پیش‌فروش سکه؛ نقشه بانک مرکزی جواب می‌دهد؟

جهش‌های اخیر نرخ ارز و افزایش بهای طلا و سکه، سیاست پیش‌فروش را دوباره به یکی از ابزار‌های اصلی بانک مرکزی برای مدیریت بازار تبدیل کرده است. چهارمین مرحله این طرح از ۱۷ شهریور آغاز می‌شود و قرار است یک میلیون قطعه سکه با موعد تحویل آذرماه عرضه شود. نرخ تعیین‌شده برای هر تمام‌سکه ۸۳ میلیون تومان است؛ قیمتی که حدود ۱۰ میلیون تومان پایین‌تر از میانگین بهای بازار آزاد قرار دارد.

به گزارش نبض بازار، این شیوه سرمایه‌گذاری از چند جهت مورد توجه متقاضیان قرار گرفته است. سکه‌های عرضه‌شده از نظر عیار و کیفیت بالاترین استاندارد‌ها را دارند، قیمت آنها پایین‌تر از بازار آزاد است و مهم‌تر از همه اینکه خریداران در برابر نوسانات کوتاه‌مدت بازار مصون می‌مانند. تجربه دوره‌های گذشته نیز نشان داده که بانک مرکزی در موعد مقرر تعهدات خود را عملی کرده و سکه‌ها را تحویل داده است. با این حال، کارشناسان معتقدند پیش‌فروش تنها بر کاهش حباب اثرگذار است و تعیین‌کننده اصلی قیمت، همچنان نرخ ارز و اونس جهانی خواهد بود.

پیش‌فروش سکه امن‌ترین سرمایه‌گذاری میان‌مدت 

محمد کشتی‌آرای، کارشناس بازار طلا، پیش‌فروش سکه از سوی بانک مرکزی را مطمئن‌ترین روش سرمایه‌گذاری میان‌مدت دانست و گفت: «افرادی که قصد دارند برای مدتی سرمایه خود را حفظ کنند، بهترین گزینه را می‌توانند در ثبت‌نام پیش‌فروش بانک مرکزی بیابند.»

او با اشاره به ویژگی‌های این طرح توضیح داد: «این نوع خرید سه مزیت مهم دارد؛ نخست آنکه سکه‌ها با قیمتی پایین‌تر از نرخ بازار عرضه می‌شوند، دوم اینکه از نظر عیار و کیفیت دارای بالاترین استاندارد هستند، زیرا مستقیماً توسط بانک مرکزی ارائه می‌شوند، و سوم اینکه این خرید‌ها از نوسانات قیمتی بازار مصون است و افراد با اطمینان سکه را در سررسید دریافت می‌کنند. تجربه نیز نشان داده بانک مرکزی در موعد مقرر به تعهدات خود پایبند بوده است.»

اثرگذاری بر حباب، نه بر اصل قیمت

این کارشناس بازار طلا درباره تأثیر عرضه سکه بر بازار آزاد گفت: «قیمت طلا تابعی از نرخ جهانی و بهای ارز است و واگذاری سکه توسط بانک مرکزی نمی‌تواند موجب کاهش قیمت‌ها شود، اما در کاهش حباب سکه نقش مؤثری دارد.» به گفته او: «حدود سه هفته قبل حباب سکه در محدوده ۱۱ میلیون تومان بود، اما با عرضه‌های اخیر بانک مرکزی به ۸ میلیون تومان رسیده است، یعنی حدود سه میلیون تومان کاهش یافته است. با این حال اصل قیمت سکه همچنان تحت تأثیر ارز و اونس جهانی تعیین می‌شود.»

کشتی‌آرای تأکید کرد که برخلاف کالا‌های معمول، افزایش عرضه سکه الزاماً موجب کاهش قیمت نمی‌شود و حتی ممکن است در این دوره‌ها بازار با نوسانات افزایشی همراه باشد. به گفته او، هدف اصلی سیاست بانک مرکزی کنترل هیجانات و مدیریت بازار از طریق کاهش حباب است.

پیش‌بینی‌ناپذیری قیمت‌ها

در پاسخ به پرسشی درباره آینده بازار تا زمان تحویل سکه‌ها در آذرماه، کشتی‌آرای گفت: «قیمت‌ها به هیچ وجه قابل پیش‌بینی نیستند. متغیر‌های اثرگذار آن‌قدر زیاد و غیرقابل پیش‌بینی‌اند که حتی برای فردا هم نمی‌توان برآوردی داشت. یک رویداد غیرمنتظره جهانی ممکن است اقتصاد و بازار طلا را تحت‌تأثیر جدی قرار دهد؛ بنابراین نه می‌توان برای سه ماه آینده پیش‌بینی کرد و نه حتی برای کوتاه‌مدت.»

این کارشناس بازار طلا در ادامه درباره توصیه به متقاضیان برای شرکت در این طرح افزود: «ما در جایگاهی نیستیم که برای مردم تعیین تکلیف کنیم. آگاهی اقتصادی و سیاسی جامعه بالاست و افراد باید متناسب با شرایط خود تصمیم‌گیری کنند. تنها نکته‌ای که می‌توان گفت این است که اقدام بانک مرکزی در پیش‌فروش سکه اقدامی مثبت ارزیابی می‌شود، اما انتخاب نهایی بر عهده مردم است.»