فرارو- "فاضلاب جنوب تهران آلوده‌ترین آب دنیاست". رییس مرکز تحقیقات سرطان به تازگی با اعلام این خبر نسبت‌به خطراتی که میوه‌ها و سبزی‌هایِ آبیاری‌شده با فاضلاب تهران برای جانِ مردم ایجاد می‌کنند هشدار داده‌است. این در حالیست که با بررسی‌های چندوقت پیش مشخص شد هنوز هم زمین‌های کشاورزی جنوب تهران با فاضلاب خانگی و صنعتی آبیاری می‌شوند.
به گزارش فرارو، دکتر اسماعیل اکبری در این‌رابطه گفته فاضلاب تهران به‌همراه فضولات انسانی در جنوبِ شهر تهران در رودخانه‌هایی ریخته میشود که آب آن آلوده‌ترین آب جهان است و برای صیفی‌کاری و آبیاری کشاورزی زمین‌های ورامین و حسن‌آباد استفاده میشود.
وی تاکید کرده که فلزات سنگینی که از طریق آبیاری با فاضلاب به میوه‌ها و سبزی‌ها وارد می‌شوند، ماندگار هستند و هیچ‌گاه پاک نخواهند شد.
تهدیدِ سلامتی مردم در پیِ خوردن صیفی‌جات آلوده موضوع جدیدی نیست که رسانه‌ها، پزشکان و مسئولان تازه نسبت به آن هشدار داده باشند.
پزشکان مدتهاست که درباره حضور سرب، کادیوم و نیترات در سبزی‌هایی که با آب فاضلاب آبیاری می‌شوند هشدارمی‌دهند.
ابتلا به وبا، دل‌درد، تب، اسهال و عفونت و انواعِ سرطان‌ها به‌خصوص سرطان معده از نگرانی‌های پزشکان در این‌باره است.
با این وجود سال‌هاست که برخی زمین‌های کشاورزی در تهران و سایر شهرها با آب فاضلاب صنعتی و انسانی آبیاری می‌شوند.
بنابر اطلاعِ رئیس مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت، تا سال 89 میزانِ 8819 هکتار از زمین‌های کشاورزی کشور با فاضلاب خام آبیاری شده‌اند.
این مسئله نزدیک به یک دهه است که توسط مسئولان قرار است حل و فصل شود. براساس مصوبه سال 85، وزارت جهاد کشاورزی مکلف شد تا در استان‌های تهران، لرستان و خراسان از آبیاری مزارع با فاضلاب تصفیه‌شده جلوگیری کند.
همچنین طبق گفته مسئولان تا پایان سالِ 92 با اقدامات وزارت بهداشت سطح مزارعی که با آب فاضلاب آبیاری می‌شدند به 2500 هکتار کاهش پیدا کرد.
با این‌حال چندماه پیش رئیس ستاد محیط زیست و توسعه پایدار شهرداریِ تهران گفت که سالانه بیش از 300 میلیون متر مکعب از آب‌های خروجی شهر تهران به مصارف مستقیم کشاورزی میرسد.
علی‌محمد شاعری همچنین مرداد امسال از رهاسازی 80 درصد از فاضلاب‌های خانگی در زمین‌های کشاورزی خبر داد و گفت: 30 هزار هکتار از اراضی جنوب تهران با آب‌های آلوده آبیاری می‌شوند.
البته این آمار به طور کلی نشان از کاهش میزان آبیاری زمین‌های کشاورزی با آب فاضلاب دارد. چنانچه رئیس مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت گفته آبیاری مزارع با فاضلابِ خام نسبت به سال‌های گذشته تا 70 درصد کم شده‌است.
با همه این احوال باز هم بخش زیادی از میوه‌ها و سبزی‌های در دسترسِ مردم با آب‌های آلوده فاضلاب تغذیه می‌شوند.
حذف نشدنِ کامل آبیاری زمین‌های کشاورزی با آب فاضلاب تابستان امسال سروصدای زیادی هم به‌پا کرد. رسانه‌ها نسبت به عملکرد دولت و مسئولین در این زمینه انتقاد داشتند. آنها می‌گفتند موضوعِ آبیاری محصولات با آب فاضلاب همانند سهل‌انگاری‌هایِ دیگر مسئولان در حوزه سلامت است.
این مسئله در کنارِ آلوده‌بودن آب معدنی دماوند، وجود روغن پالم در شیر، تقلبی بودن آبلیمو‌ها و برخی دیگر از مواد غذایی و غیره مورد توجه بوده و هست.
اما به نظر میرسد اعتراض ها نتوانست سلامت میوه ها و سبزی ها را برگرداند. نزدیک به یک‌ماه پیش محمدهادی حیدرزاده –مدیرکل حفاظت محیط زیست تهران- مجددا از ادامه داشتنِ آبیاری اراضی کشاورزی با آب فاضلاب خبر داد.
او گفت "بخشی از صنایع به طور غیرقانونی فاضلابشان را وارد مسیل‌هایی می‌کنند که در نهایت در جنوبِ تهران برای آبیاری مزارع استفاده میشود".
در این شرایط به نظر میرسد که هنوز هم برخوردی اجرایی و عملی با این مسئله نشده‌است.
آبیاری مزارع جنوب تهران با فاضلاب خانگی و صنعتی همچنان جزو دغدغه‌های مردم، پزشکان و برخی مسئولین قرار دارد.
اما سئوال اینجاست که چرا اقدامی عملی و جدی برای جلوگیری از آبیاری زمین‌های کشاورزی با آب‌های آلوده انجام نمی‌شود؟
به گفته مدیر حفاظت محیط زیست شهر تهران سه وزارت‌خانه صنایع، جهاد کشاورزی و وزارت بهداشت مسیئولیت سلامت مواد غذایی را برعهده دارند.
آیا این سه سازمان تا به امروز نتوانسته‌اند به طور صد در صدی جلویِ آبگیری زمین‌های کشاورزی با آب آلوده را بگیرند؟
پاسخ‌ها متفاوت است. برخی نمایندگان مجلس معتقدند با وجود اعتراض‌های آنها مسئولین مربوطه همچنان این موضوع را در الویت نمی‌دانند.
نمی‌شود!
نعمت‌الله منوچهری عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس در این‌رابطه و در گفتگو با فرارو گفت: بسیاری از قوانینِ مصوب مجلس ضمانت اجرایی ندارد.
او تصریح کرد: مزارع کشاورزی‌ای که با آب فاضلاب آبیاری می‌شوند آنقدر گسترده و وسیع هستند که کسی نمی‌تواند جلوی آن را بگیرد؛ چرا که برای این‌کار نیاز به حضور چندین مامور هست که در تمام طول سال بر مزارع نظارت کنند و این‌کار هزینه‌بردار است.
این نماینده مجلس همچنین با اشاره به عدم هماهنگی میان سازمان‌ها برای حلِ مشکل اظهار کرد: در این مسئله چند دستگاه دخیل‌اند و این یکی از دلایل به نتیجه نرسیدن است؛ باید یک سازمان به طور مشخص بر موضوع ورود کند.
منوچهری در ادامه گفت: وزارت بهداشت به‌عنوان یکی از مسئولان حل این مشکل به‌دلیل مشکلاتِ بی‌شمار دیگر در حوزه سلامت نمی‌تواند به این کار نیز برسد. هنوز مشکلات عمده‌تری در موضوعِ سلامت کشور وجود دارد.
رسانه ها مسئولند!
عضو دیگر کمیسیون بهداشت و درمان مجلس نیز در پاسخ به این سئوال که "چرا آبیاری زمین های کشاورزی جنوب تهران با آب فاضلاب همچنان ادامه دارد؟" در گفتگو با فرارو گفت: نرود میخِ آهنین در سنگ!
مسئول وجود ندارد و مسئولان نیز موضوع را پشت گوش انداخته‌اند.
وی همچنین با انتقاد از عملکرد رسانه‌ها در این‌باره توضیح داد: درباره این موضوع همه با هم ساکت شده‌اند! خبرنگاران و رسانه‌ها در این میان رسالتِ بزرگی دارند. آنها باید به طور دقیق و با ثبت تصویر به مردم نشان دهند که زمین‌های کشاورزی چگونه آبیاری می‌شوند. این در حالیست که رسانه‌ها نیز سکوت کرده‌اند.
آریایی‌نژاد در انتها گفت: ما همه باید تلاشمان را برای حل این مشکل بکنیم وگرنه حل نخواهد شد.
