صادق زیباکلام در گفتگو با فرارو تحلیل می‌کند
بیم‌ها و امیدهای مذاکرات بغداد
«واقعیاتی که جسته و گریخته از بغداد به گوش می رسد حاکی از آن است که متاسفانه زمینه برای حصول یک توافق کلی که البته قطعا باید در سایه مذاکرات بسیار بیشتری صورت بگیرد، خیلی کم است و مذاکرات مجددا به سمت و سوی بن بست در حال حرکت است. در حالی که نه تنها من بلکه خیلی های دیگر هم بودند که امیدها و آرزوهایی نسبت به مذاکرات بغداد داشتند.»
فرارو- یک استاد دانشگاه و کارشناس مسائل سیاسی گفت: «واقعیاتی که جسته و گریخته از بغداد به گوش می رسد حاکی از آن است که متاسفانه زمینه برای حصول یک توافق کلی که البته قطعا باید در سایه مذاکرات بسیار بیشتری صورت بگیرد، خیلی کم است و مذاکرات مجددا به سمت و سوی بن بست در حال حرکت است. در حالی که نه تنها من بلکه خیلی های دیگر هم بودند که امیدها و آرزوهایی نسبت به مذاکرات بغداد داشتند.»
مذاکرات 1+5 و ایران در بغداد وارد دومین روز خود شده و در این میان بازار شایعات داغ تر از هر چیز دیگری است. به نظر می رسد مهمترین محور این مذاکرات بسته های پیشنهادی است که از سوی دو طرف ارائه شده است. اما گویا تفاوت این دو بسته به حدی است که برگزاری دور بعدی مذاکرات در کشوری دیگر را دور از ذهن می سازد.
شایعه شده که غرب خواستار توقف غنی سازی 20 درصدی و همچنین امضای پروتکل الحاقی از سوی ایران است؛ مواردی که با نقطه نظرات ایران فاصله زیادی دارد. در قبال این موضوعات غرب ارائه امتیازاتی همچون ارائه ایزوتوپ های پزشکی به ایران، برخی همکاری های هسته ای و از سرگیری صادرات قطعات هواپیماهای مسافربری به ایران را پیشنهاد کرده است. این در حالی است که گروه ایرانی حاضر در مذاکرات نیز بسته ای جامع شامل 5 محور را ارائه کرده که شامل موارد هسته ای و غیر هسته ای است.
سرانجام مذاکرات بغداد چه خواهد شد؟
صادق زیباکلام استاد دانشگاه تهران و تحلیل گر مسائل سیاسی در گفتگو با فرارو گفت: «من درباره مذاکرات هسته ای دو نظر دارم. یک نظر امید و آرزوهای من است و نظر دیگر در خصوص واقعیاتی است که متاسفانه به نظر می رسد به تدریج در حال شکل گیری است.»
وی ادامه داد: «درباره امیدها و آرزوهایم باید عرض کنم که من معتقدم اختلاف و درگیری ایران و غرب درباره برنامه هسته ای صدمات و لطمات خیلی زیادی به منافع ملی، اقتصاد و تولید ملی ایران ظرف یک دهه گذشته وارد کرده و همچنان این صدمات ادامه دارد.»
وی افزود: «بنابراین من با همه وجود آرزو دارم تنش ها و اختلافات میان ما و غربی ها درباره فعالیت های هسته ای کشورمان به تدریج به سمت و سوی تنش زدایی و حل و فصل شدن حرکت کند.»
این استاد دانشگاه خاطرنشان ساخت: «این موضوع نهایت آرزوی من است چون معتقدم اگر این اتفاق روی دهد در بلندمدت بزرگترین خدمت به مصالح و منافع ملی ایران شده است.»
زیباکلام اظهار داشت: «اما در عین حال واقعیاتی که جسته و گریخته از بغداد به گوش می رسد حاکی از آن است که متاسفانه زمینه برای حصول یک توافق کلی که البته قطعا باید در سایه مذاکرات بسیار بیشتری صورت بگیرد، خیلی کم است و مذاکرات مجددا به سمت و سوی بن بست در حال حرکت است. در حالی که نه تنها من بلکه خیلی های دیگر هم بودند که امیدها و آرزوهایی نسبت به مذاکرات بغداد داشتند.»
وی ادامه داد: «من امیدوارم که مذاکرات بغداد به بن بست ختم نشود و همین قدر که طرفین اعلام کنند توافق کردند که مذاکرات ادامه پیدا کند؛ حال چند ماه یا چند هفته دیگر و در بغداد یا هر جای دیگر، من معتقدم این موضوع خود یک دستاورد خواهد بود.»
این تحلیل گر مسائل سیاسی گفت: «البته به نظر می رسد که مواضع غربی ها همچون گذشته خیلی سفت و سخت است. چون در آمریکا روی اوباما فشار زیادی از سوی جناح راست، محافظه کاران و لابی های طرفدار اسرائیل وجود دارد مبنی بر اینکه دولت آمریکا در حال مماشات با ایران است و نسبت به برنامه های هسته ای ایران خیلی جدی نیست.»
وی ادامه داد: «در اروپا هم وضعیت به همین صورت است. در اروپا نیز طیف گسترده ای از احزاب، تشکل ها و جریان های سیاسی راست در حال انتقاد از دولت های خود هستند مبنی بر اینکه خیلی جدی و محکم در برابر برنامه هسته ای ایران نایستادند.»
وی خاطرنشان ساخت: «بنابراین باید گفت متاسفانه در آمریکا و اروپا کفه ترازو به نفع جمهوری اسلامی ایران نیست و خیلی از جریانات سیاسی، رسانه ها و مطبوعات و غیره به دولت های خود فشار وارد می کنند که در برابر برنامه های هسته ای ایران باید محکم تر بایستند. به طوری که می توان گفت دست کم یکی از انتقادات خیلی جدی میت رامنی و سایر نامزدهای جمهوری خواه از اوباما همین موضوع بوده که اوباما در قبال برنامه های هسته ای ایران در حال مماشات است و اقدامات خیلی محکم و قاطعی را انجام نمی دهد.»
این استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران گفت: «در عین حال در داخل ایران هم جریانات منتقد، ناراضی و مخالفی هستند که اگر کوچکترین توافقی با 1+5 در بغداد صورت بگیرد شروع به اعتراض و انتقاد می کنند که ایران کوتاه آمده و تسلیم شده است.»
وی ادامه داد: «کسانی که در داخل کشور در صورت حصول توافق و مصالحه دست به اعتراض خواهند زد شامل دو گروه می شوند. دوستان افراطی و دشمنان دانا. دوستان افراطی انتقاد خواهند کرد که ما از مواضع حقه خود عدول کرده و عقب نشینی کردیم. یعنی اینها از روی صداقت و حسن نیت انتقاد می کنند.»
وی افزود: «اما دشمنان دانا متهم خواهند کرد که شما کوتاه آمدید و مصالحه کردید برای اینکه نظام ضعیف تر شود. اما در حقیقت هدف آنها این است که مصالحه ای صورت نگیرد؛ چرا که حتی یک کودک کلاس اول دبستان هم می داند مصالحه و توافق و یا شروع مصالحه و توافق با 1+5 درباره موضوع هسته ای قطعا به نفع مصالح و منافع نظام خواهد بود.»
زیباکلام تاکید کرد: «بنابراین کسانی که دشمن نظام هستند چه در داخل کشور و چه در خارج، با همه وجود از اینکه توافقی میان ایران و 1+5 صورت بگیرد ناراحت خواهند شد. یعنی امید آنها از بین می رود زیرا امید آنها به این است که تنش، مخالفت و دشمنی میان ایران و 1+5 مرتبا افزایش یابد و تحریم ها گسترده تر شده و احتمال برخورد نظامی با ایران بیشتر شود. بنابراین این گروه با هر فرایندی که به این وضعیت ختم نشود مخالف هستند و مایلند مشکلات ایران هر روز بیشتر شود.»
وی خاطرنشان ساخت: «اما در عین حال متاسفانه برخی از دوستان خودمان نیز متوجه نیستند که نظام در حال پرداخت چه هزینه سنگینی برای برنامه هسته ای خود است و همین برنامه هسته ای را با یک دهم و یک صدم این هزینه هم می شد در یک شرایط دیگر به جلو برد.»
وی در پایان تاکید کرد: «بنابراین امیدوارم امروز اعلام شود حداقل مذاکراتی در سطوح کارشناسان و پایین تر میان ایران و 1+5 در آینده صورت خواهد گرفت و درب گفتگو و مذاکره با 1+5 کاملا بسته نشود. یعنی نه تنها امیدوارم بلکه دعا می کنم و نذر کرده ام که درب مذاکرات به طور کامل بسته نشود.»
