آمار نگران کننده اعتیاد در ایران

نادر توکلی امروز در آیین افتتاحیه کنگره دانش اعتیاد در مرکز همایش‌های رازی اظهار کرد: سازمان جهانی بهداشت مسائل مرتبط با مصرف مواد را در کنار سه مسئله دیگر از جمله تولید و انباشت سلاح‌های کشتار جمعی، آلودگی محیط زیست و فقر مطرح می‌کند که نشانگر اهمیت معضل اعتیاد است.

به گزارش تسنیم، وی افزود: در کشور ما اختلالات مصرف مواد مخدر و روان‌گردان بعد از تصادفات جاده‌ای، سوانح و حوادث و بیماری‌های قلبی و افسردگی در رتبه چهارم بار بیماری‌ها قرار دارند.

رئیس دانشگاه علوم پزشکی ایران ادامه داد: بر اساس آمار رسمی، 2.8 میلیون نفر به‌طور مستقیم با اعتیاد درگیر هستند و اگر خانواده‌ها و وابستگان آن‌ها را نیز در نظر بگیریم، 10 تا 12 میلیون نفر در کشور با تبعات اعتیاد مواجه هستند.

توکلی به شیوع مصرف مواد مخدر در سنین پایین و افزایش آمار اعتیاد بین زنان و نوجوانان اشاره و خاطرنشان کرد: در بخش مسمومیت یکی از بیمارستان‌های شهریار، دو سوم بیماران بستری به دلیل سوءمصرف مواد مراجعه کرده‌اند. اگر بحث استفاده از قلیان و الکل را نیز به آمار اعتیاد اضافه کنیم، هزینه‌های بسیار گزافی در حوزه سلامت شاهد هستیم و اعتیاد به‌عنوان یک ابربحران چندلایه مطرح است.

وی با تأکید بر اینکه اعتیاد جرم نیست، گفت: اعتیاد به‌عنوان یک بیماری مزمن، عودکننده و قابل درمان مغزی شناخته می‌شود. اگر به این دیدگاه اعتقاد داشته باشیم، می‌توانیم برای کنترل اعتیاد برنامه‌ریزی کنیم. از سال گذشته تاکنون اتاق فکر دانش اعتیاد را در دانشگاه علوم پزشکی ایران راه‌اندازی کرده‌ایم تا درباره معضلات ناشی از آن برنامه‌ریزی کنیم. بسیاری از کشورهای توسعه‌یافته برای اعتیاد برنامه‌هایی مبتنی بر رویکردهای نوین جهانی دارند و ما نیز برای کاهش آسیب اعتیاد باید برنامه‌ریزی کنیم. مراکز کاهش آسیب نقش عمده‌ای در کاهش اثرات منفی اعتیاد دارند. توزیع غیرقانونی داروهای اعتیاد باید متوقف شود و مراکزی که در شبکه غیررسمی توزیع داروهای اعتیاد را دارند، باید تحت نظارت قرار بگیرند.

علی فرهودیان، دبیر علمی کنگره دانش اعتیاد نیز درباره جزئیات برگزاری این مراسم گفت: این کنگره از امروز آغاز شده و به مدت چهار روز ادامه دارد. کنگره برای شرکت‌کنندگان 20 امتیاز بازآموزی دارد و 58 پنل و سمپوزیوم تخصصی، 150 پوستر علمی و 250 سخنرانی علمی ارائه خواهد شد.

محمدتقی جغتایی، رئیس کنگره دانش اعتیاد، نیز در ادامه با اشاره به عوامل ایجادکننده اعتیاد گفت: عوامل فردی و اجتماعی در بروز اعتیاد نقش دارند. برخی شبکه‌های عصبی درگیر در اعتیاد هستند؛ در افراد معتاد، 30 تا 40 بخش مغز درگیر می‌شود. شبکه پاداش که باعث افزایش دوپامین می‌شود، شبکه تصمیم‌گیری و کنترل که باعث می‌شود فرد نتواند در برابر وسوسه مقاومت کند، شبکه یادگیری و حافظه که باعث می‌شود دیدن مکان یا بوی خاص فوراً میل شدید به مصرف ماده را فعال کند، و شبکه حالت پیش‌فرض که باعث افزایش نشخوار فکری و میل به ماده می‌شود، از جمله عوامل ایجادکننده اعتیاد هستند.

محمد رئیس‌زاده، رئیس سازمان نظام پزشکی، نیز در ادامه این مراسم اظهار کرد: ما در کشور علم و دانش درمان اعتیاد را با حضور اساتید تراز اول داریم. شبکه گسترده‌ای نیز برای مبارزه با پدیده اعتیاد وجود دارد که مراکز MMT هستند و بنابراین باید در زمینه درمان اعتیاد سرآمد باشیم.

وی افزود: باید برای درمان اعتیاد صرفاً تمرکز خود را بر مواد اعتیادآور نداشته باشیم، بلکه روی رفتار معتادان نیز باید تمرکز کنیم. اکنون بالغ بر 9000 نفر پزشک عمومی در سراسر کشور در شبکه‌ای گسترده در مراکز درمان اعتیاد فعال هستند که باید به‌عنوان یک فرصت به آن‌ها نگاه شود.

رئیس سازمان نظام پزشکی ادامه داد: اگر تخلفاتی نیز در این حوزه وجود دارد، نباید همه پزشکان شاغل در این مراکز زیر سوال بروند.