آمریکا به دنبال حضور در خلیج فارس پس از خروج از عراق

فرارو- بر اساس اظهارات مقامات رسمی و دیپلمات های آمریکایی، دولت اوباما قصد دارد حضور نظامی ایالات متحده در خلیج فارس را پس از خروج نهایی نیروهای آمریکا از عراق طی سال جاری تقویت کند. این تصمیم می تواند شامل حضور نیروهای نظامی جدید در کویت شود که پاسخگوی کاهش امنیت در عراق باشد، یا رویارویی نظامی با ایران.

به گزارش سرویس بین الملل فرارو به نقل از نیویورک تایمز، پس از اظهارات باراک اوباما، رئیس جمهور آمریکا طی ماه جاری میلادی مبنی بر اینکه باقی مانده سربازان آمریکایی تا پایان سال جاری میلادی از عراق خارج خواهند شد، بر فوریت بررسی این برنامه ها که ماه ها است مورد بحث و بررسی قرار گرفته، افزوده شده است.

پایان دادن به جنگ هشت ساله در عراق از شعارهای اصلی انتخابات ریاست جمهوری اوباما بود، اما افسران نظامی و دیپلمات های آمریکایی به همراه مقامات برخی کشورهای منطقه ابراز نگرانی می کنند که خروج کامل آمریکا منجر به بروز بی ثباتی یا شرایطی به مراتب بدتر شود.

پنتاگون پس از اعمال فشارهای بسیار به دولت اوباما و دولت عراق برای صدور مجوز حضور دستکم 20 هزار نیروی آمریکایی در عراق پس از سال 2011 که ناموفق ماند، حال به دنبال برنامه جایگزین است.

آمریکا علاوه بر انجام مذاکرات در مورد حفظ بخشی از نیروهای خود در کویت، برنامه اعزام ناوهای جنگی بیشتر به آب های بین المللی در منطقه را در دست دارد.

دولت اوباما با نیم نگاهی به خطر احتمالی از سوی ایران، همچنین به دنبال توسعه روابط نظامی با شش کشور شورای همکاری خلیج فارس- عربستان، کویت، بحرین، قطر، امارات و عمان- است. درحالیکه آمریکا روابط نظامی نزدیکی با هر یک از این کشورها دارد، دولت و ارتش در تلاش برای پرورش «معماری امنیت» جدیدی برای خلیج فارس هستند که ادغامی از گشت های هوایی و دریایی و دفاع موشکی خواهد بود.

نیروهای نظامی آماده به خدمت آمریکایی که در کویت مستقر خواهند شد، فعلاً موضوع مذاکرات دولتی است و انتظار می رود پاسخش طی چند روز آینده مشخص شود. مقامات فرماندهی مرکزی آمریکا از صحبت در مورد جزئیات این برنامه ها امتناع کردند اما واضح است که برنامه های موفق استقرار طی چند دهه اخیر، در برنامه های پس از خروج از عراق مورد استفاده قرار خواهند گرفت.

برای مثال، در خلال سال های پس از جنگ خلیج فارس در سال 1991 تا حمله به عراق در سال 2003، ارتش آمریکا دستکم یک گردان رزمی را به همراه یک زرادخانه عظیم آماده در کویت حفظ کرد. ژنرال کارل هورست، رئیس فرماندهی مرکزی آمریکا برنامه ریزی برای موضع گیری جدید در خلیج فارس را با لفظ «بازگشت به آینده» توصیف می کند. وی می گوید که فرماندهی بر آرایش نظامی کوچکتر اما با قوای به مراتب بیشتر و همچنین مشارکت های آموزشی با نیروهای نظامی منطقه ای تمرکز کرده است.

ژنرال هورست در ادامه اضافه می کند: «ما بازگشت به مسیری که پیش از حضور گسترده در منطقه، داشتیم را بررسی می کنیم و به عقیده من این راه سالم، موثر و عملی است.»

اوباما و مشاوران ارشد امنیت ملی وی سعی دارند به متحدان خود اطمینان و به منتقدان خود از جمله بسیاری از جمهوری خواهان پاسخ دهند که آمریکا تعهدات و الزامات خود در خلیج فارس را رها نخواهند کرد حتی اگر این امر جنگ در عراق را پایان دهد و موجب اجرای برنامه ای مشابه در افغانستان تا پایان سال 2014 شود.

هیلاری کلینتون، وزیر امور خارجه آمریکا پس از اظهارت اوباما، در تاجیکستان گفت: « ما "يك حضور قاطع و متداوم" در سراسر منطقه خواهیم داشت كه این امر دليلي بر تعهد ما در برابر عراق و آينده منطقه است. ما فصل جديدي را در روابط با عراق يكپارچه ايجاد كرديم و به آنها مي‌ گوييم كه آمريكا با شما است، هم زمان با اينكه شما گام‌ هاي بعدي خود را براي ايجاد دموكراسي برمي ‌داريد.»

این در حالی است که لئون پانتا، وزیر دفاع آمریکا هفته گذشته در نشست با پرسنل نظامی در آسیا متذکر شد که آمریکا 40 هزار نیرو در منطقه دارد، از جمله 23 هزار سرباز در کویت، با این حال اکثر این افراد به عنوان نیروهای پشتیبانی تدارکاتی برای نیروها در عراق خدمت می کنند.

در حالیکه این نیروها به فعالیت های خود ادامه می دهند، پنتاگون و ستاد فرماندهی مرکزی آن که بر عملیات های منطقه نظارت دارند، با آگاهی از محدودیت های سیاسی و بودجه ای که گریبان گیر آمریکا شده است، آرایش دوباره و چمشگیر نیروهای آمریکا را آغاز کرده اند.

مقامات فرماندهی مرکزی معتقدند که دوره پس از عراق نیازمند راه های موثر بیشتر برای استقرار نیرو و افزایش همکاری با شرکای منطقه ای است. سرهنگ جان ورمن، رئیس آموزش فرماندهی مرکزی آمریکا یکی از مراحل تغییر حضور در خلیج فارس را اینچنین بیان می کند: «برای نخستین بار، ارتش عراق به مشارکت در یک دوره آموزش نظامی در اردن طی سال آینده، موسوم به "شیر مشتاق 12" که برای مقابله با خطرات جنگ چریکی و تروریسم اجرا می شود، دعوت شده است.»

بخش دیگری از برنامه ریزی پس از جنگ دولت اوباما شامل همکاری با شورای همکاری خلیج فارس با سلطه عربستان است. این شورا تلاش بسیاری برای تاثیرگذاری نظامی و دیپلماتیک در منطقه و فراتر از آن داشته است. برای مثال، قطر و امارات در مداخله ناتو در لیبی، هواپیماهای جنگی را راهی مدیترانه کردند و در سوی دیگر، بحرین و امارات نیز از جمله کشورهایی هستند که در افغانستان نیرو دارند.

این در حالی است که، این شورا علیرغم انتقادات بین المللی نیروهای زمینی که اکثراً سعودی بوده اند را به بحرین اعزام کرده تا در سرکوبی اعتراضات مردمی این کشور طی سال جاری شرکت داشته باشند.

علیرغم چنین شرایطی، دولت اوباما پیشنهاد ایجاد یک اتحاد امنیتی چندجانبه و قدرتمند میان آمریکا و شش کشور را مطرح کرده است. پانتا و کلینتون طرح کلی این پیشنهاد را در یک نشست مشترک غیرمعمول با این شورا در حاشیه نشست سازمان ملل در نیویورک طی ماه گذشته ارائه دادند.

این پیشنهاد هنوز نیازمند تصویب این شورا که روسای آن طی ماه دسامبر جلسه ای را در ریاض، پایتخت عربستان برگزار خواهند کرد و تعیین نوع همکاری چندجانبه ای است که دولت آمریکا پیش بینی می کند باید بر حس رقابتی میان شش کشور غلبه داشته باشد.

یکی از مقامات ارشد دولت آمریکا به شرط برده نشدن نامش، به دلیل آنکه مذاکرات دیپلماتیک در این زمینه هنوز ادامه دارد، گفت: «این اتحاد امنیتی مانند ناتو نخواهد بود اما ایده آن نزدیک شدن به تلاش یکپارچه اعضا است.»

این در حالی است که مسئله حضور در عراق باعث بروز اختلافات شدید در داخل آمریکا شده است. برخی تحلیل گران سیاست خارجی و دموکرات ها- و تعداد معدودی از جمهوری خواهان- معتقدند آمریکا برای مدت زیادی در عراق مانده است. دیگر مقامات از جمله بسیاری از جمهوری خواهان و تحلیل گران نظامی اظهارات اوباما در مورد خروج نهایی از عراق را به شدت مورد سرزنش قرار داده و از ضعیف و بی ثبات شدن عراق ابراز نگرانی می کنند.

دوازده سناتور جمهوری خواه روز چهارشنبه در نامه ای به رئیس کمیته خدمات نظامی سنا یادآور شدند: «همانطور که می دانید، خروج کامل نیروهای ما از عراق می تواند به مثابه پیروزی استراتژیک دشمنان ما در خاورمیانه، به خصوص حکومت ایران باشد.»