انتقاد به حضور شبه دولتيها در بازار سرمايه
بعد از اعلام سازمان خصوصيسازي از ممانعت ورود برخي نهادهاي شبه دولتي در عرضههاي اوليه اين سازمان، واكنشهاي بسياري در بازار سرمايه صورت گرفت.
چنان كه دبير كانون كارگزاران پس از اعلام اين خبر به ايلنا گفت: واگذاري شركتهاي اصل چهل و چهاري به نهادهاي شبه دولتي كه بدهي قبلي دارند، به بازار سرمايه آسيب ميزند. اما به گفته وي اين نهادها به دستور سازمان خصوصيسازي و شوراي عالي بورس، فقط از شركت در عرضههاي اوليه منع شدند. لذا آنها در بورس ممنوع المعامله نشدند وتنها اين امر با حكم قضايي امكانپذير است. البته نميتوان از آثار سوء نهادهاي شبه دولتي در بازار سرمايه و به طبع آن در اقتصاد صرف نظر كرد. ورود اين نهادها به بخش اقتصاد كشور، نه تنها آنها را از وظيفه اصليشان دور ميكند، بلكه اقتصاد نوظهور شبه دولتيها را در كشور شكل داده است.
مديرعامل شركت بورس اوراق بهادار در مورد حضور شبهه دولتيها در بازار سرمايه، برگ ديگري به اين بازي ميزند تا آنجا كه براين اعتقاد است كه همه جاي دنيا بازيگردانهاي اصلي بازار سرمايه حقوقيهايي همچون صندوقهاي بازنشستگي، شركتهاي سرمايهگذاري و... هستند. اما بايد گفت منظور قاليباف از ارائه چنين سخنهايي مهر تاييد برحضور نهادهاي شبه دولتي در بازار است يا خير؟ پاسخ به چنين سوالاتي از سوي قاليباف با اين جمله آغاز شد، نميتوانيم هيچ شركتي در بورس را محدودكنيم، چرا كه يكي از محاسن بورس دسترسي به بازار است بنابراين، اعمال محدوديت براي شخص يا شركتي جهت حضور در رقابت و خريد و فروش ممكن نيست.
قاليباف ادامه داد: نامه خصوصيسازي در مورد ممانعت حضور برخي نهادهاي شبه دولتي در عرضههاي اوليه در حدود اختيارات شركت بورس نبود. براين اساس شوراي عالي بورس مصوبهاي صادر كرد و به موجب آن مقرر شد شركتكنندگان در معاملات نبايد بدهي معوقه داشته باشند.
به گفته قاليباف اين مباحث بين سازمان خصوصيسازي و خريداران عمده در راستاي چگونگي تعهدات آنهاست.
مديرعامل شركت بورس اوراق بهادار در مورد مصوبه شوراي عالي بورس گفت: عرضههاي دولتي بعد از 30 روز قطعي ميشدند، اما براساس مصوبه شورا قطعي شدن معامله منوط به اين است كه خريداران بدهي معوق به سازمان خصوصيسازي نداشته باشند.
قاليباف در برابر سوالي مبني بر ورود شبهه دولتيها به بازار سرمايه گفت: بازار سرمايه امكان دسترسي را فراهم ميكند. لذا زماني كه براي نهاد يا شركتي كد معاملاتي صادر ميشود، نميتوانيم براي خريد، فروش و حضور آن در بازار محدوديت اعمال كنيم.
به گفته حسن قاليباف تا زماني كه حكم مقام قضايي براي ممنوع المعامله شدن سهامداري در بازار صادر نشود، شركت بورس نميتواند اقدامي انجام دهد.
وي در مورد حضور شبه دولتيها در بازار سرمايه گفت: در همه جاي دنيا بازيگران اصلي حقوقيهايي همچون شركتهاي سرمايهگذاري صندوقهاي بازنشستگي و حقوقيهايي كه جديدا تشكيل ميشوند، هستند.
اين مقام مسوول درباره آثار حضور اين نهادهاي شبه دولتي با استناد بر بازيگردانيها و دستكاري قيمت در بازار سهام، گفت: بازار سرمايه مقرراتي دارد. اگر احساس شد به موجب تعريف دستكاري قيمت، بازار را دستكاري ميكنند، با آنها برخورد خواهد شد.
اما بنا بر گفته قاليباف آيا شركت بورس پس از بازيهايي كه در سهام صدرا و توسعه معادن روي و... شد اقدام موثري براي باز پس دادن حقوق سهامداران جزءكرد؟ پاسخ به اينگونه سوالات همواره در ابهام قرار دارد.
به اعتقاد قاليباف تازماني كه بازار سرمايه در اختيار عدهاي محدود باشد اين اتفاقات رخ ميدهد. بنابراين بازار بايد بزرگ شود و تعدادفعالين و بازيگران، افزايش يابد. شاهد انحصار بازار و دستكاري قيمتها نخواهيم بود.