هر چند وقت یکبار باید آزمایش خون بدهیم؟

اغلب بیماریها پیش از بحرانی شدن، نشانههایی از خود نشان میدهند که با تشخیص به موقع، به سادگی درمان یا کنترل خواهند شد. آزمایش خون، یکی از روشهای رایجی است که با بررسی مهمترین فاکتورهای سلامتی، میتواند بسیاری از بیماریها را در مراحل اولیه تشخیص داده و از هزینههای گزاف درمان یا بروز عوارض خطرناک پیشگیری کند؛ به همین دلیل، پزشکان توصیه میکنند که با انجام منظم آزمایش خون، وضعیت سلامتی خود را مرتبا پایش نمایید. اما هر چند وقت یکبار باید آزمایش داد؟ کدام فاکتورها مهمترند و چه معنایی دارند؟ در این مقاله به پاسخ این پرسشها میپردازیم.
بهترین زمان برای انجام آزمایش خون
عواملی مانند سن، بیماریهای زمینهای یا بروز علائم خاص میتوانند در انتخاب بهترین زمان انجام آزمایش خون موثر باشند؛ اما به طور کلی، توصیه میشود افراد طبق دستهبندیهای زیر، آزمایش خون خود را تکرار نمایند. شما میتوانید با استفاده از خدمات نمونه گیری در منزل همه آزمایشهای لازم را به راحتی و در آرامش خانه خود انجام دهید:
- آزمایش خون سالانه: توصیه میشود همه بزرگسالان چکاپ سالانه را در برنامه خود قرار دهند. این آزمایش شامل فاکتورهای مهمی مانند قند خون، چربی خون و شمارش سلولهای خونی و... است.
- آزمایش جامع؛ هر ۳ تا ۵ سال: افراد کاملا سالم که هیچ نشانه بیماری در خود احساس نمیکنند، باید هر ۳ تا ۵ سال آزمایش جامع خون را که شامل اکثر فاکتورهای حیاتی است را انجام دهند.
- هر ۶ ماه: افرادی که دارای بیماریهای مزمن هستند یا داروهایی مصرف میکنند که نیاز به نظارت پزشکی دارد، باید هر ۶ ماه آزمایش خون دهند.
- آزمایشهای بیشتر: اگر علائمی را احساس میکنید که معمولا نشانه بیماری است، مانند کاهش وزن بی دلیل، احساس درد یا خستگی مداوم و... نیاز به آزمایشهای اضافه خواهید داشت.
فاکتورهای آزمایشی مهم برای مردان
فاکتورهایی که در آزمایش خون اندازهگیری میشود میتواند بسته به جنسیت فرد تا حدودی متفاوت باشد؛ به طور کلی، آزمایش خون مردان شامل موارد زیر است:
- آزمایش CBC: به معنای شمارش کامل سلولهای خونی شامل RBC (گلبولهای قرمز)، WBC (گلبولهای سفید)، PLT (پلاکتها) و بررسی ویژگیهای مهم آنها شامل MCH، MCV، Hb و HCT برای تشخیص کم خونی و اختلالات خون است.
- آزمایش چربی خون: شامل فاکتورهای LDL، HDL، TG و total cholesterol برای سنجش ریسک بیماریهای قلبی
- آزمایش قند خون ناشتا: با FBS نشان داده میشود.
- آزمایش کبد: شامل بررسی آنزیمهای کبدی شامل ALP، ALT، AST و GGT
- آزمایش تیروئید: بررسی آنزیمهای مهمی چون TSH، T4 و T3
- آزمایش پروستات: بررسی میزان آنتی ژن PSA
- بیماریهای مقاربتی: در صورت نیاز برای تشخیص HIV، سیفلیس، تبخال تناسلی و هپاتیت B و C
- آزمایشهای کلیه: شامل بررسی میزان کراتینین (Creatinine) و نیتروژن اوره (BUN)
- آزمایش هورمونهای مردانه: شامل تستوسترون، پرولاکتین، LH و FLH برای بررسی سلامت باروری
- آزمایشهای اضافه: بسته به سن و شرایط ممکن است آزمایشهای دیگری مانند بررسی ویتامینها، الکترولیتها و مواد معدنی مانند کلسیم، سدیم و منیزیم، تشخیص التهاب و عفونت (ESR) و... نیز تجویز شود.
مردان میتوانند با استفاده از خدمات نمونه گیری در منزل، همه آزمایشهای خون مردانه را به راحتی در خانه یا محل کار خود انجام داده و نیازی به مراجعه حضوری به آزمایشگاه نداشته باشند.
فاکتورهایی که باید در آزمایش خون زنان باشد
آزمایش خون زنان، علاوه بر ارزیابی فاکتورهای عمومی سلامت، معمولا به بررسی هورمونهای زنانه و بیماریهای خاص زنان نیز میپردازد. به طور کلی آزمایش خون زنان شامل موارد زیر است:
- آزمایشهای عمومی سلامت: آزمایشهای مشترک با مردان شامل آزمایش CBC، قند خون، چربی خون، سلامت کبد، تیروئید، کلیهها و بیماریهای مقاربتی؛ همه این آزمایشها با خدمات نمونه گیری در منزل قابل انجام است.
- آزمایشهای هورمونی: فاکتورهای FSH (هورمون محرک فولیکول) و LH (هورمون لوتئینکننده) که برای بررسی تخمکگذاری و یائسگی استفاده میشوند؛ پروژسترون و استروژن برای بررسی سیکل قاعدگی؛ پرولاکتین برای اختلالات قاعدگی یا ناباروری
- آزمایش سرطانهای زنانه: فاکتور CA-125 برای بررسی سرطان تخمدان، BRCA1/BRCA2 در صورت سابقه خانوادگی سرطان سینه یا تخمدان
- آزمایش تنبلی تخمدان: شامل فاکتورهای تستوسترون آزاد، DHEA-S، انسولین ناشتا و قند خون
- آزمایشهای اضافه: بسته به سن و شرایط فرد ممکن است آزمایشهایی مانند تست بارداری، آزمایشهای انعقاد خون (PT, PTT, INR)، پوکی استخوان (فسفر، کلسیم و ویتامینها) و... نیز تجویز شود.
احتمال خطا در آزمایشات چقدر است؟
اگرچه گاهی اوقات ممکن است عواملی مانند مصرف داروهای خاص، ناشتا نبودن یا حتی دقیق نبودن دستگاههای آزمایشگاه و خطای انسانی در نتایج آزمایش اختلال ایجاد کنند؛ اما چنانچه به توصیههای پزشک عمل کرده و به آزمایشگاه معتبری مراجعه نمایید، احتمال بروز خطا بسیار پایین است. یکی از راههای کاهش احتمال خطا، استفاده از خدمات نمونه گیری در منزل است؛ زیرا این خدمات در شرایط کاملا بهداشتی و به دور از آلودگیهای رایج آزمایشگاهی انجام شده و نمونهها برای آنالیز به معتبرترین آزمایشگاههای پزشکی ارسال میگردند.
انجام آزمایش در منزل با هومکا!
اگر به هر دلیلی مراجعه به آزمایشگاه برای شما دشوار است یا در خانواده خود عضو سالمند، معلول یا کودکی دارید که حضور او در آزمایشگاه راحت نیست، میتوانید با هومکا تماس گرفته یا به وبسایت https://www.homeca.ir/services/test-at-home/ مراجعه کرده و با استفاده از خدمات نمونه گیری در منزل، هر آزمایشی را در خانه یا حتی محل کار خود انجام دهید. کارشناسان ما در ساعت مقرر برای دریافت نمونه خون به منزل شما مراجعه کرده و نتایج آزمایش را نیز به صورت آنلاین در اختیار شما قرار میدهند؛ در صورت تمایل میتوانید پس از دریافت نتایج با پزشک متخصص گفتگوی آنلاین داشته باشید. برای دریافت اطلاعات بیشتر به سایت هومکا مراجعه نمایید.