جنگ میلیاردرها؛ چرا ترامپ و ماسک به جان هم افتادند؟

فرارو- در گذشته‌ای نه چندان دور، یکی از مهارت‌های کلیدی خبرنگاران توانایی ترجمه کدی بود که افراد قدرتمند هنگام صحبت درباره یکدیگر استفاده می‌کردند. سخنرانی‌های حساب‌شده و سایر اظهارات عمومی به دقت تحلیل می‌شد تا هر نشانه‌ای از بحث‌های پنهانی که در پشت درهای بسته در جریان بود، آشکار شود.

به گزارش فرارو به نقل از نشریه اکونومیست، یکی از دستاوردهای بزرگ دونالد ترامپ در این زمینه، بر هم زدن همین سیستم بود. در دوران ریاست‌جمهوری او، به نظر می‌رسید افراد دقیقاً همان چیزی را که در لحظه به ذهنشان می‌رسید، بیان می‌کنند. تهدیدهایی شدید مطرح می‌شد مانند تصرف گرینلند به زور؛ اما هیچ اقدامی در پی آن انجام نمی‌شد. اکنون خبرنگاران مجبورند تلاش کنند تا تشخیص دهند کدام حرف‌ها واقعی است و کدام صرفاً نمایشی است.

پایان اتحاد ترامپ و ماسک؛ آیا این جدال بر سر قدرت و نفوذ است؟

این وضعیت در خصوص قطع رابطه میان دونالد ترامپ و ایلان ماسک، ثروتمندترین مرد جهان و تا هفته گذشته یکی از «کارمندان ویژه دولت»، نیز صادق است. چند ماه پیش، ماسک در پلتفرم اجتماعی خود یعنی ایکس نوشت که او «به اندازه‌ای که یک مرد مستقیم می‌تواند عاشق مردی دیگر باشد» رئیس‌جمهور را دوست دارد. در ۳۰ مه، در یک کنفرانس مطبوعاتی مشترک در دفتر کاخ سفید، به مناسبت اعلام ترک دولت توسط ماسک، ترامپ او را «یک میهن‌پرست شگفت‌انگیز» خواند و از همکاری او با وزارت کارامدی دولت تمجید کرد. اما در تاریخ ۵ ژوئن، همه‌چیز به هم ریخت.

دونالد ترامپ، در پلتفرم رسانه‌ای خود یعنی تروث سوشال نوشت ایلان ماسک «دچار فرسودگی شده» و «دیوانه شده است». سپس او تهدید کرد که قراردادهای دولتی‌اش را «لغو» خواهد کرد. ماسک در واکنش به این اظهارات در پلتفرم ایکس نوشت که نام ترامپ در فایل‌های دولتی مربوط به جفری اپستین، مالیات‌دان فقید که به جرم قاچاق انسان و روابط جنسی با دختران زیر سن قانونی محکوم شده بود، ظاهر می‌شود. او ادامه داد: «این دلیل واقعی است که آنها تاکنون علنی نشده‌اند». سپس با پستی که می‌گفت ترامپ باید استیضاح شود موافقت کرد و همچنین اعلام کرد که فرایند کنار گذاشتن فضاپیمای دراگون خود، که فضانوردان را به ایستگاه فضایی بین‌المللی می‌برد، آغاز خواهد کرد.

اگر تهدیدها به مرحله اجرا درآیند، عواقب آن می‌تواند برای هر دو طرف فاجعه‌بار باشد. ترامپ ممکن است یکی از حامیان مالی ارزشمند خود را از دست بدهد و تأثیر حمایتی ایکس از دست برود، در حالی که منافع تجاری ماسک می‌تواند به شدت آسیب ببیند. با این حال، در پاسخ به کامنتی که از او خواسته بود «آرام بگیرد»، ماسک نوشت: «پیشنهاد خوبی است» و از درخواست خود برای کنار گذاشتن فضاپیمای دراگون عقب‌نشینی کرد. حالا، اینکه از اینجا به بعد چه خواهد شد، پیش‌بینی آن دشوار است.

لایحه جنجالی ترامپ: تیر خلاص به یارانه خودروهای برقی و خشم ایلان ماسک

ایلان ماسک از اینکه این لایحه به طرز چشمگیری کسری بودجه را افزایش می‌دهد و به تبع آن به کار وزارت کارامدی دولت آسیب می‌زند، به شدت ناراضی بود. در ۳ ژوئن، او انتقاد خود را تشدید کرد و این لایحه را «یک دگرگونی نفرت‌انگیز» نامید. دو روز بعد، در ۵ ژوئن، ماسک شکایت دیگری مطرح کرد و گفت که تعرفه‌های ترامپ باعث رکود اقتصادی خواهند شد. ترامپ در واکنش به این انتقادات، توضیحاتی را برای بی‌وفایی ناگهانی ماسک ارائه داد و اشاره کرد که مدیرعامل تسلا ناراضی است زیرا لایحه ترامپ یارانه‌های دولتی برای خودروهای برقی که جو بایدن ایجاد کرده بود را لغو می‌کند.

اگر ترامپ تصمیم به انتقام‌گیری بگیرد، ماسک و کسب‌وکارهای او با ریسک‌های زیادی روبه‌رو خواهند شد. با این حال، تهدیدهایی که رئیس‌جمهور تاکنون مطرح کرده‌اند، چندان معتبر به نظر نمی‌رسند. لغو قراردادهای اسپیس ایکس، شرکت فضایی ماسک، می‌تواند اختلالات جدی در دولت ایجاد کند. بدون راکت‌های اسپیس ایکس، دولت در ارسال هر چیزی به فضا از جمله ماهواره‌های جاسوسی، با مشکلات قابل توجهی مواجه خواهد شد. پنتاگون به شدت به ماهواره‌های استارلینک وابسته است. البته خود اسپیس ایکس احتمالاً می‌تواند این فشارها را تحمل کند. اگرچه این شرکت به طور قابل توجهی از قراردادهای دولتی بهره‌مند است، درآمدهای تجاری آن سال گذشته تقریباً سه برابر شده است. علاوه بر این، ماسک مدت‌هاست که خواهان کنار گذاشتن فضاپیمای دراگون بوده است.

تهدید به سلب تابعیت ماسک: آیا آمریکا واقعاً می‌تواند شهروندی یک میلیاردر را لغو کند؟

استیو بنن، مشاور سابق ترامپ که به هیچ وجه طرفدار ماسک نیست، پیشنهاد کرده که جریمه‌های سنگین‌تری برای میلیاردر آفریقای جنوبی‌الاصل در نظر گرفته شود. او معتقد است که ماسک باید از تابعیت آمریکایی خود محروم شود و او را یک «بیگانه غیرقانونی» خطاب می‌کند. علاوه بر این، بنن پیشنهاد داده که شرکت‌های ماسک تحت قانون تولید دفاعی ملی‌سازی شوند. اما چنین اقداماتی به نظر غیرواقع بینانه هستند. برای سلب تابعیت ماسک، نیاز به حکم یک قاضی است که ثابت کند او مرتکب تقلب شده است. همچنین، قانون تولید دفاعی به‌طور قطع اجازه ملی‌سازی ناگهانی را نمی‌دهد، حتی در شرایطی که کشور در حال جنگ باشد.

این بدان معنا نیست که ایلان ماسک می‌تواند از مشکلات خود فرار کند. منافع او همچنان در برابر اقداماتی که به‌طور معمول علیه شرکت‌ها انجام می‌شود، آسیب‌پذیر است. زمانی که او در ژانویه وارد دولت شد، او و شرکت‌هایش با ۶۵ اقدام بالقوه یا بالفعل از سوی ۱۱ آژانس فدرال روبه‌رو شدند. این موارد شامل اتهاماتی است مبنی بر اینکه تسلا، شرکت خودروسازی ماسک، در مورد فناوری خودران خود اطلاعات غلط ارائه داده است؛ اینکه شرکت نور الینک، شرکت ایمپلنت مغزی او، با آزمایش‌هایش بر روی میمون‌ها قوانین رفاه حیوانات را نقض کرده است؛ و اینکه اسپیس ایکس به‌طور مکرر در هنگام پرتاب راکت‌ها از پیروی از قوانین خودداری کرده است.

دونالد موینیهان از مدرسه سیاست عمومی جرالد فورد در دانشگاه میشیگان معتقد است: یکی از دلایلی که باعث شد میلیاردرهای سیلیکون ولی از جمله ایلان ماسک سال گذشته به ترامپ بپیوندند، وعده او مبنی بر ایجاد یک محیط نظارتی مطلوب‌تر بود. اما همیشه این ریسک وجود داشت که آنچه آنها خریدند در واقع شرایطی از نوع اولیگارشی باشد. این بدین معناست که رهبران کسب‌وکار که وفادار به رئیس‌جمهور هستند، می‌توانند طبق خواسته‌های خود عمل کنند، در حالی که منتقدان مجبور به تحمل تمام فشارهای قانونی می‌شوند. ماسک ممکن است به زودی متوجه شود که زندگی خارج از دایره قدرت چگونه است. شاید با درک سختی‌ها، راهی برای بازگشت به درون پیدا کند.