تصاویر جدید از دنباله ستاره «۳I/ATLAS»

به گزارش ایسنا، تصاویر جدید از ستاره دنباله‌دار میان‌ستاره‌ای «3I/ATLAS» نشان می‌دهد که این دنباله‌دار در حالی که با سرعت به خورشید نزدیک‌ می‌شود، شروع به رشد یک دنباله‌ مشخص کرده است. این اتفاق قبل از یک رویارویی نزدیک با زمین در پاییز امسال رخ می‌دهد.

به نقل از لایوساینس، یک عکس، تصویر خیره‌کننده جدید از دنباله رو به رشد ستاره دنباله‌دار میان‌ستاره‌ای 3I/ATLAS را آشکار کرده است. این دنباله درخشان در حال شکل‌گیری است، در حالی که این بازدیدکننده یخی با سرعت در سفر بی‌بازگشت خود از میان منظومه شمسی، هر لحظه به خورشید نزدیک‌تر می‌شود.

3I/ATLAS یک ستاره دنباله‌دار با عرض تقریبی ۱۱ کیلومتر است که اولین بار در اوایل ماه ژوئیه(تیر ۱۴۰۴) مشاهده شد و فراتر از کمربند سیارکی بین مشتری و مریخ با سرعت به سمت ما در حال حرکت بود. دانشمندان به سرعت متوجه شدند که این جرم فوق‌سریع از محله کیهانی ما سرچشمه نگرفته است.

در عوض، به احتمال زیاد از ستاره‌ای دور در کهکشان راه شیری پرتاب شده و اکنون در حال عبور از کنار زمین در مسیر خود از میان کهکشان است. دقیقاً مشخص نیست که این ستاره دنباله‌دار از کجا نشأت گرفته اما یافته‌های اولیه حاکی از آن هستند که احتمالاً بسیار قدیمی‌تر از منظومه شمسی است.

ستاره‌شناسان با استفاده از «تلسکوپ جمینای»(Gemini)، عکس جدید و دقیقی را از 3I/ATLAS گرفتند که اولین نگاه واضح به دنباله این ستاره را نشان می‌داد. این توده یخ و غبار توسط باد خورشیدی که جریان ذرات باردار ساطع شده از خورشید هستند، از ستاره دنباله‌دار دور می‌شود.

این دنباله اکنون شروع به ظاهر شدن کرده است، زیرا پوسته یخی یا هسته ستاره دنباله‌دار، تابش خورشیدی بیشتری را جذب می‌کند و باعث می‌شود ذرات بیشتری از سطح یخی خود خارج کند. دنباله در ماه‌های آینده با نزدیک‌تر شدن این ستاره به خورشید به رشد خود ادامه خواهد داد و در نهایت چندین برابر بزرگ‌تر از خود ستاره خواهد شد.

عکس جدید یک ابر مبهم از یخ و غبار را نشان می‌دهد که ستاره دنباله‌دار احاطه کرده است. این ابر موسوم به «coma» با گرم‌تر شدن ستاره دنباله‌دار توسط خورشید، به رشد خود ادامه خواهد داد. این امر باعث می‌شود ستاره دنباله‌دار، نور بیشتری را منعکس کند که در نتیجه در آسمان شب روشن‌تر به نظر می‌رسد. با وجود این، با چشم غیرمسلح قابل مشاهده نخواهد بود.

وجود این ویژگی‌های 3I/ATLAS، اثبات بیشتری بر این است که این دنباله‌دار یک جرم طبیعی است و یک کاوشگر فرازمینی نیست. این موضوع به طور بحث‌برانگیزی توسط برخی دانشمندان با شواهد کم یا بدون هیچ گونه شواهدی مطرح شده است. این دنباله‌دار، سومین و به احتمال زیاد بزرگترین، جرم میان‌ستاره‌ای است که تاکنون کشف شده است.

این جرم فراخورشیدی اکنون با سرعتی بیش از ۲۱۰ هزار کیلومتر بر ساعت به سمت خورشید در حال حرکت است و ماه آینده به مریخ نزدیک خواهد شد که به فضاپیماهای در حال گردش در مدار مریخ اجازه می‌دهد تا نگاه دقیق‌تری به این ستاره و دنباله آن بیندازند.

3I/ATLAS در تاریخ ۲۹ اکتبر(۷ آبان ۱۴۰۴) به نزدیکترین نقطه خود به خورشید خواهد رسید، اما در آن زمان در سمت مقابل خورشید نسبت به زمین قرار خواهد گرفت؛ به این معنی که در این مدت مشاهده آن را از دست خواهیم داد و ممکن است فرصت دیدن دنباله آن را در اوج اندازه خود نداشته باشیم.

این ستاره دنباله‌دار در ماه دسامبر(آذر ۱۴۰۴) به حداقل فاصله خود از زمین خواهد رسید و در فاصله ۲۷۵ میلیون کیلومتر از سیاره ما قرار خواهد گرفت. این میزان فاصله، حدود ۷۰۰ برابر دورتر از فاصله زمین تا ماه است. این نزدیک‌شدن قبل از سفر طولانی دنباله‌دار 3I/ATLAS به خارج از منظومه شمسی اتفاق خواهد افتاد.

ستاره‌شناسان در حال رقابت برای مطالعه هر چه بیشتر این جرم در طول یک سال آینده هستند تا اطلاعات بیشتری را درباره منشأ آن و چگونگی شکل‌گیری و تکامل منظومه‌های ستاره‌ای مختلف به دست آورند. مشاهدات جدید «تلسکوپ فضایی جیمز وب»(JWST) حاکی از آن هستند که 3I/ATLAS در مقایسه با سایر ستاره‌های دنباله‌دار شناخته شده، دارای سطوح غیرمعمول بالایی از آب و کربن‌دی‌اکسید است. عکس‌های دیگر از این ستاره دنباله‌دار نیز اطلاعات دیگری در مورد ترکیب آن ارائه می‌کنند.

هر عکس جدید از این ستاره دنباله‌دار یک یادآوری از این رویارویی کیهانی نادر است. «کارن میچ»(Karen Meech)، ستاره‌شناس «دانشگاه هاوایی»(Hawaii) و بخشی از تیم «رصدخانه‌های جمینای»، در بیانیه‌ای گفت: همانطور که 3I/ATLAS با سرعت به اعماق فضای میان‌ستاره‌ای باز می‌گردد، تصاویر جدید هم یک نقطه عطف علمی و هم منبع شگفتی هستند. این امر به ما یادآوری می‌کند که منظومه شمسی ما تنها بخشی از یک کهکشان وسیع و پویاست و حتی گذراترین بازدیدکنندگان نیز می‌توانند تأثیری ماندگار بر جای بگذارند.