روایت مظفرالدینشاه از روزی بارانی در بلژیک؛ آتشبازی و تماشای باله

»پس از آن ناهار خورده و مختصر خوابی کرده برخاستیم رفتیم پایین، تیراندازی زیادی کردیم پولهای نقره و طلا به هوا انداختند زدیم و به بعضی از فرنگیها مثل جنرال مهماندار و غیره به یادگار دادیم. بعد آمدیم بالا.»
مظفرالدینشاه قاجار سفر نخست خود به فرنگ را در ماه آخر سال ۱۳۱۷ ه ق. آغاز کرد. او شرح همه روزهای این سفر را به صورت روزنوشت به نگارش درآورده است. در ادامه روزنوشت روز دوشنبه ۲۳ ربیعالثانی ۱۳۱۸ (۲۹ مرداد ۱۲۷۹) او را میخوانیم، زمانی که در بلژیک به سر میبرد:
به گزارش خبرآنلاین، امروز هوا تیره و تار است و باران میبارد. صبح رفتیم به حمام. بعد از حمام چای خورده، قدری کاغذ نوشتیم و به ملاحظه نوشتجات مشغول شدیم. بعد قدری روی بالکن راه رفته با وزیرهمایون صحبت داشتیم. بعد وزیر دربار آمد با او هم قدری صحبت داشتیم.
پس از آن ناهار خورده و مختصر خوابی کرده برخاستیم رفتیم پایین، تیراندازی زیادی کردیم پولهای نقره و طلا به هوا انداختند زدیم و به بعضی از فرنگیها مثل جنرال مهماندار و غیره به یادگار دادیم. بعد آمدیم بالا.
بعد از شام خبر کردند که آتشبازی است. در جلوی درب اتاق خودمان که به فضای جلوی عمارت نگاه میکند رفتیم تماشا کردیم. آتشبازی بسیار خوبی کردند. بعد از آتشبازی رفتیم پایین.
امشب بال [باله] و رقص بود رفتیم به تماشای مجلس بال. جناب اشرف صدراعظم و وزیر دربار و وزیرهمایون و جنرال مهماندار همراه ما بودند. جناب اشرف صدراعظم و وزیر دربار و نظر آقای یمینالسلطنه و قوامالسلطنه از طرف چپ ما و امیربهادر جنگ و وزیرهمایون و وکیلالدوله و امین حضرت طرف راست ما نشسته بودند.
مردها و زنهای فرنگی با لباسهای مزین قشنگ میآمدند رقص میکردند. در اواخر مجلس برخاسته آمدیم به اتاق خودمان، در بالکن جلوی عمارت تا مدتی گردش کردیم. یک کشتی بزرگی از دریا میآمد که به قدر دویست چراغ الکتریسیته در آن روشن بود. خیلی جلوه و تماشا داشت. دو ساعت و نیم از نصف شب گذشته خوابیدیم.
منبع: مظفرالدینشاه قاجار، «سفرنامه فرنگستان، سفر اول»، تهران: شرق، چاپ دوم، ۱۳۶۳، ص ۱۷۳.