خشکسالیهای پیدرپی و تغییرات اقلیمی، چهره آذربایجانغربی را دگرگون کرده است؛ استانی که روزگاری سرسبز و پرآب بود، اکنون با کمبود منابع آب، افت کشاورزی و نیمهجان شدن دریاچه ارومیه روبهروست.
در مورد
در فرارو بیشتر بخوانید
۷۹۵ مطلب
خشکسالیهای پیدرپی و تغییرات اقلیمی، چهره آذربایجانغربی را دگرگون کرده است؛ استانی که روزگاری سرسبز و پرآب بود، اکنون با کمبود منابع آب، افت کشاورزی و نیمهجان شدن دریاچه ارومیه روبهروست.
«بحران آب، دومینویی همبسته از پیامدها را رقم زده است: در بخش کشاورزی، منع کشت دوم و محدودیتهای آبیاری با کاهش تولید و فشار تورمی بر سبد غذایی همافزا شده است. در انرژی و صنعت، افت ذخایر مخازن تولید برقآبی را کاهش داده و همزمان با امواج گرما، شکاف ظرفیت شبکه را عمیقتر کرده و توقفهای تولید در صنایع انرژیبر را دامن زده است.»
سد شمیل و نیان در استان هرمزگان با موجودی آب صفر، سد وشمگیر، گلستان و بوستان در استان گلستان نیز موجودی آب صفر و سد رودبال داراب در استان فارس با موجودی آب صفر سدهای خشک شده امسال هستند.
«در تابستان ۱۴۰۳، ناترازی به عدد بیسابقه ۲۰ هزار مگاوات رسید و این مسئله باعث شد که هم محیط کسب و کار برای سرمایهگذاران ناامن شود و هم مصرف به شدت افزایش یابد. »
در اواخر تابستان و اوایل پاییز پسته از باغات خراسانشمالی جمعآوری و سپس به کارخانهها جهت فراوری ارسال میشود. کمبود آب، قطعی برق، گرانی کود و جولان دلالان از دغدغههای اصلی پستهکاران خراسانشمالی محسوب میشود که این مشکلات موجب کاهش برداشت این محصول در استان شده است.
«یکی از کارشناسان آب می گفت در کشورهای دیگر حق آبه محیط زیست اولویت اول در توزیع منابع آب است اما درکشور ما اولویت آخر است و غالبا هم فراموش می شود. و اینگونه است که دریاچه زیبای ارومیه، عروس نیل چشم شمالغرب دارد، می میرد از بس که جان ندارد.»
گزارشهای مردمی حاکی از آن است که در برخی نقاط تهران مردم بیش از ۱۴ ساعت قطعی آب را تجربه کردهاند و در این رابطه تاکنون پاسخی از سوی آبفای تهران دریافت نکردهاند. براساس این گزارشها، آب از روز پنجشنبه در مناطقی از تهران مانند سهروردی جنوبی و اندرزگو قطع است.
با احتمال بالا میپذیریم که تابستان آینده فراتر از نرمال خواهد بود. این گرما همراه با خشکسالی در استانهایی مانند کردستان و آذربایجان باعث خزان زودرس میشود، زیرا در سالهای خشک که منابع آب محدود است، خاک به شدت تبخیر میشود و دمای فراتر از نرمال این روند را تشدید میکند؛ نتیجه این است که رنگ درختان پاییزی زودتر نمایان میشود. در تابستان هم دما آنقدر بالاست که ماه اول پاییز گاهی برخی هفتهها دما ۳ تا ۴ درجه گرمتر از حالت عادی میشود و دمای مهرماه شبیه شهریورماه در چند دهه گذشته خواهد بود.
«تاثیر خشکسالی به وضوح در زندگی روزمره قابل مشاهده است. کوتوغلو توضیح داد: وقتی باران میبارد و خاک آب را جذب میکند، گیاهان با کشیدن آب از خاک از طریق ریشههایشان تغذیه میکنند. وقتی بارانی نباشد، گیاهان نمیتوانند آب کافی از خاک بکشند و آنچه را که ما تنش آبی مینامیم، تجربه میکنند. برگها، شاخهها، محوطهسازی و چمنها خشک میشوند.»
در تهران مانند سایر شهرهای ایران تا دهه ۱۳۲۰ که آب پاکیزه در لولهها روان شود، آب انبار محل اصلی ذخیره و دسترسی به آب بوده. آنقدر مهم که بسیاری از روابط اجتماعی براساس نقش افراد در مدیریت آب انبار تعریف میشده.