جنگ غزه؛ خودکشی ژئوپولیتیک یا رؤیای پیروزی کامل؟

  فرارو- توماس فریدمن، ستون نویس روزنامه نیویورک تایمز

 به گزارش فرارو به نقل از روزنامه نیویورک تایمز، این‌که آیا اسرائیل در غزه مرتکب نسل‌کشی می‌شود یا نه، بحثی است که باید به    تاریخ‌نگاران سپرد. آنچه اما همین حالا روشن است، این است که دولت کنونی اسرائیل در حال خودکشی، آدم‌کشی و برادرکشی است. این دولت جایگاه اسرائیل در جهان را نابود می‌کند، غیرنظامیان غزه را بی‌اعتنا به بی‌گناهی‌شان می‌کشد و جامعه اسرائیل و یهودیان جهان را از هم می‌دَرَد. امروز یهودیانی هستند که می‌خواهند به هر قیمت در کنار اسرائیل بایستند و یهودیانی دیگر که نمی‌توانند آنچه دولت اسرائیل بر سر «دولت یهود» آورده تحمل کنند، توجیه کنند یا توضیح دهند و ترجیح می‌دهند از آن فاصله بگیرند.

اسرائیل در مسیر تبدیل شدن به دولت مطرود جهانی

بند منتشرشده در گزارش روز دوشنبه نیویورک تایمز درباره حمله اسرائیل به بیمارستانی در جنوب غزه مرا به‌شدت تکان داد. وزارت بهداشت غزه اعلام کرد در این حمله دست‌کم ۲۰ نفر کشته شدند؛ از جمله پنج خبرنگار رسانه‌های بین‌المللی، چند عضو کادر درمانی و تعدادی غیرنظامی دیگر. ارتش اسرائیل تأیید کرد در نزدیکی بیمارستان ناصر حمله‌ای انجام داده است، بی‌آنکه هدف عملیات را توضیح دهد. در بیانیه ارتش تنها آمده بود بابت «هرگونه آسیب به افراد غیرمرتبط» ابراز تأسف می‌شود و رئیس ستاد ارتش دستور تحقیق فوری صادر کرده است. اما دفتر نخست‌وزیر بنیامین نتانیاهو دریافت که این توضیح بار دیگر موجی از انزجار جهانی برانگیخته است. در نتیجه، بیانیه‌ای کم‌سابقه صادر شد که در آن آمده بود: «اسرائیل عمیقا از این حادثه تراژیک ابراز تأسف می‌کند.»

اما واقعیت این است که آنچه نتانیاهو «حادثه تراژیک» خواند، نتیجه مستقیم سیاست او برای طولانی‌کردن جنگ غزه است؛ سیاستی که هدفش حفظ قدرت، فرار از محاکمه‌های کیفری و جلوگیری از تشکیل کمیسیون‌های تحقیق درباره قصور امنیتی پیش از حمله غافلگیرانه حماس در ۷ اکتبر است. برای ماندن در قدرت، نتانیاهو به حمایت وزیران راست افراطی نیاز دارد؛ چهره‌هایی مانند «بتسالل اسموتریچ» که تلاش می‌کنند کرانه باختری را با بیشترین تعداد شهرک‌های یهودی اشباع کند تا هیچ دولت فلسطینی شکل نگیرد. او همچنین آشکارا از اخراج فلسطینیان از کرانه باختری و غزه دفاع می‌کند تا مسیر برای الحاق کامل این سرزمین‌ها به اسرائیل باز شود.

اما مشکل اینجاست: اسرائیل اکنون برای توجیه ادامه جنگ، مجبور است فرماندهان رده‌پایین‌تر را هدف قرار دهد؛ افرادی که در میان غیرنظامیان زندگی می کنند. اگر کشوری در حال جنگ، خسارت جانبی را هنگام هدف گرفتن رهبران اصلی دشمن توجیه کند، یک چیز است؛ اما این کاملا متفاوت و شرورانه است وقتی ده‌ها غیرنظامی را می‌کشید یا زخمی می‌کنید فقط برای حذف «معاونِ معاونِ فرمانده».

این نیز کاری فریبکارانه و شوم است وقتی ارتش را به‌کار می‌گیرید به بهانه تخلیه از میدان درگیری، صدها هزار غیرنظامی غزه را به منطقه دیگر منتقل کنید و سپس عمداً خانه‌هایی را که ترک کرده‌اند ویران می‌کنید؛ بی‌آنکه دلیل نظامی واقعی وجود داشته باشد، اما با انگیزه پنهانی روشن: دشوارکردن زندگی تا جایی که آنان ناچار شوند برای همیشه منطقه را ترک کنند. ننگین‌تر آن‌که کمک‌های بشردوستانه را متناوباً قطع و وصل می‌کنید با این امید که مردم آن‌قدر گرسنه شوند که راهی جز رفتن نداشته باشند. همان‌طور که گفتم، این فقط قتل نیست؛ این خودکشی و برادرکشی هم هست. اسرائیل امروز با شتاب در مسیر تبدیل شدن به یک دولت مطرود جهانی پیش می‌رود و شهروندانش به‌زودی پیش از آنکه در سفرهای خارجی به زبان عبری سخن بگویند دوباره خواهند اندیشید.

نتانیاهو و رؤیای خیالی «پیروزی کامل»

به خبرهای اخیر از سراسر جهان نگاه کنید: در جنوب فرانسه، مدیر یک پارک تفریحی به اتهام تبعیض مذهبی بازداشت شد؛ پس از آنکه گروهی از کودکان اسرائیلی را از ورود منع کرد. در استرالیا، تنش بالا گرفت وقتی نتانیاهو نخست‌وزیر این کشور را «ضعیف» خواند و یک وزیر استرالیایی در پاسخ او را متهم کرد که قدرت را با کشتن انسان‌ها یکی گرفته است. و در یونان، ۱,۶۰۰ اسرائیلی که سوار کشتی تفریحی بودند، در جزیره سیروس سرگردان ماندند؛ زیرا معترضان مانع ورودشان شدند. این رخدادها یادآوری تکان‌دهنده‌ای است که امروز گردشگران اسرائیلی تنها به‌خاطر گذرنامه‌هایشان با موجی از خصومت روبه‌رو می‌شوند.

جهان اکنون تفاوت را می‌بیند: میان جنگی که برای بقای دولت یهودی جریان دارد و جنگی که برای بقای سیاسی نخست‌وزیر آن ادامه می‌یابد. در نهایت، جهان دیگر نمی‌تواند بر کشتار غیرنظامیان فلسطینی در غزه چشم ببندد؛ کشتاری که پیامد اجتناب‌ناپذیر جنگی است که قرار بود به بیرون‌راندن حماس از غزه و جایگزینی آن با نیروی حافظ صلح عربی در همکاری با تشکیلات خودگردان فلسطین بینجامد. تشکیلاتی که اسرائیل را به رسمیت شناخته و اگر اصلاح شود، می‌تواند شریک یک راه‌حل دوکشوری باشد.

اکنون که نتانیاهو آشکارا نشان داده حاضر نیست غزه نه به دست حماس و نه به دست تشکیلات خودگردان اداره شود، جنگ بیش از هر زمان شبیه واقعیت اصلی‌اش جلوه می‌کند: تلاشی برای گسترش اشغال اسرائیل از کرانه باختری به غزه. از نگاه بسیاری در جهان، امروز غیرنظامیان فلسطینی تقریباً هر روزه ده‌ها نفرشان کشته می‌شوند؛ نه به‌عنوان پیامد اجتناب‌ناپذیر جنگی عادلانه برای بقای اسرائیل یا ایجاد شریکی بهتر در غزه، بلکه به‌عنوان بخشی از برنامه‌ای برای جلوگیری از شکل‌گیری هر شریک فلسطینی در این سرزمین. آیا جای شگفتی دارد که اسرائیل این همه دوست در جهان و حتی شرکای بالقوه‌ای چون عربستان سعودی را از دست می‌دهد، آن هم در حالی که این واقعیت روزبه‌روز آشکارتر می‌شود؟

و اما درباره برادرکشی؛ اگر این جنگ به همین شکل ادامه یابد، امسال در ایام عُلیا، بسیاری از کنیسه‌های یهودیان در سراسر جهان از هم خواهند پاشید؛ میان کسانی که باور دارند باید در هر شرایطی کنار اسرائیل بایستند و کسانی که دیگر قادر نیستند رفتار هولناک دولت اسرائیل در غزه را تحمل کنند. شکاف زمانی عمیق‌تر می‌شود که ببینند صدها هزار اسرائیلی خود در خیابان‌ها علیه همین دولت تظاهرات می‌کنند. این جنگ همچنین حزب دموکرات در آمریکا را در آستانه انشعاب قرار می‌دهد؛ میان سیاستمدارانی که از ترس لابی قدرتمند آیپک و از بیم ازدست‌دادن بودجه‌های انتخاباتی‌شان سکوت می‌کنند و کسانی که دیگر ادامه این وضعیت را تاب نمی‌آورند.

افسوس، اگر این جنگ همان «خودکشی ژئوپلیتیک» باشد، چنان‌که من باور دارم اکنون به «خودکشی با همراهی دیگران» تبدیل شده است، یک نفر هست که می‌تواند همین امروز این روند را متوقف کند و او دونالد ترامپ است.   اما بیم آن می‌رود که  این بار هم فریب نتانیاهو را خورده باشد و به‌جای پذیرش آتش‌بس در غزه، رؤیای خیالی بنیامین نتانیاهو برای «پیروزی کامل» را دنبال کند.