خودرو بخریم یا نخریم؟

صنعت خودروسازی ایران در دو دهه گذشته به عرصه‌ای برای آزمون و خطای سیاست‌های ناپایدار، وابستگی مزمن به قطعات خارجی و مونتاژ بی‌پایان محصولات چینی تبدیل شده است. به گفته کارشناسان، تعدد ذی‌نفعان و تضاد منافع آنها، وضعیت این صنعت را بیش از پیش بحرانی کرده است.

به گزارش تجارت نیوز، با وجود تلاش‌های سیاست‌گذار برای تنظیم بازار، اغلب این سیاست‌ها با مناقشات فراوان همراه بوده و در عمل تصمیم‌های غیرکارشناسی میدان‌دار شده‌اند. نتیجه این روند، کاهش اعتماد مشتریان و سرمایه‌گذاران به بازار خودرو است.

بازار خودرو در روزهای اخیر نیز با نوساناتی همراه بوده است. نوساناتی که نه از رونق تقاضا، بلکه از انتظارات تورمی و تغییرات نرخ ارز نشات می‌گیرد. در حالی‌که بسیاری از عرضه‌کنندگان خودرو قیمت محصولات خود را بالا برده و به سمت آینده‌فروشی حرکت می‌کنند، کارشناسان نسبت به فروپاشی اعتماد عمومی هشدار داده‌اند.

خرید خودرو توصیه نمی‌شود!

اسد کرمی، رئیس اتحادیه نمایشگاه‌داران خودرو تهران عنوان کرد: در شرایط کنونی، چه برای مصرف‌کنندگان و چه برای سرمایه‌گذاران، خرید خودرو توصیه نمی‌شود؛ چراکه آینده بازار خودرو با توجه به شرایط کشور چندان روشن نیست.

کرمی تشریح کرد: بازار خودرو در شرایط نابسمانی قرار دارد. مدتی قبل نرخ ارز افزایش یافت، اما این تغییر اثری بر قیمت خودروهای وارداتی و مونتاژی نگذاشت. در مقابل، خودروهای داخلی تنها در یکی دو روز گذشته حدود ۱۰ تا ۲۰ میلیون تومان افزایش قیمت را تجربه کرده‌اند.

او توضیح داد: علت اصلی افزایش قیمت خودروهای داخلی بیشتر از افزایش نرخ ارز ناشی می‌شود. با این حال این موضوع نتوانسته است تاثیری بر بازار خودروهای وارداتی بگذارد، حتی خودروهای مونتاژی مقداری افت قیمت را هم تجربه کرده‌اند. در شرایط فعلی، نه تقاضایی وجود دارد و نه عرضه متناسبی که بتواند بازار را به تحرک بیندازد.

کرمی عنوان کرد: عملکرد کارخانه‌ها نیز مزید بر علت شده تا بازار خودرو آشفته شود. بسیاری از نمایندگی‌ها، طبق قرارداد با خودروسازان، با مشتریان قرارداد سه‌ماهه منعقد می‌کنند، اما متاسفانه خودروسازان به تعهدات خود پایبند نیستند. همین امر سبب نارضایتی مردم و بی‌اعتمادی به نمایندگی‌ها و بازار خودرو شده است.

این فعال بازار خودرو خاطرنشان کرد: در مورد ثبت‌نام و پیش‌فروش خودرو نیز تجربه نشان داده است که این روش چندان مطمئن نیست. فعالان بازار همواره تاکید کرده‌اند که خرید خودرو باید به‌صورت حضوری و با مشاهده محصول نهایی، رنگ، مدل و آپشن‌ها انجام شود. متاسفانه بسیاری از شرکت‌ها و نمایندگی‌ها با اخذ وجه و صدور حواله، در نهایت خودرو را در زمان مقرر تحویل نمی‌دهند و این موضوع نارضایتی گسترده‌ای ایجاد کرده است. بنابر این حتی شرکت در طرح‌های فروش عرضه‌کنندگان خودرو توصیه نمی‌شود.

کرمی تصریح کرد: پیش‌نیاز پیش‌بینی آینده بازار خودرو ایجاد ثبات است. در چشم‌انداز یک الی دو ماهه، ایجاد ثبات و رونق در بازار خودرو دور از انتظار است. بازار خودرو در حال حاضر تحت تاثیر متغیرهای فراوانی مانند نرخ ارز و اخبار گوناگون قرار دارد و با کوچک‌ترین تغییر در هر یک از این متغیرها، بازار خودرو دچار نوسان می‌شود. به همین دلیل امکان پیش‌بینی آینده بازار وجود ندارد و نمی‌توان سرمایه‌گذاری در این حوزه را به مردم پیشنهاد کرد.

او ادامه داد: در حال حاضر بازار خودرو دیگر در اختیار فروشندگان و نمایشگاه‌داران نیست و عملاً در دست شرکت‌های خودروسازی قرار گرفته است. خودروسازان داخلی، که یکی از آنها خصوصی شده است، خودروها را به شیوه دلخواه خود عرضه می‌کنند. با این حال، خودروهای تولیدی‌ آنها عموماً فاقد کیفیت لازم است. از سوی دیگر، در حوزه واردات خودرو نیز به دلیل مشکلات ارزی، بسیاری از خودروها امکان ترخیص ندارند و همین مساله به آشفتگی بیشتر بازار دامن زده است.

این کارشناس صنعت خودروسازی در پایان گفت: در نهایت آینده بازار خودرو بیش از هر چیز وابسته به سیاست‌گذاری صحیح در سطح کلان اقتصادی است. تا زمانی که اصلاحاتی در سطح کلان رخ ندهد، نمی‌توان انتظار داشت که بازار خودرو سامان پیدا کند.