دست بدار از طعام، مائده جان رسید!

؛ آدمی دو بعد دارد؛ حیوانی و روحانی. بعد روحانی ما همان آدمیت و انسانیت است که رنگ خدایی دارد.

خالق حکیم و مهربان، رمضان را دوره علاج رنجوری ما و تمرین فربهی بعد خدایی مان قرار داده است. او البته نمی گوید در طول این یک ماه طلایی، لب به آشامیدنی و خوردنی نزنیم چرا که بی آب و نان، مرده ایم؛ خدایمان جسم و روح را با هم برایمان می پسندد. او برای علاجمان، تنها می گوید برخورداری های حیوانی را در زمانی معین و محدودی از روز، بر خویشتن حرام کنیم. این هم برای خیلی از ما دشوار می نماید!

حضرت دوست، در کتاب خویش علت واجب داشتن روزه را رسیدن ما به تقوا و بندگی، که همان روح اطاعت فرمان اوست، می داند. می فرماید: یا ایهاالذین امنوا کتب علیکم الصیام کما کتب علی الذین من قبلکم لعلکم تتقون؛ ای کسانی که به من ایمان دارید، روزه بر شما واجب شد، چنان که بر امت های پیشین واجب گردید، باشد که تقواپیشه شوید(بقره،180)

نفس، همان من حیوانی ما، میل به رهیدگی و آزادی و خوش داشتن خویش دارد. این ویژگی، آن جا که در برابر خالق حکیم قد علم کند، مایه ی سقوط و شوربختی است. فرزندان آدم، اگر در طلب خوشبختی و عزت دو گیتی اند، راهی جز بندگی و اطاعت محض از فرمان الهی ندارند؛ این همان صراط مستقیم است که باید دست کم در هر شبانه روز پنج بار در نماز ها از او طلب کنیم.

در وصف این دو مرتبه بالاتر روزه است که مولای متقیان، علی علیه السلام، می فرماید: چه بسیار روزه داری که از روزه خود جز گرسنگی و تشنگی بهره ای نبرد و بسیار شب زنده داری که از شب زنده داری اش بهره ای غیر از بیداری و رنج ندارد؛ چه خوب است خواب عارفان زیرک و افطارشان! ... کم من صائمٍ لیس له من صیامه الّا الجوع و الظّمأ، و کم من قائمٍ لیس له من قیامه الّا السّهر و العناء، حبّذا نوم الأکیاس و افطارهم(نهج البلاغه، حکمت 145).

مرتبه نخستین روزه، گرچه واجب و دارای آثار و برکات والای دنیوی و اخروی است، اما آن که در طلب بیشترین بهره ها و گوهر های والای اجلالی است ، باید زبان و دل خویشتن را نیز روزه دهد.

بدین شرح، رمضان، ماه آدم شدن، بزرگ شدن، کمال یافتن، الهی بودن و آسمانی شدن است؛ آن که در این راه گام می نهد، چرا دم و بازدم اش تسبیح و خواب اش عبادت نباشد و هر آیه ای از قرآن که تلاوت کند، در حکم تلاوت تمام قرآن نباشد؟!

شب زنده داری و عبادت و تسبیح حق گفتن و نماز گزاردن در این شب، دارای پاداش و اثر انجام آن ها در 85 سال را دارد؛ و البته به فرموده معصوم علیه السلام، کسب علم و معرفت و اندیشیدن در کار خدا و خویشتن، اثر و پاداش اش از هر عبادت دیگری بیشتر است زیرا در این شب، یک ساعت اندیشه کردن می تواند سرنوشت یک عمر آدمی را تغییر دهد.

مباد به نازل ترین مرتبه رمضان بسنده کنیم که مردان روزگار از همت بلند به جایی رسیده اند!

نفس چون محتاج شد روح به معراج شد
چون در زندان شکست جان بر جانان رسید
پرده ظلمت درید، دل به فلک بر پرید