضاعفی وارد می‌آید که ظلم است.»
«اگرچه مسوولان اقتصادی کشور و دولت ناگزیر هستند که مالیات‌‌‌ها را جدی‌‌‌تر بگیرند تا کشور با مالیات اداره شود اما در حوزه فرهنگ و هنر همواره نگاه همه دولت‌‌‌ها رویکردی حمایتی بوده است چون اساسا وضعیت اقتصادی فرهنگ و هنر نامساعد است. امیدواریم این فضا به اندازه‌‌‌ای پررونق شود که اقتصادی شود و مالیات هم پرداخته شود.»این سطرها حرفهای حمید رضا نوربخش مدیرعامل خانه موسیقی ایران در در نشست ماهانه خانه موسیقی است. کلاف سردرگم مالیات برای فعالیتهای فرهنگی و هنری هر سال حرف و حدیث‌های فراوانی را به وجود می‌آورد.
به گزارش دنیای اقتصاد، بر اساس بند ل ماده ۱۳۹ قانون مالیات‌‌‌های مستقیم، فعالیتهای انتشاراتی و مطبوعاتی، فرهنگی و هنری که با مجوز وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی انجام می‌‌‌شوند، از معافیت مالیاتی برخوردار هستند. همچنین آموزشگاههای آزاد فنی و حرفهای نیز تحت شرایطی می‌توانند از این معافیت بهره‌‌‌مند شوند، به شرطی که اظهارنامه مالیاتی خود را به موقع تسلیم کرده و اسناد مالی مربوطه را نگهداری کنند.
البته برخی معافیت‌‌‌ها دارای سقف و شرایط خاصی هستند که همان‌ها باعث تصمیم‌گیری‌های سلیقه‌ای و برداشت‌های متفاوت می‌شود و هر سال جنجال به وجود می‌آورد. دیروز مدیرعامل خانه موسیقی از وضعیت سخت آموزشگاههای موسیقی کشور حرف زد و گفت بسیاری از آنها با وجود اجاره مکان مجبور به تعطیلی آموزشگاههای خود هستند و ادامه فعالیت آنها از لحاظ اقتصادی امکان‌پذیر نیست و اگر مالیات هم به آن اضافه شود اوضاع اسفناکی خواهند داشت. او توضیح داد که در حوزه موسیقی سه نوع فعالیت و کسب درآمد وجود دارد که یک بخش از فعالیت‌‌‌ها در حوزه اجرای موسیقی، کنسرت و کارهای صحنه‌‌‌ای است و بخش دیگر معطوف به تولید و انتشار آثار است و بخش سوم نیز در حوزه آموزش است.
او گفت: «بیش از ۱۶هزار عضو داریم که با اطمینان می‌‌‌گویم ۸۰درصد از این تعداد در بخش آموزش فعال هستند چراکه در حوزه اجرا و تولید فعالیت چندانی وجود ندارد. در صورتی که قانون کپی‌رایت در کشور حاکم بود طبیعتا شرایط دیگری حکم‌‌‌فرما بود اما در شرایط وانفسای فعلی به هیچ عنوان تولید درآمدی ندارد و به محض اینکه اثری منتشر شود در فضای مجازی چوب حراج به آن زده می‌شود و به صورت رایگان منتشر می‌شود.»
مدیرعامل خانه موسیقی گفت: «به خاطر همین مشکلات اکثر هنرمندان به منظور کسب درآمد در حوزه آموزش فعال هستند و اگر دولت گریبان آموزشگاه‌‌‌داران را بگیرد، فشار مضاعفی وارد می‌آید که ظلم است.»
حمید رضا نوربخش گفته بارها در دولت‌‌‌های مختلف در این خصوص با وزرای اقتصاد رایزنی کرده‌اند و همچنان پیگیر موضوع هستند و امیدوارند سرانجام روزی نتیجه بگیرند. این در حالی است که در دولت قبل هم قرار بود تدابیری برای سر و سامان دادن به این موضوع اتخاذ شود که گویا بی‌نتیجه باقی ماند. همان موقع محمدمهدی اسماعیلی مدیردفتر برنامه‌‌‌ریزی و آموزش‌‌‌های هنری که هنوز در همین سمت مسوولیت دارد گفته بود در «بند ل، ماده ۱۳۹ قانون مالیات‌‌‌های مستقیم» سالیان سال اجرا می‌‌‌شد اما در بررسی بودجه‌‌‌های سنواتی ۱۳۹۹، تغییراتی در این زمینه ایجاد شد و مجلس شورای اسلامی برای این معافیت‌‌‌ها سقف تعیین کرد و مشکلات از آن زمان آغاز شد، سال ۱۴۰۰ سقف ۲۰۰میلیون تومان در نظر گرفته شد، با توجه به مشکلات اقتصادی و تورم خیلی مبلغ پایینی بود، سال ۱۴۰۱، سقف ۲۶۰میلیون تومان و برای سال ۱۴۰۲، حدود ۴۸۰میلیون تومان سقف معافیت مالیاتی در نظر گرفته شد، نه سود بلکه درآمد، مشخص نشده که چقدر از آن سود و هزینه است و برای ۴۸۰میلیون تومان به بالا مالیات تعلق می‌گیرد.»
او گفته بود: «آموزشگاههای آزاد هنری برای پرداخت مالیات دچار مشکل شدند و معضل دیگری هم که وجود دارد این است که وحدت رویه در این زمینه وجود ندارد یعنی مبنای این قرارهای مالیاتی مشخص نیست و خیلی متفاوت و متناقض است، به عنوان مثال آموزشگاه‌‌‌هایی که در یک سطح کاری و درآمدی هستند برایشان قرارهای مالیاتی بسیار متعدد و متفاوت صادر و برای بعضی از آنها قرارهای مالیاتی خیلی سنگینی صادر شده است و مراجعان، مکاتبات و تماس‌‌‌های بسیاری در این زمینه داشتیم. به عنوان مثال برای موسسه‌‌‌ای ۳۵۰میلیون تومان قرار مالیاتی صادر شده است که باید پرداخت کند اما موسسه توان مالی و درآمدی برای مالیات ندارد و مجبور است که آموزشگاه را تعطیل کند.
تمام حوزه فرهنگ و هنر را نمی‌توان با یک چوب راند، به عنوان مثال اگر اعلام شود که فردی درآمد دارد و سلبریتی است باید مالیات پرداخت کند، صحبتی در این باره نیست اما یک آموزشگاه هنرهای تجسمی حتی در شهر تهران چقدر درآمد دارد که برای آن مالیات در نظر بگیرند؟، به عنوان مثال درآمد سالانه این آموزشگاه ۵۰۰میلیون تومان است، چگونه باید برای آن مالیات‌‌‌های سنگینی در نظر گرفت؟ اما در بخش‌‌‌های دیگر می‌‌‌بینیم که فرارهای مالیاتی وجود دارد، این موضوعی است که باید یک نگاه دقیق‌‌‌تری نسبت به آن داشته باشیم و کارشناسانه‌‌‌تر به موضوع ورود کنیم.»
در همین رابطه انجمن آموزشگاههای آزاد هنری استان تهران نیز با انتشار بیانیه‌‌‌ای خواستار برگزاری جلسه با وزارت اقتصاد و ریاست اداره کل مالیاتی استان تهران برای بررسی مشکلات مالیاتی این آموزشگاه‌‌‌ها شد.
در متن این بیانیه آمده است: «انجمن آموزشگاههای آزاد هنری استان تهران با تکیه بر قانون و در راستای احقاق حقوق مشروع و قانونی فعالان فرهنگی و هنری، به صورت جدی و فوری از وزارت محترم اقتصاد و دارایی، ریاست محترم اداره کل مالیاتی استان تهران انتظار دارد با همکاری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، نسبت به برگزاری جلسات تخصصی و بازنگری در این رویه‌‌‌های نادرست اقدام کند. این تنها یک درخواست نیست، بلکه یک مطالبه قانونی و آشکار بر اساس حقوق مصرح در قوانین کشور است.»
