در مورد
در فرارو بیشتر بخوانید
۳۹۵۳ مطلب
جنگ دوازده‌روزه ایران و اسرائیل در ۲۰۲۵ نقطه عطفی در روابط تهران و واشنگتن بود و چهار سناریوی اصلی پیش رو قرار گرفت: تشدید تنش بی‌پایان با خطر جنگ فراگیر، توافق مشروط به عقب‌نشینی در موضوع غنی‌سازی یا پیمان عدم‌تجاوز، هجوم ایران به سلاح هسته‌ای برای بازدارندگی پرهزینه و صبر راهبردی با اتکا به زمان و شرکای شرقی. پرسش بنیادین، چشم‌انداز نهایی آمریکا و اسرائیل در قبال ایران و پیامدهای پرمخاطره آن است.
پوتین همچنان بر این هدف اصرار دارد که اوکراین را به یک دولت دست‌نشانده و ضعیف تبدیل کند، کشوری منزوی از متحدان غربی‌اش. در چنین فضایی، «صلح» بیشتر شبیه بازتنظیم موازنه به سود کرملین است تا توافقی پایدار. شاید به همین دلیل باشد که ترامپ، اگرچه مشتاق است خود را معمار صلح معرفی کند، برای دریافت جایزه نوبل باید بیش از این‌ها صبر کند.
دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، با انتشار تصویری از گفتگوی خود با ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، در حاشیه نشست خبری در آلاسکا در کنار صحنه تاریخی تقابل ریچارد نیکسون از رئیس‌جمهورهای سابق آمریکا و نیکیتا خروشچف از رهبران اتحاد جماهیر شوروی تلاش کرد قدرت خود را مشابه نیکسون نشان دهد.
بیش از دو ماه پس از آغاز درگیری مستقیم ایران و اسرائیل، تنش‌ها به اوج تازه‌ای رسیده است. اسرائیل با تهدید رهبر ایران و مانورهای نظامی گسترده، به‌دنبال کشاندن آمریکا به رویاروی ی مستقیم است. همزمان، طرح اشغال غزه و فشار برای تضعیف حماس و حزب‌الله دنبال می‌شود، در حالی‌که اروپا هشدار داده در صورت شکست مذاکرات، «اسنپ‌بک» فعال خواهد شد. فشار لابی اسرائیل بر ترامپ، جنگ روانی تل‌آویو و سناریوی حمله همزمان به ایران و لبنان، آینده منطقه را در وضعیتی پرتنش و مبهم قرار داده است.
رئیس جمهور آمریکا در مصاحبه‌ای، خود و نخست وزیر اسرائیل را قهرمان جنگ خواند و از اینکه از او بخاطر حملاتش به ایران به میزان کافی تقدیر و تمجید نشده، ابراز ناراحتی کرد.
رئیس جمهور آمریکا، شخصا سیستم صوتی جدید «باغ گل رز» کاخ سفید که به‌تازگی بازسازی شده است را امتحان کرد.
نشست آلاسکا میان ترامپ و پوتین نه دستاوردی برای واشنگتن داشت و نه به آتش‌بس در اوکراین انجامید. ترامپ پس از تهدیدهای اولیه، از مطالبه آتش‌بس عقب نشست و توافق کرد مذاکرات مستقیم برای «توافق صلح» آغاز شود؛ اقدامی که فشار را از دوش پوتین برداشت. رهبر کرملین با مهارت همیشگی توانست بار دیگر ابتکار عمل را در دست گیرد. هرچند ترامپ تلویحاً به تضمین امنیتی برای اوکراین اشاره کرده است.
در نشست آلاسکا، نمایش قدرت هسته‌ای آمریکا پیام روشنی به پوتین داد: تهدید هسته‌ای تنها ابزار او نخواهد بود. در حالی‌که بایدن به‌دلیل هراس از تشدید بحران، حمایت از اوکراین را محدود کرد، ترامپ با رویکردی تهاجمی‌تر به «بازی هسته‌ای» وارد شده است. او تهدید می‌کند که در صورت تداوم جنگ، زرادخانه آمریکا در اروپا گسترش یافته، پیمان استارت نو کنار گذاشته و فشار بر خریداران انرژی روسیه افزایش خواهد یافت؛ راهبردی که هدفش کشاندن مسکو به میز مذاکره است.
روابط ایران و آمریکا پس از انقلاب ۱۳۵۷ همواره پرتنش بوده است. از بحران گروگان‌گیری و جنگ ایران و عراق تا همکاری مقطعی در افغانستان، همواره فرصت‌های آشتی با سوءمحاسبه از دست رفته است. برجام ۲۰۱۵ مهم‌ترین تجربه اعتمادسازی بود که با خروج آمریکا فروپاشید و چرخه فشار و تقابل شدت گرفت. امروز ، تنها مسیر عملی باقی‌مانده بازگشت به دیپلماسی و مذاکره برای مدیریت بحران هسته‌ای و آینده روابط است.
ایران با بومی‌سازی دانش هسته‌ای طی سال‌های ۲۰۰۵ تا ۲۰۱۴ واقعیتی برگشت‌ناپذیر ایجاد کرد که فشار حداکثری آمریکا و اسرائیل از جمله حملات نظامی و ترور دانشمندان، نتوانست آن را تغییر دهد. برخلاف عراق و لیبی، تهران پایگاه دانشی و زیرساخت داخلی ساخت و حاضر به تعطیلی آن نیست، اما امکان محدودسازی غنی‌سازی یا مشارکت در کنسرسیوم بین‌المللی را پذیراست. سیاست‌گذاران غربی اگر تفاوت پرونده ایران را نادیده بگیرند، هیچ توافق پایداری حاصل نخواهد شد.
