عقبنشيني وين گمانهزنيهاي يك ديدار
اگر ديدار و گفتوگوي رو در روي احمدي نژاد و اوباما در باره موضوعات ايران و آمريكا و مسائل هستهاي جمهوري اسلامي ايران كه از سوي آمريكا بزرگ نمايي ميشود روي دهد ميتوان اين رويداد را يكي از رويدادهاي سياسي مهم در تاريخ سياسي دنيا ثبت كرد.
گرچه آمريكاييها هنوز در اين باره پاسخ روشني ندادهاند اما اگر واقعا به دنبال حل مسائل هستند بايد نسبت به موضوع گفتوگو با ايران جديتر باشند.
مذاكره ايران و آمريكا موضوعي است كه از زمان ورود اوباما به كاخ سفيد قوت بيشتري نسبت به دورههاي پيشين به خود گرفت، هر چند مذاكره ايران و آمريكا در دولتهاي پيش از اوباما هم مطرح شده بود اما تعيين پيششرطهايي براي انجام مذاكره از سوي آمريكا علت جدي نگرفتن انجام مذاكرات در زمان دولت بوش بود.
اما اوباما كه سعي داشت هنگام ورود خود به كاخ سفيد تغييراتي را با خود به همراه بياورد و در نمايشي عمومي سعي بر نشان دادن انجام تغييرات كلي در سياستهاي ايالات متحده داشته باشد، در شعارهاي تبليغاتي خود مذاكرات بدون پيش شرط با ايران را مطرح كرد؛ بر اين اساس اوباما قول داد كه در صورت ورود به كاخ سفيد بدون تعيين هيچ پيش شرطي با احمدينژاد بر سر ميز مذاكره بنشيند؛ هر چند اين مذاكرات با تعيين پيش شرط تعليق فعاليتهاي هستهاي ايران - عليرغم وعده اوباما بر عدم تعيين پيش شرط - تاكنون هم به تعويق افتاده است.
اين در حالي است كه دولت ايالات متحده با تصويب تحريمهاي شوراي امنيت و همچنين اتحاديه اروپا و تحريمهاي داخلي آمريكا بر اين موضوع تاكيد كرده است كه سعي دارد با افزايش تحريمها ايران را به انجام مذاكرات راضي كند؛ اين تاكيد در حالي است كه مقامات كشورمان بارها در محافل رسمي اعلام كردهاند كه حاضر به انجام مذاكرات بدون تعيين پيش شرطي هستند.
همچنين طي روزهاي گذشته رئيس جمهور كشورمان در همايش ايرانيان مقيم خارج از كشور با بيان اينكه ايران اهل گفتوگو و منطق است از رئيس جمهور آمريكا دعوت كرد تا در مقابل رسانهها با وي به گفتوگو بنشيند، احمدینژاد در اين همايش طی سخنانی اظهار داشت: ما همواره اهل منطق و گفتوگو بودهایم و هیچگاه ایرانیان با شمشیر جلو نرفتهاند.
وی خطاب به رئیس جمهور آمریكا گفت: من آخر شهریور برای شركت در مجمع عمومی به آمریكا خواهم رفت و بر همین اساس اعلام میكنم كه آقای اوباما قبول كند تا با من مثل دو مرد در مقابل رسانهها گفتوگو كند تا مشخص شود كه راهكار چه كسی برای اداره جهان بهتر است؛ احمدينژاد درباره اظهارات جديد مقامات آمريكايي مبني بر آمادگي آنان براي گفتگو با ايران در سطوح بالاتر گفت: زماني كه آقاي بوش بر سر كار بود، ما ميگفتيم كه آماده هستيم در برابر رسانهها با وي صحبت كنيم، اما به من گفتند كه او از اين گفتگو واهمه دارد، لذا پيشنهاد كردم كه مشاورانش را هم به همراه بياورد.
دعوت محمود احمدينژاد، رئيسجمهور براي مناظره با همتاي آمريكايياش، در همايش بزرگ ايرانيان مقيم خارج از كشور مطرح و سرخط خبرها شد، باراك اوباما رئيسجمهور آمريكا دو مسير براي مذاكره با ايران پيشنهاد كرد؛ هر چند اين دعوت به مذاكره بلافاصله از سوي كاخ سفيد رد شد و فيليپ كراولي سخنگوي كاخ سفيد پاسخ دعوت رئیسجمهور ایران از رئیسجمهور آمریکا مبنی بر "گفتگوی رو در رو مثل دو مرد" را رد کرد و این درخواست را ناشی از فشار تحریمهای جدید دانست.
کرولی ادعا کرد: تمایل ایران برای گفتگو با آمریکا ناشی از فشار تحریمهای شورای امنیت سازمان ملل، آمریکا و اتحادیه اروپاست.
وي همچنین گفت: ما مایلیم در هر زمان و در هر مکانی در چارچوب گروه1+5 با ایران در خصوص برنامههای هستهای این کشور گفتوگو کنیم؛ اما پس از گذشت نزديك به يك هفته از واكنش كراولي به دعوت به مذاكره احمدينژاد مشاور امنيت ملي كاخ سفيد از احتمال رويارويي احمدينژاد و اوباما خبر داده است.
بر اين اساس مشاور امنیت ملی «باراك اوباما»، رئيسجمهوري آمريكا اعلام كرد كه در صورت از سرگيري مجدد مذاكرات درباره برنامه هستهاي ايران احتمال ديدار روساي جمهوري دو كشور وجود دارد.
ديليتلگراف در اين باره گزارش داد ژنرال جیمز جونز، مشاور امنيت ملي كاخسفيد همچنین اعلام کرد كه بازگشت سه کوهنورد آمريكايي كه در ايران در بازداشت به سر ميبرند نيز ميتواند اقدامي مهم در اين باره باشد.
اين پيشنهاد در حالي مطرح ميشود كه پيش از اين جمهوري اسلامي بارها بر ورود غيرقانوني آنها به داخل خاك ايران تاكيد كرده است؛ بر اين اساس اين سه کوهنورد آمریکایی در ۸ مرداد ۱۳۸۸در مرز ایران و عراق در منطقه کردستان حضور داشتند، زمانی که سه خبرنگار و کوهنورد آمریکایی به نامهای سارا شرود، شین باور و جاشوا فاتال که در عراق میگشتند و پیشنهاد تهیه اخباری درباره انتخابات کردستان عراق را به روزنامهای که با آن قرارداد داشتند داده بودند، به گفته اعضای خانوادهشان غیرعمدی و به گفته مقامات ایران به طور غیرقانونی وارد خاک ایران شدند و توسط نیروهای انتظامی جمهوری اسلامی ایران بازداشت شدند.
در ۱۳ بهمن ۸۸ محمود احمدینژاد، رئیسجمهور ایران، در مصاحبه با تلویزیون دولتی ایران پیشنهاد مبادله آنها با زندانیان ایرانی در آمریکا را مطرح کرد: یک گفتوگوهايی میشود كه اگر بشود يک مبادلهای انجام دهيم.
ما دوست نداريم كسی در زندان باشد ولی بالاخره اين افراد تجاوز مرزی كردهاند و جرمشان آشكار است ولی آن ايرانیهایی كه در زندانهای آمريكا هستند هيچ جرم معلومی ندارند؛ اما اين پيشنهاد رئيسجمهور ايران با واكنشهاي مثبتي از سوي مقامات آمريكايي مواجه نشد؛ همچنين در ۲ خرداد ۸۹ حیدر مصلحی وزیر اطلاعات ایران درباره اين سه زنداني آمريكايي تأکید کرد که جاسوس بودن این سه آمریکایی مشخص است.
جيمز جونز در مصاحبه با «سيانان» گفت كه درها باز است اگر كه ايران با از سرگيري گفتوگوها با آژانس بينالمللي انرژي اتمي موافقت كند.
بنا بر اين گزارش، مشاور امنيت كاخسفيد در پاسخ به پرسشي مبني بر احتمال ديدار باراك اوباما با محمود احمدينژاد، رئيسجمهوري ايران گفت: در نهایت اگر مسيري براي همگرایی بيابيم همه چيز ممكن است.
جيمز جونز ادامه داد: یک مورد مهم دیگر اينکه اگر سه کوهنورد آمریکایی به کشور خود بازگردند اين ميتواند اقدامي مهم باشد و در اين صورت به يقين رابطه بهتری با ایران خواهیم داشت.
همچنين «علي اصغر سلطانيه» نماينده دائم ايران در آژانس بينالمللي انرژي اتمي به غرب و آمريکا توصيه کرد كه فرصت ايجاد شده در پي نامه ايران به وين درباره تامين سوخت راكتور تهران را از دست ندهند؛ بر اين اساس علاءالدين بروجردي رئيس كميسيون امنيت ملي و سياست خارجي مجلس هشتم روز گذشته در گفتوگو با خبرگزاريها خبر از پذيرش بيانيه تهران در گروه وين داد؛ بحث پذيرش بيانيه تهران كه تا پيش از اين با بهانه تراشيهاي غرب در خصوص مفاد اين بيانيه و همچنين ميزان سوخت 3.5 درصد ايران از سوي غرب به تاخير افتاده بود؛ اكنون پس از گذشت نزديك به سه ماه از امضاي اين بيانيه توسط گروه وين كه قرار است سوخت مورد نياز رآكتور هستهاي تهران را تامين كنند مورد پذيرش قرار گرفته است.
در اين رابطه با بررسي اين مسئله و با مراجعه به ادعاي مشاور امنيت ملي اوباما در رابطه با احتمال ديدار روساي جمهور ايران و آمريكا در صورتي كه ايران با از سرگيري گفتوگوها با آژانس بينالمللي انرژي اتمي موافقت كند، ميتوان اينطور پيشبيني كرد كه احتمال ديدار روساي جمهور دو كشور در آيندهاي نزديك و احتمالا در سفر ماه آينده احمدينژاد به ايالات متحده به وقوع ميپيوندد، اين ديدار و انجام مذاكره موضوعي است كه ميتواند در گرهگشايي پرونده هستهاي ايران موثر باشد.