انسجام ملی بر پایه احترام

آیدین سلمانیان؛ ابوالقاسم طالبی، فیلم‌ساز شناخته‌شده جریان اصولگرا، در اظهارنظری گفته‌اند که اگر «قانون حجاب» اجرا نمی‌شد، انسجام داخلی در جنگ ۱۲ روزه از بین می‌رفت.

با کمال احترام، این دیدگاه با تجربه تاریخی و واقعیت‌های اجتماعی کشور سازگار نیست.

انسجام ملی، میراث گران‌بهای این سرزمین، نه از مسیر اجبار بر سبک پوشش، بلکه از دل فداکاری‌ها و همبستگی‌های خودجوش مردمی شکل گرفته است. ریشه این انسجام در خون شهدا، صبر مادران، ایثار پدران، و عِرق ملی ایرانیان نهفته است؛ عناصری که هیچ‌گاه با میزان بلندی یا کوتاهی حجاب سنجیده نشده‌اند.

جامعه‌ای که انسجام خود را بر پایه اجبار بنا کند، بر زمینی سست گام نهاده است. تجربه نشان داده تحمیل یک شیوه زندگی به همه مردم، نه تنها اتحاد را تقویت نمی‌کند، بلکه شکاف‌ها را عمیق‌تر و اعتماد عمومی را کمرنگ‌تر می‌سازد. ایمان، اعتقاد و تعلق‌خاطر، تنها در فضای احترام و آزادی رشد می‌کنند، نه در سایه اجبار و تهدید.

ایران، خانه مشترک همه ایرانیان است؛ چه محجبه و چه بی‌حجاب، چه مذهبی و چه غیرمذهبی. حفظ این خانه، مستلزم پرهیز از دوقطبی‌سازی و به رسمیت شناختن تنوع فرهنگی و فکری مردم است. هر گفتاری که این تنوع را تهدید کند، ناخواسته پایه‌های همان انسجامی را که داعیه دفاع از آن دارد، سست می‌کند.

انسجام واقعی همانند درختی است که ریشه در دل مردم دارد. این ریشه‌ها تنها با آب احترام، شنیدن متقابل و آزادی اندیشه سیراب می‌شوند. اگر بخشی از جامعه احساس طردشدگی کند، دیر یا زود، سرمایه اجتماعی کشور که بزرگ‌ترین پشتوانه امنیت و اتحاد است، آسیب خواهد دید.

هنر و سینما، در بهترین شکل خود، می‌توانند آینه واقعیت و پلی میان دل‌ها باشند. اما اگر هنر صرفاً در خدمت یک‌جانبه‌نگری و تبلیغ اجباری قرار گیرد، ناخواسته فاصله‌ها را بیشتر خواهد کرد. رسالت هنرمند، پیوند دادن دل‌ها و گفت‌وگو میان تفاوت‌هاست، نه تحمیل یک روایت بر تمام جامعه.

امروز بیش از هر زمان دیگر، ضرورت بازنگری در گفتار و رویکردها احساس می‌شود. نسل جدید، زبان احترام را بهتر از زبان اجبار می‌فهمد و انسجام را در همدلی و آزادی جست‌وجو می‌کند، نه در یکسان‌سازی ظاهری.

انسجام ملی، اگر قرار است پایدار بماند، باید در قلب‌ها ساخته شود؛ و این قلب‌ها، تنها در فضایی آزاد، محترمانه و امن، در کنار یکدیگر خواهند تپید.