مجله آلمانی: در پی حملات اسرائیل، موجی از ملی گرایی در ایران به وجود آمده
مدیر پروژه ایران در «گروه بین‌المللی بحران» در مصاحبه با مجله‌ای آلمانی، از تبعات حمله اسرائیل به ایران سخن گفت.
فرارو- «علی واعظ»، مدیر پروژه ایران در «گروه بین‌المللی بحران» در مصاحبه با «فصلنامه سیاست بین الملل» که دیدگاه‌های آلمان را در زمینه سیاست خارجی پوشش می‌دهد، به پیامدهای حمله اسرائیل به ایران پرداخت و گفت: در نتیجه حمله اسرائیل به ایران، موجی از ملی گرایی به وجود آمده است.
به گزارش فرارو به نقل از فصلنامه آلمانی سیاست بین‌الملل، مدیر پروژه ایران در «گروه بین‌المللی بحران» در این مصاحبه اعلام کرد با آنکه جنگ ۱۲ روزه ضربه‌هایی به ایران زده و گزینه‌هایش را محدود کرده، اما سبب شده است تا تهران تشویق شود (به منظور بازدارندگی) به یک کشور دارای سلاح هسته‌ای بدل شود.
در خصوص زمان‌بندی حمله شگفت زده شدم
علی واعظ در خصوص زمان‌بندی حمله صورت گرفته از سوی اسرائیل و همزمانی آن با مذاکرات ایران و آمریکا گفت: «من در خصوص زمان‌بندی این حمله شگفت زده شدم؛ هرچند [مشخص است] برای انجام آن زمان زیادی وقت گذاشته شده بود. پس از انکه خطوط قرمز در تقابل و رویارویی مستقیم میان ایران و اسرائیل دوبار در سال ۲۰۲۴ شکسته شد، به نظر می‌رسید که اسرائیل مشتاق است تا یک راه حلی نظامی را در برابر بن‌بست هسته‌ای با ایران دنبال کند؛ هرچند بسیاری از ناظران از جمله مقامات ایرانی چنین باوری را داشتند که چنین مسأله‌ای ممکن است در زمانی رخ بدهد که دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا به این نتیجه برسد که مسیر دیپلماسی خسته کننده است.»
او همچنین گفت: «این حملات تنها دو روز پیش از دور ششم مذاکرات میان ایران و آمریکا رخ داد؛ [مذاکراتی که] برنامه ریزی شده بود تا در مسقط، پایتخت عمان برگزار شود و همین امر نیز شگفت‌آور بود؛ چرا که به نظر می‌رسید ترامپ تمایلی به دادن چراغ سبز به حملات اسرائیل که می‌تواند آمریکا را نیز در یک درگیری احتمالی در خاورمیانه گرفتار کند، ندارد.»
اسرائیل از اکتبر ۲۰۲۴ به دنبال چنین فرصتی بود
علی واعظ در پاسخ به پرسش این نشریه که آیا اسرائیل خودش یکجانبه چنین حمله‌ای را صورت داد گفت که از اکتبر ۲۰۲۴ اسرائیل به دنبال چنین فرصتی بود و از دید اسرائیل، فرصتی بود که نبایست از دست می‌داد. در همین راستا در ماه فوریه سال جاری میلادی، بنیامین نتانیاهو نخستین مقام خارجی بود که با ترامپ (پس از به قدرت رسیدن دوباره) دیدار کرد و توافقشان نیز چنین بود که آمریکا در ابتدا دیپلماسی را امتحان می‌کند؛ اما اگر جواب نداد، چیزی مانع اسرائیل برای پیگیری اقدام نظامی نخواهد شد.
تصویری از روی جلد آخرین شماره فصلنامه آلمانی سیاست بین‌الملل
مجموع زمان مذاکرات ایران و آمریکا کمتر از ۲۴ ساعت بوده
علی واعظ در ادامه گفت: اگر شما مجموع زمانی که ایرانی‌ها و آمریکایی‌ها با همدیگر مذاکره کرده‌اند را جمع بزنید، در طول ۵ دور مذاکره کمتر از ۲۴ ساعت خواهد شد. حال فرض کنید پرونده‌ای که برای ۲۲ سال موضوع مذاکرات بوده، بخواهد در مذاکراتی کمتر از یک روز حل و فصل شود، چنین چیزی واقعا حیرت‌انگیز است. اما همین امر می‌تواند سبب شود [فردی مانند] نتانیاهو از فرصت استفاده کرده و ترامپ را قانع کند که بایستی گزینه نظامی پیگیری شود؛ آن هم با [این استدلال] و باور که پس از این حمله، ایران برای پذیرش یک توافقی که مطابق نظر آمریکاست و بر اساس برچیدن کامل برنامه هسته‌ای‌اش استوار است، حرف شنوی خواهد داشت!
باور اینکه اسرائیل بدون آگاهی آمریکا حمله کرده، سخت است
مدیر پروژه ایران در «گروه بین‌المللی بحران» در ادامه در پاسخ به این پرسش فصلنامه آلمانی سیاست بین الملل که آیا این حمله با چراغ سبز آمریکا صورت گرفته نیز گفت: «سخت است تصور کنیم یک حمله‌ای در چنین اندازه‌ای و با انتظار از اینکه ایران دست به انتقام خواهد زد و امکان دارد حتی جان آمریکایی‌ها در منطقه در خطر بیفتد، بدون اطلاع آمریکا صورت گرفته باشد.»
علی واعظ سپس گفت برخی شواهد در دست هست که نشان می‌دهد آمریکا در جلوگیری از تداخل و درگیری در حریم هوایی عراق برای عبور جت‌های اسرائیلی نقش داشته و اعلام کرد: «بیشتر جت‌های جنگنده اسرائیل از فراز سوریه و عراق گذشتند و آمریکا نیز کنترل حریم هوایی عراق را در دست دارد.»
علی واعظ
ایران همچنان توانایی‌های تهاجمی قابل توجهی دارد
علی واعظ در ادامه در پاسخ به این پرسش که جنگ ۱۲ روزه چطور منطقه را تغییر داد گفت که اگرچه ایران ضربه‌هایی خورده، اما همچنان توانایی‌های تهاجمی قابل توجهی به شکل صدها موشک بالستیک دارد. او گفت: «می‌دانیم ایران می‌تواند جنگ با اسرائیل را ادامه دهد و با ذخایر باقی مانده موشکی خود، آن را برای دست کم چندین هفته به جنگی فرسایشی بدل کند. همچنین مسیر احتمالی ایران برای آنکه تسلیحات هسته‌ای به دست بیاورد، باز است؛ چرا که دو ماده‌ای که ایران برای دستیابی به سلاح هسته‌ای به آن نیاز دارد، یعنی مواد شکافت‌پذیر تا سطح بمب و نیز دخایر بالقوه سانتریفیوژهای پیشرفته را در اختیار دارد.
گزینه نظامی کمتر از دیپلماسی کارایی داشته
مدیر پروژه ایران در «گروه بین‌المللی بحران» در بخش دیگری از مصاحبه خود در پاسخ به این پرسش که آیا گزینه نظامی کارایی نداشته گفت: «اگر شما خروجی دستاورد گزینه دیپلماسی، یعنی توافقی که نزدیک به ده سال پیش انجام شد (برجام) را با الان مقایسه کنید، خواهید دید گزینه نظامی از استاندارد [و دستاورد] کمتری برخوردار بوده است؛ چرا که در توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ یعنی برجام، ایران فردو را تعطیل کرد. بر اساس آن توافق فردو اجازه نداشت تا سال ۲۰۳۱ از مواد شکافت‌پذیر استفاده کند؛ اما اکنون بر اساس برآوردهای خود آمریکا این حملات تنها برنامه هسته‌ای ایران را یک یا دوسال به عقب برده؛ در حالی که آن زمان تا حدود ۱۵ سال طبق توافق اجازه چنین کاری نبود؛ حال ۱۵ سال بدون شلیک یک تیر را با دو سالی که با این بمباران سنگین بدست آمده مقایسه کنید. ما در سال ۲۰۱۵ این توانایی را داشتیم که بازرسان به آن مکان بروند و پایبندی ایران را تأیید کنند و ایران نیز ۹۷ درصد از ذخایر اورانیوم خود را به خارج فرستاد؛ اما هیچ کدام از این موارد اکنون برای جامعه جهانی در دسترس نیست. بنابراین گزینه نظامی در قیاس با گزینه دیپلماسی منافع کمتری را فراهم کرده است.
موجی از ملی گرایی در ایران پدید آمده
علی واعظ در ادامه در پاسخ به این پرسش که وضعیت عمومی در ایران اکنون چگونه است، گفت: به نظر من مهمترین نکته این است که در پی حملات اسرائیل به ایران، موجی از ملی گرایی پدید آمده است. اکنون در سایه حملات کورکورانه اسرائیل به غیرنظامیان، بسیاری از سخنان رهبر ایران برجسته شده که سال‌ها می‌گفت خصومت اسرائیل و آمریکا تنها در قبال حکومت نیست؛ بلکه در قبال کشور است.
هنوز گزینه دیپلماسی مطرح است؛ اما سخت‌تر شده
علی واعظ در پاسخ به این پرسش مجله آلمانی «فصلنامه سیاست بین الملل» مبنی بر اینکه وی و سازمان او یعنی گروه بین المللی بحران در سال ۲۰۱۵ کمک کرد تا مسیر توافق هسته‌ای هموار شود، آیا با آن تجربه امروز نیز راهی برای یک توافق جدید وجود دارد یا خیر، گفت: همچنان گزینه‌ای برای دیپلماسی مطرح است؛ اما من فکر می‌کنم اکنون سخت‌تر شده است؛ چرا که با توجه به دبه کردن رئیس جمهور امریکا در سال ۲۰۱۸ بر سر توافق حاصل شده میان ایران و قدرتهای جهانی و پس از آن بمباران کردن آن‌ها در میانه مذاکراتی دیگر در سال ۲۰۲۵، بنابر این خواسته شماره یک آن‌ها این است که آمریکا تصمین امنیتی بدهد که این مسائل دگربار رخ نخواهد داد؛ اما آمریکا اکنون تضمینی امنیتی به ایران نداده است.
