خوراکی‌ها چقدر گران شدند؟
بخش بزرگی از مواد اولیه برای تولید روغن در کشور از واردات تامین می‌شود و اگر ارز دولتی نبود، احتمالا تا حالا شاهد افزایش سه برابری قیمت روغن بودیم. گزارش‌های مرکز آمار نشان می‌دهند قیمت هر بطری ۹۰۰ گرمی روغن مایع در یک سال گذشته از پنج هزار و ۴۰۰ تومان به هفت هزار و ۹۰۰ تومان رسیده است. یعنی ۴۶ درصد افزایش قیمت در حالی که می‌توانستیم با رشد ۲۰۰درصدی روبرو باشیم.
ث
فرارو- وقتی تورم نقطه به نقطه محصولات خوراکی به ۸۴.۴ درصد رسیده، دیگر هیچ گرانی دور از انتظار نیست. این رقم نشان می‌دهد میانگین قیمت محصولات خوراکی تقریبا دو برابر شده است و به همین دلیل اگر محصولاتی پیدا کنیم که هنوز گران نشده‌اند یعنی دارند در برابر افزایش قیمت‌ها مقاومت می‌کنند. در چنین مواقعی علم اقتصاد می‌گوید باید مراقب در رفتن فنر قیمت‌ها باشیم.
نزدیک‌ترین نمونه قابل اشاره آن ماکارونی است که سال‌ها قیمتش ثابت مانده بود تا اینکه همین تازگی‌ها تاب نیاورد و گران شد. اگر نگاهی به داده‌های مرکز آمار بیندازیم می‌بینیم داستان مقاومت در برابر گرانی، محدود به ماکارونی نیست و کلی محصول خوراکی دیگر وجود دارد که ممکن است همین روز‌ها فنر قیمت‌شان در برود. اولین کاندید می‌تواند تخم مرغ باشد.
گزارش‌های مرکز آمار نشان می‌دهد پارسال فروردین هر کیلوگرم تخم مرغ ماشینی هشت هزار و ۲۰۰ تومان بود و در پایان فروردین امسال قیمت هر کیلو تخم مرغ به ۹ هزار و ۱۵۰ تومان رسیده. با توجه به اینکه هر شانه تخم مرغ حدود ۱.۶ کیلوگرم وزن دارد، این یعنی شانه تخم مرغ بر اساس داده‌های مرکز آمار حدود ۱۵ هزار تومان است و نسبت به سال گذشته تنها ۱۱.۷ درصد افزایش قیمت پیدا کرده و با توجه به تورم ۸۴ درصدی مواد خوراکی، برای گران شدن تخم مرغ هنوز جا وجود دارد.
حبوبات چند ماه است که از نظر افزایش قیمت در بین محصولات خوراکی در رده‌های انتهای جدول قرار دارند. مقایسه آخرین گزارش‌های مرکز آمار نشان می‌دهد قیمت هر کیلوگرم عدس در این مدت از هشت هزار تومان به ۹ هزار و ۲۵۰ تومان رسیده و این یعنی تنها ۱۴.۸۵ درصد افزایش قیمت پیدا کرده است. از طرف دیگر قیمت لوبیا در این بازه زمانی با افزایش ۲۵ درصدی از ۱۲ هزار تومان به ۱۴ هزار و ۸۰۰ تومان رسیده است و ممکن است به زودی مقاومت آن در برابر افزایش قیمت شکسته شود.
شانسی که برنج آورده این است که در بین کالا‌های اساسی قرار دارد و حسابی روی قیمت آن حساسیت وجود دارد. از طرف دیگر خودمان تولید کننده بزرگ برنج هستیم و همین موضوع باعث شده برنج آنچنان افزایش قیمت پیدا نکند. به خصوص که مدت زیادی است از فصل برداشت برنج گذشته و ممکن است تا مردادماه و فصل بعدی برداشت، شاهد افزایش قیمت برنج باشیم.
گزارش مرکز آمار نشان می‌دهد قمیت هر کیلوگرم برنج ایرانی درجه یک در یک سال گذشته از میانگین ۱۳ هزار و ۶۰۰ تومان به ۱۷ هزار و ۴۰۰ تومان رسیده است. البته قیمت برنج در بازار کمی بالاتر از آنچیزی که مرکز آمار به عنوان میانگین در نظر گرفته. چراکه قیمت برنج ایرانی هاشمی و طارم بین ۱۹ تا ۲۴ هزار تومان متغیر است. به هر صورت مرکز آمار می‌گوید قیمت برنج در این یک سال ۲۸ درصد بالا رفته و فاصله زیادی با میانگین ۸۴ درصد افزایش قیمت‌ها دارد. این مورد درباره برنج خارجی هم قابل مشاهده است. چراکه مرکز آمار می‌گوید قیمت هر کیلوگرم برنج خارجی در یک سال گذشته از هفت هزار و ۴۰۰ تومان به هشت هزار و ۹۰۰ تومان رسیده و افزایش ۱۹.۶ درصدی را تجربه کرده است.
شیر، ماست، پنیر و کره و... کاندیدای بعدی رشد قیمت‌ها به حساب می‌آیند. تابستان سال گذشته قیمت لبنیات بعد از چند سال افزایش پیدا کرد و دلیل آن هم گران شدن قیمت شیر خام بود. بعد از به تعادل رسیدن قیمت‌ها، هر لیتر شیر پاستوریزه به حدود چهار هزار و ۵۰۰ تومان رسید و از آن موقع تا حالا افزایش قیمت انچنانی نداشته است. با این حال باید خودمان را برای گران شدن دوباره لبنیات آماده کنیم. بالا رفتن قیمت نهاده‌های دامی که باعث افسارگسیخته شدن قیمت‌ها در بازار گوشت شده، می‌تواند به زودی تاثیر خود را روی قیمت لبنیات هم بگذارد. بالا رفتن قیمت نهاده‌های دامی در حال اتفاق می‌افتد که قیمت شیر خام برای مدت‌ها ثابت مانده و ممکن است به همین زودی‌ها با افزایش قمیت شیر خام، شاهد گرانی لبنیات باشیم. گزارش مرکز آمار نشان می‌دهد از یک سال پیش تا حالا، شیر پاستوریزه ۶۷ درصد، ماست ۵۴ درصد، پنیر ۵۰ درصد و کریه تنها ۳۵ درصد افزایش قیمت داشته و فاصله زیادی تا میانگین ۸۴ درصدی دارد.
همچنین در حال حاضر تنها علتی که می‌توان برای پایین ماندن قیمت روغن متصور بود، این است که هنوز ارز چهار هزار و ۲۰۰ تومانی برای واردات دانه‌های روغنی مثل کلزا متوقف نشده است. بخش بزرگی از مواد اولیه برای تولید روغن در کشور از واردات تامین می‌شود و اگر ارز دولتی نبود، احتمالا تا حالا شاهد افزایش سه برابری قمیت روغن بودیم.
این در حالی است که گزارش‌های مرکز آمار نشان می‌دهد قیمت هر بطری ۹۰۰ گرمی روغن مایع در یک سال گذشته از پنج هزار و ۴۰۰ تومان به هفت هزار و ۹۰۰ تومان رسیده و تنها ۴۶ درصد افزایش قیمت داشته. در حالی که افزایش قیمت ۲۰۰ درصدی برای روغن در این یک سال دور از انتظار نبوده و نیست.
چای خارجی همانطور که اسمش نشان می‌دهد اتکای زیادی روی قیمت ارز دارد. یادتان باشد که بخش بزرگی از چای مصرفی در ایران به جز چند برند، از چای وارداتی تامین می‌شود. گزارش مرکز آمار از قیمت چای نشان می‌دهد در یک ساله گذشته، قیمت خرید هر بسته ۵۰۰ گرمی چای خارجی از ۲۲ هزار تومان به ۳۳ هزار تومان رسیده که نشان دهنده افزایش ۵۰ درصدی قیمت این محصول است. توجه داشته باشید که قیمت دلار در این بازه زمانی تقریبا سه برابر شده و چای هم پتانسیل چنین افزایش قیمتی را دارد، اما همچنان به همان افزایش ۵۰ درصدی رضایت داده است.
