راز پنهان هپاتیت C در زنان: بیش از ۹۰٪ مبتلایان تتو دارند!

طبق اعلام متخصصان، بیماری هپاتیت C از طریق دستگاه تتو و مواد آن به افراد منتقل می‌شود و خیلی از علاقه‌مندان به تتو نمی‌دانند، دستگاه تتو به درستی ضدعفونی شده است یا نه. به گفته دکتر مؤید علویان رئیس انجمن مطالعات بیماری‌های کبدی ایران، تتو یکی از راه‌های انتقال هپاتیت C است که با آلوده بودن دستگاه، ویروس به افراد منتقل می‎شود. با اینکه هپاتیت در مردان بیشتر دیده می‎شود اما آمار نشان می‌دهد، بسیاری از بانوان که مبتلا به هپاتیت C شده‌اند، سابقه تتو داشته‌اند. یعنی احتمال اینکه دستگاه‎ها به درستی ضدعفونی نشوند، بسیار بالاست. او می‌گوید: «شیوع این بیماری در ایران به نسبت کشورهای منطقه، خیلی بالا نیست. براساس آمارها اگر جمعیت کشور را ۸۵ میلیون نفر در نظر بگیریم، حدود ۱۷۰ هزار نفر در کشور به هپاتیت C مبتلا هستند.»

به گزارش ایران، به گفته مسئولان وزارت بهداشت، زمانی احتمال وجود این بیماری در ایران ۰.۴ درصد بود، یعنی حدود ۴ در ۱۰۰ هزار نفر گزارش می‎شد. اما امروز این عدد باتوجه به اقداماتی که انجام شده به حدود ۰.۲ درصد رسیده است. با شروع واکسیناسیون هپاتیت C برای متولدین ۱۳۶۸ به بعد حالا می‎توان گفت، تمام افراد زیر ۳۷ساله ایران واکسینه شده‌اند. قبل از آن ایران جزو کشورهایی بود که شیوع هپاتیت در آن بین ۲.۵ تا ۵ درصد عنوان می‎شد، اما با پوشش بالای ۹۵ درصدی واکسیناسیون، این شیوع کاهش چشمگیری پیدا کرده است.

شش سال پیش مطالعاتی انجام شد که نشان می‎داد، شیوع هپاتیت C در کشور به یک درصد رسیده که اکنون این آمار به ۰.۸ درصد در کل جمعیت ایران رسیده است و ابتلا هم بیشتر در سنین بالا رخ می‎دهد. مسئولان وزارت بهداشت معتقدند، تا سه سال آینده این عدد به نیم درصد هم می‌رسد. حدود ۳۴۰ میلیون نفر مبتلا به انواع هپاتیت در جهان هشت میلیاردی ما زندگی می‎کنند که سالانه یک میلیون نفر جانشان را از دست می‌دهند. در واقع این بیماری یکی از علل عمده مرگ و میر در دنیا محسوب می‎شود. 

هپاتیت قابل درمان است؟ 

هپاتیت در معنا یعنی، التهابی که در سلول‎های کبد ایجاد می‎شود. دکتر محمدرضا صالحی رئیس مرکز تحقیقات مقاومت میکروبی و مدیریت مصرف آنتی‌بیوتیک دانشگاه علوم پزشکی تهران با اشاره به علائم هپاتیت می‎گوید: «ابتلا به هپاتیت علل عفونی و غیرعفونی دارد. از دلایل ابتلا به موارد غیرعفونی، می‎توان به استفاده از داروهای گیاهی اشاره کرد، اما در نوع عفونی این بیماری ویروس‎ها دخیل‎ هستند، که به انواع «A، C، B، D، E» طبقه‌بندی شده‌اند و می‎توانند کبد افراد مبتلا را درگیر کنند. هپاتیت C معمولاً از راه خوراکی و آب آلوده منتقل می‎شود، اما در بسیاری از موارد این نوع از هپاتیت بهبود پیدا می‎کند و عارضه جدی بر بدن نمی‌گذارد. اما آنچه که شیوع بیشتری در کشورها دارد و عارضه‌های شدیدتری در صورت تشخیص دیرهنگام ایجاد می‎کند، هپاتیت «B وC» است. »

اگر میزان شیوع را در استان‎ها جست‌وجو کنیم، استان‌های سیستان و بلوچستان و گلستان بیشترین میزان ابتلا را دارند، اما به گفته مسئولان نظام سلامت، نسبت به گذشته کاهش قابل توجهی در این مناطق دیده می‌شود. 

علائم هپاتیت و راه‎های انتقال

این متخصص بیماری‌های عفونی با بیان اینکه این دو نوع از هپاتیت می‎توانند مدت طولانی بیماران را درگیر کنند، توضیح می‎دهد: «نوع «BوC» در صورتی که پیشرفت کنند، باعث درگیری مزمن کبد می‌شوند، همچنین در خون و کبد باقی می‌مانند. هپاتیت C از طریق خون آلوده و روابط جنسی بدون وسایل بهداشتی پیشگیری، منتقل می‎شود. افراد مبتلا با علائم زردی، دردشکم، تهوع و استفراغ روبه‌رو خواهند شد و اگر وضعیت وخیم باشد، کبدشان هم درگیر می‎شود. حتی برخی افراد بدون علائم مبتلا و طی دو دهه کبد به آرامی تخریب می‎شود. این نوع از هپاتیت واکسن مؤثری برای پیشگیری هم دارد. »

دکتر صالحی با اشاره به اینکه هپاتیتC بیشتر از طریق سرنگ‎های آلوده منتقل می‎شود، توضیح می‌دهد: «افرادی که سوءمصرف مواد تزریقی دارند، بیشتر به این نوع از هپاتیت مبتلا می‎شوند. همچنین از طریق خون و وسایل آلوده هم این نوع قابل انتقال است. یکی از روش‎های نگران کننده این بیماری، انتقال به افراد از طریق خالکوبی و تتو است به شکلی که ۹۰ درصد افراد مبتلا بویژه خانم‎ها سابقه تتو دارند. هپاتیت C نسبت به نوع B احتمال انتقالش از طریق روابط جنسی کمتر است. هپاتیت C هم می‎تواند منجر به عفونت حاد کبد شود با همان علائم و نشانه‎های ظاهری. نوع C هپاتیت واکسن ندارد اما هر دو مدل یعنی C و B دارای دارو و درمان‎های مؤثر هستند که اگر به موقع تشخیص داده شوند از پیشرفت بیماری به سمت تخریب کبد  جلوگیری می‎شود». 

بیماری هپاتیت تحت پوشش مناسب بیمه قرار دارد و درمان هپاتیت C رایگان است. این عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران با اشاره به نقش رسانه‌ها در ارائه آگاهی به مردم، می‌گوید: «کنترل بیماری‌های ویروسی بدون ارائه آگاهی و بدون حضور رسانه‎ها امکان‌پذیر نیست. خوشبختانه با درمان‎های دارویی می‎توان این بیماری را کنترل کرد.» 

پیش به سوی حذف هپاتیت C 

معیار «حذف» در هپاتیت به معنای کاهش شیوع به زیر ۰.۲ درصد در جمعیت عمومی و کمتر از ۲ درصد در گروه‌های پرخطر است که هدفگذاری وزارت بهداشت برای رسیدن به این سطح تا سال ۲۰۳۰ همچنان ادامه دارد. ایران با وجود هم‌مرزی با افغانستان و پاکستان به عنوان دو کشور با بالاترین شیوع بیماری‌های عفونی، در زمینه کنترل بیماری‌هایی چون سل و مالاریا پیشرفت‌های مهمی کسب کرده است و حالا نظام سلامت می‎خواهد گامی مؤثر برای حذف هپاتیت C بردارد.