زنگ خطر ایمنی اماکن تفریحی به صدا درآمد
علی عبدی، مدیرکل دفتر صنایع فلزی سازمان ملی استاندارد، گفت: «پیش از صدور مجوز، واردکنندگان ملزم به دریافت گواهینامه تأییدیه استاندارد هستند و در صورت تخلف، اداره کل استاندارد استان مربوطه وارد عمل شده و ممکن است تجهیزات پلمب یا از طریق مرجع قضایی توقیف شوند.»
پس از حادثه واژگونی قطار بازی که چند روز پیش در شهربازی کرمان رخ داد، بار دیگر زنگ خطر ایمنی این اماکن تفریحی به صدا درآمد. به همین دلیل سازمان ملی استاندارد، بازرسی‌ها و نظارت‌ها را تشدید کرده تا از بروز حوادث مشابه جلوگیری شود.
به گزارش ایران، به گفته علی عبدی، مدیرکل دفتر صنایع فلزی سازمان ملی استاندارد، بیش از ۱۰ سال است که سازندگان و بهره‌برداران قطعات شهربازی ملزم به رعایت یک‌سری قوانین خاص شده‌اند.
عبدی می‌گوید: «از ابتدای ساخت شهربازی، شرکت‌های بازرسی مورد تأیید سازمان ملی استاندارد و کارشناسان استانی، در محل حضور پیدا می‌کنند و آزمون‌ها و بازرسی‌های لازم را انجام می‌دهند. نصب تجهیزات نیز باید با هماهنگی و طبق دستورالعمل‌های سازمان ملی استاندارد انجام شود. حتی پس از آغاز فعالیت شهربازی، بازرسی‌های دوره‌ای هر چند ماه یک‌بار تکرار می‌شود. اپراتورها و ناظران فنی هم پیش از شروع به کار، آموزش‌های لازم درباره نحوه استفاده، تعمیر و نگهداری تجهیزات را می‌بینند و هر گونه تغییر در فرآیند کاری یا تجهیزات باید به صورت مستند و تحت نظارت سازمان ملی استاندارد انجام شود.»
تجهیزات وارداتی و تولید داخلی زیر نظر سازمان
«تمام تجهیزات ساخته شده در داخل کشور نیازمند دریافت پروانه استاندارد هستند و اگر دستگاهی وارداتی باشد، از زمان ورود به گمرک تحت بازرسی و نظارت سازمان ملی استاندارد قرار می‌گیرد. پس از انجام این مراحل، دستگاه با یک شناسنامه مشخص به واردکننده تحویل داده می‌شود و پیش از نصب نیز باید در سامانه ثبت شود.»
مدیرکل دفتر صنایع فلزی سازمان ملی استاندارد با بیان این مطلب می‌گوید: «گاهی دستگاه آرم استاندارد دارد، اما شرایط نصب آن هم باید استاندارد باشد، در غیر این صورت اجازه بهره‌برداری داده نمی‌شود.»
به گفته او، پیش از صدور مجوز، واردکنندگان ملزم به دریافت گواهینامه تأییدیه استاندارد هستند و در صورت تخلف، اداره کل استاندارد استان مربوطه وارد عمل شده و ممکن است تجهیزات پلمب یا از طریق مرجع قضایی توقیف شوند.
آیا تخلف در یک وسیله باعث تعطیلی کل شهربازی می‌شود، عبدی در این‌باره توضیح می‌دهد: «گواهینامه‌ها به صورت تجهیز به تجهیز صادر می‌شود. اگر یک دستگاه مشکل داشته باشد، همان دستگاه پلمب می‌شود، مگر آنکه مرجع قضایی با هدف تنبیه بهره‌بردار، دستور تعطیلی کل شهربازی را صادر کند.»
عبدی کیفیت تجهیزات شهربازی را به یک زنجیره تشبیه می‌کند که شامل طراح، سازنده، بازرسی استاندارد، بهره‌بردار، ناظر فنی، اپراتور و مصرف‌کننده است. او می‌گوید: «اگر هر کدام از این حلقه‌ها مشکل داشته باشد، کل سیستم به خطر می‌افتد. نتیجه این نظارت‌ها کاهش آمار حوادث و تلفات در شهربازی‌ها بوده، اما هدف نهایی رسیدن به عدد صفر حادثه است؛ هدفی که نیازمند عملکرد صحیح تمام بخش‌ها از مرحله ساخت تا بهره‌برداری است.»
بازرسی‌های دوره‌ای و اهمیت عمر دستگاه‌ها
بازرسی‌های دوره‌ای شهربازی‌ها بسته به شرایط و میزان استفاده، متفاوت است و در فصل تابستان که استفاده بیشتر است، دفعات بازرسی هم افزایش می‌یابد.
مدیرکل دفتر صنایع فلزی سازمان ملی استاندارد می‌گوید: «هر چه دستگاه‌ها فرسوده‌تر باشند، احتمال بروز حادثه بیشتر می‌شود و مانند خودروهای قدیمی، خرابی‌های مکرر اتفاق می‌افتد. به همین دلیل، نقاط حساس تجهیزات از جمله محل‌هایی که احتمال شکست و نقاطی که جوش دارند، در بازه‌های زمانی کوتاه مورد تست جوش و بررسی ترک‌های میکروسکوپی قرار می‌گیرند و در صورت لزوم فوراً تعمیر می‌شوند.» در حوزه زمین‌های بازی پارک‌های سطح شهر، کمی وضعیت متفاوت است.
عبدی در این خصوص توضیح می‌دهد: «در حوزه زمین‌های بازی، شهرداری‌ها مسئولیت مستقیم دارند و تجهیزات مانند تاب و سرسره مشمول استاندارد اجباری هستند، اما آمار حوادث در زمین‌های بازی به مراتب بیشتر از شهربازی‌هاست، چون این تجهیزات روزانه استفاده می‌شوند و باید کنترل بیشتری بر آن‌ها انجام شود. تجهیزات زمین بازی‌ها در کارخانه تحت بازرسی قرار می‌گیرند، اما شرایط نصب آن‌ها در محل همیشه مورد بررسی قرار نمی‌گیرد.»
