مقایسه معنادار از بازار مسکن ایران و فرانسه

خرید خانه در ایران برای بسیاری از خانوارها بسیار دور از دسترس شده و بازار مسکن کشور در وضعیت بحرانی قرار گرفته است. این در حالی است که مقایسه بازار مسکن ایران با کشور گران‌قیمتی مانند فرانسه نشان می‌دهد سطح دسترسی مردم به مسکن در این کشور بسیار بالاتر از ایران و خرید خانه به مراتب آسان‌تر است.

قدرت خرید مسکن ایران و فرانسه ۵۴ پله فاصله دارد

به گزارش تجارت نیوز، بررسی از داده‌های Numbeo که به انتشار جدیدترین آمارهای اقتصادی کشورها و محاسبه هزینه زندگی در سراسر جهان می‌پردازد، نشان می‌دهد، ایران در سال ۲۰۲۵ با نسبت قیمت مسکن به درآمد سالانه ۱۸.۷ برابری، در وضعیت نامطلوبی قرار دارد و جایگاه ۱۶ سختی خرید خانه را در میان ۱۰۳ کشور موجود این فهرست به خود اختصاص داده است.

در مقابل، فرانسه با نسبت قیمت به درآمد سالانه ۹.۹ برابری، وضعیت به مراتب بهتری نسبت به ایران داشته و رتبه ۷۰ سختی خرید خانه را از آن خوده کرده است. به این ترتیب، بررسی‌ها نشان می‌دهد که خرید مسکن در فرانسه ۵۴ پله آسان‌تر از ایران است.

تورم فرانسه زیر یک درصد!

بر اساس آخرین داده‌های Trading economics نرخ تورم عمومی فرانسه در ماه جولای ۰.۲ درصد به ثبت رسیده است. این در حالی است که اقتصاد این کشور طی یک سال گذشته در طول سه ماه با تورم منفی مواجه شده است. بنابراین، شهروندان فرانسه می‌توانند با خیال راحت درآمدهای خود را پس‌انداز کنند و در مدت زمان معینی صاحب‌خانه شوند.

این در حالی است که طبق اعلام مرکز آمار نرخ تورم عمومی ایران در مرداد ۱۴۰۴ بالغ بر ۳۶.۳ درصد بوده است. از طرفی تورم مسکن با وجود تنش‌های سیاسی اخیر، همچنان شیب ملایمی را طی می‌کند که حاکی از رشد ماهانه قیمت خانه است.

بررسی متوسط قیمت مسکن در فرانسه و ایران

برای درک و مقایسه بهتر وضعیت بازار مسکن دو کشور، بررسی میانگین قیمت مسکن ضروری است. براساس داده‌های منتشرشده در Numbeo متوسط قیمت هر متر واحد مسکونی در مراکز شهری فرانسه، حدود ۶۱۷۱ دلار آمریکا است و این کشور در رتبه ۲۱ گرانی مسکن از منظر قیمت قرار دارد. ایران نیز با میانگین قیمتی ۱۱۶۴ دلاری به ازای هر متر مربع، رتبه ۱۱۰ گرانی مسکن از منظر قیمت را در میان ۱۲۷ کشور موجود در این فهرست به خود اختصاص داده است.

در این میان، متوسط قیمت هر متر واحد مسکونی در پاریس، پایتخت کشور فرانسه حدود رقم ۱۴ هزار و ۲۱۴ دلار است و نسبت قیمت مسکن به ۱۶.۵ برابر درآمد سالانه خانوارهای این شهر می‌رسد. در مقابل، متوسط قیمت هر متر واحد مسکونی در تهران ۱۶۸۷ دلار برآورد شده که برابر با ۲۶.۹ برابر درآمد سالانه خانوارهای پایتخت است.

به عبارتی، با وجود اینکه میانگین قیمت مسکن در پاریس حدود هشت برابر تهران است، نسبت قیمت به درآمد سالانه خانوارهای این دو شهر، اختلاف قابل توجهی دارد. این موضوع بیانگر آن است که سطح درآمد شهروندان فرانسوی، به‌ویژه خانوارهای پاریسی به مراتب بسیار بالاتر از ایران است.

درآمد شهروندان فرانسوی ۱۰ برابر ایرانی‌ها!

سطح درآمد شهروندان هر کشور، یکی از مهم‌ترین مولفه‌هایی است که بر قدرت خرید خانه تاثیر می‌گذارد و بررسی آن الزامی است؛ متوسط درآمد ماهانه هر شهروند فرانسوی پس از کسر مالیات حدود ۲۷۶۳ دلار است که با احتساب دلار ۱۰۳ هزار تومانی،‌ بیش از ۲۸۴ میلیون تومان خواهد بود.

در مقابل، هر شهروند ایرانی به‌طور میانگین ماهانه ۲۵۶ دلار درآمد دارد که با احتساب دلار ۱۰۳ هزار تومانی، حدود ۲۶ میلیون تومان درآمد ماهانه خواهد داشت که این رقم به تخمین‌های رسمی هم نزدیک است.

بنابراین، درآمد ماهانه شهروندان کشور فرانسه ۱۰.۷ برابر بیشتر از درآمد یک شهروند ایرانی است؛ این موضوع نشان می‌دهد که میزان درآمد هر کشور، چه تاثیر مستقیمی بر سطح کیفیت زندگی و دسترسی به خرید مسکن دارد.

وام‌های مسکن در فرانسه

نرخ وام مسکن در فرانسه طی سال ۲۰۲۵ نسبت به دوره اوج تورمی سال‌های گذشته کاهش یافته و اکنون معمولا بین سه تا ۴.۵ درصد تعیین می‌شود. این نرخ بسته به بانک، مدت وام، میزان پیش‌پرداخت و شرایط اعتباری متقاضی متغیر است.

تسهیلات وام مسکن در فرانسه متنوع هستند. وام‌های مسکن با نرخ بهره ثابت بیشترین سهم را میان سایر وام‌ها به خود اختصاص داده و پس از آن وام‌های ترکیبی با نرخ بهره متغیر قرار دارند. همچنین وام‌های فقط بهره نیز در فرانسه به متقاضیان پرداخت می‌شود که اغلب در خریدهای سرمایه‌گذاری کاربرد دارند. وام فقط بهره به وام‌هایی گفته می‌شود که تا مدت‌ها پس از دریافت وام توسط مشتری، تنها بهره وام به بانک پرداخت می‌شود و پس از طی این دوره، پرداخت اقساط آغاز می‌شود.

امکان دریافت وام برای غیرفرانسوی‌ها نیز هرچند با شرایط سخت‌گیرانه‌تر، وجود دارد؛ اتباع خارجی کشور فرانسه برای دریافت وام مسکن باید پیش‌پرداخت بالاتر و مدارک رسمی بیشتری به بانک ارائه دهند. علاوه بر این، متقاضیان باید هزینه‌های جانبی مانند بیمه وام، کارمزد بانک و مالیات نقل و انتقال را نیز در نظر بگیرند.

مدت زمان بازپرداخت در فرانسه اغلب بین هشت تا ۲۵ سال تعیین می‌شود و همچنین مبلغ قسط ماهانه وام نباید بیش از ۳۳ درصد درآمد ماهانه متقاضی باشد.

این در حالی است که مدت زمان بازپرداخت وام مسکن در ایران به ۱۰ سال کاهش یافته و نرخ بهره نیز همچنان ۲۲.۵ درصد تعیین شده است. بنابراین وام مسکن در ایران نه تنها کارایی نداشته، بلکه فشار مالی بیشتری برای متقاضیان خرید مسکن ایجاد می‌کند.