حاشیه‌های نصب یک پلاکارد در لهاش هراز
منطقه «لهاش» که گفته شد قرار است زباله‌سوز در آن مستقر شود، مشکلات بسیاری چون تعدد معادن بیش از ظرفیت منطقه، مسائل متعدد زباله‌دانی عمارت و آلودگی آب سد هراز دارد که در صورت احداث یک زباله‌سوز جدید، بحران زیستی دیگری نیز به مشکلات منطقه افزوده خواهد شد.
همزمان با اجرای برنامه «زیستبان» در مرداد ماه در بابلسر استان مازندران، نصب یک پلاکارد در محل روبه‌روی «لهاش» منطقه استار- جاده هراز حاشیه‌ساز شد.
به گزارش اعتماد، پلاکارد خبر می‌داد که شینا انصاری، معاون رییس‌جمهور و رییس سازمان حفاظت محیط‌زیست قرار است در همان روز برای افتتاح استقرار زباله‌سوز در آن محل حاضر شود. اما فعالان محیط‌زیست و کارشناسان حوزه آلودگی به این تصمیم ناگهانی که معلوم نبود از کجا سر برآورده است، اعتراض کردند و خواهان بررسی و لغو آن بودند که شهادت محیط‌بان محمود شاهمرادی در پارک ملی گلستان موجب لغو سفر انصاری به مازندران و در نتیجه افتتاحیه این برنامه شد.
اگرچه این افتتاح انجام نشد، اما کنشگران محیط‌زیست مازندران، همچنان درباره آن احساس خطر می‌کنند. آن‌ها می‌گویند استقرار زباله‌سوز در مکان فوق، علاوه بر زمین‌خواری، باعث آلودگی آب دریاچه سد هراز خواهد شد.
هشدار کنشگران
منطقه‌ای که گفته شد قرار است زباله‌سوز در آن مستقر شود، مشکلات بسیاری دارد. تعدد معادن بیش از ظرفیت منطقه، مسائل متعدد زباله‌دانی عمارت و آلودگی آب سد هراز که بدون ارزیابی‌های زیست محیطی در حال احداث است ازجمله این مشکلات هستند که در صورت احداث یک زباله‌سوز جدید، بحران زیستی دیگری نیز به مشکلات منطقه افزوده خواهد شد.
این محل در حریم رودخانه هراز قرار دارد؛ در کنار جاده‌ای بین‌المللی است؛ فاقد هرگونه ارزیابی کارشناسی واقعی است و در مجاورت روستاها و زیستگاه‌های حساس منطقه قرار دارد. فعالان محیط‌زیست می‌گویند باتوجه به جانمایی نادرست این پروژه و تجربه شکست خورده زباله‌سوزهای ساری و نوشهر، این اقدام، بدون شک، سلامت شهروندان آمل و زیستمندان منطقه را با تهدیدی جدی مواجه خواهد کرد.
دو سال پیش قرار بود دپوی زباله عمارت به نقطه‌ای دیگر «منال» با آسیب کمتر به طبیعت منتقل شود تا آبگیری سد با مشکل مواجه نشود، اما هنوز این جابه‌جایی انجام نشده و همچنان در همان مکان است. گفته می‌شود مجوز زیست محیطی معتبری برای انتقال یا احداث در مکان جدید صادر نشده و منطقه‌ای که انتخاب شده، برخلاف اصول زیست محیطی است.
آیا مشکلات معادن مخرب منطقه مثل «زالو دارند» کوه‌خواری‌ها و تخریب‌های زیستی حل شده‌اند که اکنون پروژه دیگری آغاز می‌شود؟ چرا با وجود وعده‌های متعدد، هنوز هیچ اقدامی در جهت مدیریت اصولی زباله‌ها و تفکیک از مبدا صورت نگرفته است؟ به نظر می‌رسد طرح «آمل به عنوان پایلوت تفکیک زباله» تنها در حد شعار و پوششی برای اجرای پروژه‌هایی با اهداف پنهان بوده است؛ پروژه‌هایی که پشت نقاب «نمادین‌سازی» در عمل به نابودی زیست محیطی منطقه می‌انجامند.
حالا کنشگران محیط‌زیستی و اهالی منطقه خواهان شفافیت، بررسی علمی و نظارت مردمی بر چنین پروژه‌های حیاتی هستند. آن‌ها تاکید می‌کنند اگر این کار بدون مطالعه و با لابی و رابطه و فشار بر مسوولان محیط‌زیست استان و کشور انجام بگیرد منطقه قربانی تصمیمات غیرکارشناسی خواهد شد و دگر نمی‌توان عوارض و پیامدهای آن را کنترل کرد.
چالش‌های محل زباله‌سوز
رضا طاهری، کنشگر محیط‌زیست مازندران در این باره گفت: «مکان دپوی زباله مرتع للون منطقه «سقرچی» در کیلومتر ۳۵ محور آمل- تهران است که در ضلع شمال غربی میدان تیر سپاه واقع شده است. مساحت عرصه فوق ۱۶۰ هکتار بوده و به جاده هراز و رودخانه نزدیک است و تنها حدود ۱۵۰ متر از آنجا فاصله دارد. شیب در بالادست ۳۰درصد و در پایین‌دست ۲۰درصد است که می‌توان شیب عمومی عرصه را ۳۰ درصد درنظر گرفت. »
او افزود: «دفن زباله در آن مکان بحران‌ساز خواهد شد و مشکلاتی از قبیل نابودی درختان سوزنی برگ، نزدیکی به جاده هراز، وجود مراکز صنعتی مثل شرکت پالایش شمال و تولید خوراک دام، گلخانه تولیدات گل و گیاه، تولیدکنندگان خوراکی، رستوران، باغات و از همه مهم‌تر نزدیکی به رودخانه و سد در حال احداث که شیرابه‌های زباله مثل مرکز دپوی زباله عمارت، مستقیم وارد رودخانه خواهد شد که قرار است از این آب سد، علاوه بر کشاورزی، برای شُرب هم استفاده شود.» لازم به ذکر است که این منطقه کارشناسی شده و اداره محیط‌زیست با اجرای مرکز دپوی زباله مخالفت خودرا اعلام کرده است، اما نمی‌دانم چرا عده‌ای همچنان بر استقرار آن در محل فوق اصرار دارند.
سازمان محیط‌زیست: مخالفیم!
شینا انصاری، معاون رییس‌جمهور و رییس سازمان حفاظت محیط‌زیست کشور تاکید کرد که «زباله‌سوز الیمستان» به هیچ عنوان در مکانی که هنوز ارزیابی محیط‌زیستی برای آن انجام نشده، مستقر نخواهد شد.
او تاکید کرد: «برای اجرای این طرح، حتما باید مطالعات ارزیابی اثرات محیط زیستی انجام شود که چون برای مکان نامبرده این مطالعات انجام نشده نمی‌توانیم اجازه چنین استقراری را بدهیم.»
انصاری که خود زاده استان مازندران است، تاکید کرد: «من آن منطقه را می‌شناسم؛ آنجا از منظر اکولوژیک بسیار حساس است و نمی‌توان بدون مطالعه کاری در آن انجام داد.»
رییس سازمان حفاظت محیط‌زیست کشور در پایان به فعالان و متخصصان محیط‌زیست اطمینان داد که به هیچ عنوان چنین کاری بدون انجام «مطالعات ارزیابی محیط‌زیستی» انجام نخواهد شد و این مطالعات باید بی‌طرفانه و کاملا علمی برای استقرار زباله‌سوز در آن منطقه یا هر منطقه دیگری انجام بگیرد. »
