صندوقچه اسرار کاترین اشتون باز شد؛ از داستان یک غافلگیری تا در آغوش گرفتن جان کری

«یک شب اتفاق جالبی افتاد یک شب در حالی که در حال صحبت با وزرای خارجه ۷ کشور بودیم صدای نیروهای امنیتی از پشت در سالن می آمد که گویا یک خانم تا نزدیک در آمده بود و شاید هم گوش وایساده بود.»
خانم کاترین اشتون را آیا خاطرتان هست؟ مقام ارشد اتحادیه اروپا که 10 سال پیش مذاکرات هسته ای با ایران را رهبری می کرد. مذاکراتی که به توافق برجام رسید. او در این خاطرات به مرحله ای در سال 92 اشاره می کند که بعد از مذاکرات با جواد ظریف وزیر خارجه ایران در ژنو سوئیس به توافق هسته ای مقدماتی (قبل از برجام) می رسند.
به گزارش عصرایران، کاترین اشتون در مصاحبه با بی بی سی خاطرات جالب و شنیدنی را از آن ایام بازگو می کند:
اشتون در خاطراتش درباره مذاکرات گروه 1+5 و ایران در اکتبر 2013 / مهر 1392 به این نکته اشاره می کند که ایران و امریکا همزمان وبدون اطلاع بقیه کشورها،به صورت موازی و اعلام نشده، در حال مذاکره مستقیم و جداگانه درهتل محل مذاکرات بودند و این موضوع را او و دیگران بعدها متوجه می شوند.
اشتون به یاد می آورد که کشورهای اروپایی با فهمیدن این موضوع احساس کردند به آنها کم توجهی شده و از طرف آمریکا طرد شده اند.
مسوول وقت سیاست خارجی اتحادیه اروپا ادامه داد:این حس وجود داشت که روند مثبت نزدیک شدن به یک توافق ممکن بود هر لحظه متوقف شود. بعد آمریکایی ها یک نسخه از موارد مورد مذاکره با ایران را به من دادند. به طور اکید به من گفته شد توافق نهایی با ایران از دل همین نسخه بیرون خواهد آمد و چین روسیه بریتانیا آلمان و فرانسه تنها می توانند تغییرات بسیار کوچکی بر این متن اعمال کنند و حق ندارند هیچ تبصره ای اضافه کنند.
خانم اشتون به یاد می آورد که به اتاق وزرای خارجه این 5 کشور در هتل رفت تا آنها را راضی به همراهی با این پیش نویس بکند و تقریبا به غیر از آلمان و بریتانیا 3 کشور دیگر به سختی و با عدم رضایت تنها تصمیم به همراهی با آمریکا گرفتند.
اما بعد از رفت و آمدها اتفاق عجیبی می افتد و مقامات آمریکایی به خانم اشتون پیغام می دهند که نسخه اشتباهی به دست او رسیده و پیش نویس توافق اساسا متن دیگری است.
اشتون گفت: این شاید اولین باری بود که به معنای واقعی کلمه عصبانی شدم. او به یاد می آورد که با سختی و مشقت تمام از صحت نسخه اصلی مطمین می شود و آن را برای وزرای خارجه کشورهای مختلف در اتاقهایشان در هتل می فرستد و بعد به همراه رییس دفترش برای حدود 18 ساعت منتظر می نشینند تا پاسخ دولت هایشان را دریافت کنند.
وی ادامه داد: ما که کسل شده بودیم شروع به یک بازی جالب کردیم . همان طور که می دانید در هتل های ژنو شکلات به وفور یافت می شود ما بطری های پلاستیکی آب را در انتهای اتاق روی میز می چیدیم و شکلات ها را به سمت آنها نشانه می رفتیم تا ببینیم چه کسی نشانه گیریش بهتر است تا اینکه بالاخره خبرهای خوشی به گوش رسید.
اشتون به خاطر می آورد ساعت 5 صبح بود و توافق حاصل شد. او تصمیم می گیرد همگی بلافاصله به ساختمان نمایندگی سازمان ملل رو به روی هتل بروند تا توافق را اعلام کنند.
اشتون در آغوش جان کری
کاترین اشتون به همراه وزرای خارجه 7 کشور همگی در یک ردیف صف کشیدند. او به یاد می آورد که تازه برای اولین بار متوجه شدم همه در آن جمع مرد هستند به غیر از من. همان طور که می دانید مردان ایرانی به زنان نامحرم دست نمی دهند.
بنابراین من می دانستم که قراراست چه اتفاقی بیافتد آنها همه با هم دست می دادند و همدیگر را بغل می کردند و به پشت هم ضربه ای دوستانه می زنند و من تنها می ماندم.
بنابراین از جان کری وزیر خارجه آمریکا خواستم که مرا دریابد و من به دنیا اعلام کردم که توافق بین ایران و 6 کشور دیگر به دست آمد. آن جا بود که جان کری من را بغل کرد. می دانید که او مرد بلند قدی است. این توافق اولیه و موقت در نوامبر 2013/ آذر 1392 امضا شد.
خانم اشتون سپس به همراه بقیه دیپلماتها بر روی این توافق موقت کار کردند تا توافق نهایی حاصل شود. دوره فعالیت او به عنوان رییس سیاست خارجی اروپا در سال 2014 به پایان رسید. اما به عنوان مشاور به ادامه این پروژه کمک کرد سپس در جولای 2015 / تیر 1394 وزرای خارجه در وین جمع شدند و توافق نهایی/ برجام را امضا کردند.
لاوروف و نقاشی های بازیگوشانه
خانم اشتون میگوید در حصول توافق ایجاد یک ارتباط صحیح و کسب اعتماد طرف مقابل اهمیت بسیاری دارد و در این زمینه به سرگی لاوروف وزیرخارجه روسیه اشاره می کند و می گوید: لاوروف از نظر شخصی خیلی شیطون و بازیگوش و از نظر حرفه ای و شغلی آدم بسیار خطرناکی است. یک از علایق اصلی او در جلسات کشیدن نقاشی و طراحی کردن است. من همیشه از تماشای طرح هایی که می کشید شگفت زده می شدم. باید اعتراف کنم استعداد فوق العده ای در این کار دارد.
وی ادامه داد: او همیشه یک کلمه روسی هم داخل طرحهایش می نوشت. همیشه هم با خودکار یا خودنویس مشکی این کار را انجام می داد.
کارهایش حتی از انسجام هندسی قابل توجهی هم برخوردار بود به طوری که در پایان یکی از جلسات من از او خواستم تا یکی از طرح ها را به عنوان سوغاتی با خودم ببرم. به نظرم اون با کشیدن این طرح ها به شکل بسیار هنرمندانه تمرکز خودش را بر روی موضوع جلسه حفظ می کرد چون طرح های او عموما مرتبط با جلسه و افراد شرکت کننده بودند.
اجلاس در هتل شلوغ و یک مسافر فضول
اشتون در اکتبر 2013 / مهر 1392 ترتیب ملاقات بین نماینده های 7 کشور را در سویس فراهم کرد. دستورالعمل اجلاس رسیدن به یک متن مورد تفاهم به عنوان سنگ بنای اصلی توافق نهایی هسته ای با ایران بود.
اشتون به یاد می آورد که همه اجلاس و گفت و گوها در هتلی در ژنو برگزار شد و طبیعتا مردم عادی هم به عنوان مهمانان و مسافران هتل در آنجا بودند یک شب اتفاق جالبی افتاد در حالی که ما در حال صحبت با وزرای خارجه 7 کشور بودیم صدای نیروهای امنیتی از پشت در سالن می آمد که گویا یک خانم تا نزدیک در آمده بود و شاید هم گوش وایساده بود آخرش هم نفهمیدیم دقیقا چه ماجرایی رخ داده بود اما خب بروز چنین اتفاقاتی در یک هتل شلوغ و پرجمعیت طبیعی است.
حرفهای درگوشی با اوباما
اشتون می گوید: یادم می آید اجلاس پیمان ناتو در سال 2012 در شیکاگو برگزار می شد و اوباما که در آن زمان رییس جمهور آمریکا بود مرا به گوشه ای کشید و خیلی آرام به من گفت: به نظر نمی آید که فشار و استرس کل جامعه جهانی روی تو باشد اما باور کن واقعیت همینه. و اشتون به یاد می آورد که هر دو به شدت خندیدند.
اشتون کیست؟
حالا بگذارید کاترین اشتون را کمی بیشتر معرفی کنیم:
او یک سیاستمدار بریتانیایی از حزب کارگر است که در سال 1956 در انگلستان به دنیا آمد و فارغ التحصیل رشته اقتصاد از کالج بدفورد در لندن است. وی حرفه سیاسی خود را از سال 1999 و در دولت تونی بلر آغاز کرد و خیلی زود مدارج ترقی را طی کرد به طوری که حتی در سال 2007 به ریاست مجلس اعیان بریتانیا رسید. او حتی درسالهای 2009 تا 2014 نماینده ارشد اتحادیه اروپا در سیاست خارجی و امور امنیتی بود بود اما اکنون به طور رسمی دیگر فعالیت سیاسی ندارد و به همراه همسرش در لندن زندگی می کند و دارای دو فرزند تنی و 3 فرزند ناتنی است.