بررسی موضع گیری معاون وزیر خارجه روسیه در گفت و گوی فرارو با شعب بهمن
روسیه چطور بازی می‌کند؟
حرف روس‌ها حرفی غیرمنطقی نیست که برجام بدون آمریکا دوام نخواهد آورد. این حرف هم خیلی حرف عجیب و غریبی نیست که اگر قرار باشد برجام پابرجا بماند، ایران باید امتیازات بیشتری بدهد. در واقع این حرف، همان حرف آمریکایی هاست. می‌شود گفت: در نگاه روس‌ها مساله برجام به اینجا رسیده است که این توافق عملا خاتمه یافته است. یا اگر خاتمه نیفتاده است در حوزه اجرایی آن نمی‌توان گام موثری برداشت.
فرارو - سرگئی ریابکوف، معاون وزیر خارجه در سخنانی کاملا غیرمنتظره گفته حفظ توافق هسته‌ای بدون آنکه تهران امتیازاتی بدهد غیرممکن است. این موضع از سوی مقام رسمی وزارت خارجه روسیه در حالی که تهران و دیگر مذاکره کنندگان اروپایی بر ادامه برجام منهای آمریکا سخن گفته اند، در ظاهر تداعی کننده این است که روس‌ها می‌خواهند بازی را به هم بزنند. اما چرا روسیه؟ مگر روسیه متحد ایران نیست؟ موضع گیری غیرمنتظره یک مقام روس درباره امتیاز دادن ایران برای حفظ برجام برای بعضی افراد یادآور رویداد‌های تاریخی ایران با طرف مقابل خود در قرارداد ترکمانچای بود. ریابکوف البته گفته: امکان بحث و گفتگو درباره آینده برجام بدون مشارکت آمریکا وجود دارد. اما اظهار نظر‌های این مقام وزارت خارجه روسیه یک روز بعد از سفر محمدجواد ظریف به مسکو چه معنایی دارد؟
شعیب بهمن، کارشناس مسائل خارجی در گفتگو با فرارو درباره موضع گیری سرگئی ریابکوف، معاون وزیر خارجه روسیه می‌گوید: این موضع گیری به معنای به هم زدن بازی توسط روس‌ها نیست. روس‌ها به مساله برجام واقع بینانه نگاه میکنند. اگر آمریکایی‌ها در برجام نباشند، همکاری سایر کشور‌ها با ایران هم دچار مشکل می‌شود. کشور‌های اروپایی و یا حتی روسیه که از نظر اقتصادی به آمریکا وابستگی کمتری دارد، برای آنکه با ایران وارد مبادله شوند دچار مشکل خواهد شد.
بهمن درباره این گفته ریابکوف که امکان بحث و گفتگو درباره آینده برجام بدون مشارکت آمریکا وجود دارد می‌گوید: ایران هم این موضوع را تایید می‌کند. اما موضوع اینجاست که آیا برجام بدون آمریکا یک توافق پایدار خواهد ماند یا نه؟ روس‌ها در این باره خیلی واقع بینانه نگاه میکنند و می‌گویند برجام بدون آمریکا توافق پایداری نخواهد ماند، چرا که با توجه به وابستگی‌های اقتصادی و سیاسی که بین شرکت‌های اروپایی با آمریکایی‌ها وجود دارد، عملا هرگونه همکاری این شرکت‌ها با ایران متوقف خواهد شد.
این کارشناس مسائل روسیه ادامه می‌دهد: از این منظر می‌شود گفت: روس‌ها حرف عجیب و غریبی نمی‌زنند. یک نگاه واقع بینانه دارند، اما در عین حال هم تا آخرین لحظه با به هم خوردن برجام مخالف بودند. وجود برجام باعث شده بود گشایش‌هایی در روابط اقتصادی ایران و روسیه به وجود بیاید. هرچند در این فرصت از گشایش به وجود آمده، استفاده زیادی نشد، اما به هرحال زمینه‌ای را آماده می‌کرد که این دو کشور بتوانند وارد فعالیت‌های گسترده‌تر شوند.
بهمن معتقد است حرف روس‌ها حرفی غیرمنطقی نیست که برجام بدون آمریکا دوام نخواهد آورد. این حرف هم خیلی حرف عجیب و غریبی نیست که اگر قرار باشد برجام پابرجا بماند، ایران باید امتیازات بیشتری بدهد. در واقع این حرف، همان حرف آمریکایی هاست. می‌شود گفت: در نگاه روس‌ها مساله برجام به اینجا رسیده است که این توافق عملا خاتمه یافته است و یا اگر خاتمه نیفتاده است در حوزه اجرایی آن نمی‌توان گام موثری برداشت.
به اعتقاد این تحلیل گر مسائل بین الملل موضع روس‌ها به معنای خروج آن‌ها از برجام نیست. آن‌ها می‌گویند اگر قرار است برجام با ابعاد قبلی و اصلی خود ادامه پیدا کند، آمریکایی‌ها زیر چنین توافقی نمی‌روند؛ آن‌ها از برجام خارج شده اند؛ بنابراین ایران برای بازگرداندن آمریکا به برجام باید امتیازات بیشتری بدهد. خود آمریکایی‌ها هم به صراحت اعلام کرده اند که ایران باید امتیازات بیشتری بپردازد.
این کارشناس سیاست خارجی با اشاره به سفر اخیر محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه می‌گوید: در سفر آقای ظریف به مسکو مذاکراتی صورت گرفته و طرفین مواضع خود را مطرح کرده اند. باید این نکته را در نظر داشته باشیم که تا امروز مواضع روس‌ها نسبت به همه کشور‌های ۱+۵ به ایران نزدیک‌تر بوده است. اگر آمریکایی‌ها در جایی خواهان مذاکره درباره مباحث موشکی تهران بوده اند یا درباره نفوذ منطقه‌ای ایران صحبت کرده اند، روس‌ها هیچ گاه با این مسائل همراهی نکرده اند. آن‌ها در گذشته هم مواضع محکمی گرفته اند. اما به هرحال موضع روس‌ها هم در قالب مباحث بین المللی قابل تفسیر است. آن‌ها نیز خود را بخش مهمی از جامعه جهانی می‌دانند و نمی‌خواهند خارج از بازی‌ها و رویداد‌هایی که درسطح بین المللی اتفاق می‌افتد باشند. به همین دلیل روس‌ها سعی میکنند در آینده دست کم مجددا به موضع میانجی گرانه خود بین ایران و غرب برگردند هرچند که روابط روسیه با غرب نیز تا حدود زیادی دارای تنش است و مشخص نیست که بتواند در این زمینه موفق عمل کند یا خیر.
شعیب بهمن، کارشناس مسائل خارجی در گفتگو با فرارو درباره موضع گیری سرگئی ریابکوف، معاون وزیر خارجه روسیه می‌گوید: این موضع گیری به معنای به هم زدن بازی توسط روس‌ها نیست. روس‌ها به مساله برجام واقع بینانه نگاه میکنند. اگر آمریکایی‌ها در برجام نباشند، همکاری سایر کشور‌ها با ایران هم دچار مشکل می‌شود. کشور‌های اروپایی و یا حتی روسیه که از نظر اقتصادی به آمریکا وابستگی کمتری دارد، برای آنکه با ایران وارد مبادله شوند دچار مشکل خواهد شد.
بهمن درباره این گفته ریابکوف که امکان بحث و گفتگو درباره آینده برجام بدون مشارکت آمریکا وجود دارد می‌گوید: ایران هم این موضوع را تایید می‌کند. اما موضوع اینجاست که آیا برجام بدون آمریکا یک توافق پایدار خواهد ماند یا نه؟ روس‌ها در این باره خیلی واقع بینانه نگاه میکنند و می‌گویند برجام بدون آمریکا توافق پایداری نخواهد ماند، چرا که با توجه به وابستگی‌های اقتصادی و سیاسی که بین شرکت‌های اروپایی با آمریکایی‌ها وجود دارد، عملا هرگونه همکاری این شرکت‌ها با ایران متوقف خواهد شد.
این کارشناس مسائل روسیه ادامه می‌دهد: از این منظر می‌شود گفت: روس‌ها حرف عجیب و غریبی نمی‌زنند. یک نگاه واقع بینانه دارند، اما در عین حال هم تا آخرین لحظه با به هم خوردن برجام مخالف بودند. وجود برجام باعث شده بود گشایش‌هایی در روابط اقتصادی ایران و روسیه به وجود بیاید. هرچند در این فرصت از گشایش به وجود آمده، استفاده زیادی نشد، اما به هرحال زمینه‌ای را آماده می‌کرد که این دو کشور بتوانند وارد فعالیت‌های گسترده‌تر شوند.
بهمن معتقد است حرف روس‌ها حرفی غیرمنطقی نیست که برجام بدون آمریکا دوام نخواهد آورد. این حرف هم خیلی حرف عجیب و غریبی نیست که اگر قرار باشد برجام پابرجا بماند، ایران باید امتیازات بیشتری بدهد. در واقع این حرف، همان حرف آمریکایی هاست. می‌شود گفت: در نگاه روس‌ها مساله برجام به اینجا رسیده است که این توافق عملا خاتمه یافته است و یا اگر خاتمه نیفتاده است در حوزه اجرایی آن نمی‌توان گام موثری برداشت.
به اعتقاد این تحلیل گر مسائل بین الملل موضع روس‌ها به معنای خروج آن‌ها از برجام نیست. آن‌ها می‌گویند اگر قرار است برجام با ابعاد قبلی و اصلی خود ادامه پیدا کند، آمریکایی‌ها زیر چنین توافقی نمی‌روند؛ آن‌ها از برجام خارج شده اند؛ بنابراین ایران برای بازگرداندن آمریکا به برجام باید امتیازات بیشتری بدهد. خود آمریکایی‌ها هم به صراحت اعلام کرده اند که ایران باید امتیازات بیشتری بپردازد.
این کارشناس سیاست خارجی با اشاره به سفر اخیر محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه می‌گوید: در سفر آقای ظریف به مسکو مذاکراتی صورت گرفته و طرفین مواضع خود را مطرح کرده اند. باید این نکته را در نظر داشته باشیم که تا امروز مواضع روس‌ها نسبت به همه کشور‌های ۱+۵ به ایران نزدیک‌تر بوده است. اگر آمریکایی‌ها در جایی خواهان مذاکره درباره مباحث موشکی تهران بوده اند یا درباره نفوذ منطقه‌ای ایران صحبت کرده اند، روس‌ها هیچ گاه با این مسائل همراهی نکرده اند. آن‌ها در گذشته هم مواضع محکمی گرفته اند. اما به هرحال موضع روس‌ها هم در قالب مباحث بین المللی قابل تفسیر است. آن‌ها نیز خود را بخش مهمی از جامعه جهانی می‌دانند و نمی‌خواهند خارج از بازی‌ها و رویداد‌هایی که درسطح بین المللی اتفاق می‌افتد باشند. به همین دلیل روس‌ها سعی میکنند در آینده دست کم مجددا به موضع میانجی گرانه خود بین ایران و غرب برگردند هرچند که روابط روسیه با غرب نیز تا حدود زیادی دارای تنش است و مشخص نیست که بتواند در این زمینه موفق عمل کند یا خیر.
