بررسي تعطيلات رسمي سالجاري نشان ميدهد كه اگرچه بر اساس تقويم تنها 21 روز تعطيل رسمي در سال 91 وجود دارد اما تعطيلات كاري به حدود 130 روز ميرسد كه اين رقم با لحاظ كردن روزهاي بين تعطيلي به دست ميآيد. حالا با اين پنج روز تعطيلي كه تنها دو روزش تعطيلي رسمي است، تعداد تعطيلات اداري سال 91 به 133 روز بالغ ميشود.
اين ميزان تعطيلي در مقايسه با كل روزهاي سال بيش از يكسوم روزها را تشكيل ميدهد. اولين تاثير منفي اين اتفاق در توليد ناخالص ملي قابل مشاهده است. بر اساس آخرين آمار منتشرشده، سال گذشته توليد ناخالص داخلي 418هزارميليارد تومان بود كه اقتصاد كشور به ازاي هر روز تعطيلي حدود 1428ميليارد تومان زيان ديد.
حالا اگر همين ميزان ضرر را براي سال 91 ثابت در نظرگيريم زيان كشور از اين پنج روز تعطيلي به 7140ميليارد تومان بالغ ميشود. بر اين اساس كل زيان ناشي از تعطيلات كه بالغ بر 133 روز است 190هزارميليارد تومان ميشود كه تقريبا اندكي بيش از يكدوم كل نقدينگي موجود در كشور است. اقتصاددانان و آناني كه دستي در اقتصاد دارند به اين ارقام دمدستي آگاه هستند. عسگراولادي رييس اتاق بازرگاني ايران و چين از جمله كساني است كه به همين دليل از اين تعطيلات انتقاد كرد و صراحتا گفت: «قدم سران كشورهاي عضو جنبش عدمتعهد بر چشم اما تهران را تعطيل نكنيد و به جاي آن با محدوديت ترافيك، امنيت را اعمال كنيد.»
با اين حال تا اين لحظه با آنكه قرار بود تنها ادارات دولتي و مدارس و دانشگاهها تعطيل باشند اما هر لحظه بر ابعاد اين تعطيلي افزوده ميشود. ديروز احتمال تعطيلي فرودگاه مهرآباد هم مطرح شد.
مديرعامل شركت فرودگاههاي كشور در گفتوگو با مهر اعلام كرد: «به منظور عدم تداخل پروازهاي مربوط به اين اجلاس، تعداد پروازها كاهش خواهد يافت.» سيدمحمود رسولينژاد با بيان جزييات كاهش 50درصدي پروازهاي داخلي در زمان برگزاري اجلاس سران كشورهاي غيرمتعهد (6 تا 11 شهريور)، گفت: پرواز سران كشورها در فرودگاه مهرآباد به زمين مينشيند.
در دو روز اولكارشناسان، دو روز دوم وزراي امورخارجه يا نمايندگان كشورها و در دو روز آخر، سران كشورها وارد كشور ميشوند. مديرعامل شركت فرودگاههاي كشور با بيان اينكه وزارت كشور چهار روز را در دو هفته آينده تعطيل اعلام كرده است، بيان كرد: به دليل اينكه پروازهاي سران كشورها در فرودگاه مهرآباد به زمين مينشيند، بنابراين كاهش تعداد پروازهاي داخلي براي ايمني بيشتر در دستور كار قرار گرفته است.
وي درخصوص ديگر شركتكنندگان در اجلاس، اظهار داشت: كارشناسان يا ديگر مسوولان كشورهاي حاضر در اجلاس از طريق فرودگاه امامخميني(ره) به كشور وارد ميشوند. همچنين در تماس با برخي آژانسهاي هواپيمايي اين موضوع تاييد شد. البته صاحبان آژانسها اعلام كردند به احتمال زياد از تاريخ 7 تا 11 شهريور پرواز به مقصد كيش و مشهد انجام نميشود.
آيا تعطيلات سود هم دارد؟
هرچند اكثر كارشناسان اقتصادي با نگراني از تعطيلات ياد ميكنند و هزينههاي زيادي را نيز براي تعطيلات شمارش ميكنند اما از سوي ديگر بخشي از شهروندان بر اين باورند كه تعطيلات زياد هم بد نيست و در خيلي از مواقع ميتواند اتفاق مثبتي هم باشد. به عبارتي ميتوان گفت كه در نگاه گروهي از مردم، تعطيلات پديدهاي ارزشمند محسوب ميشود.
در اينباره يك كارمند دولت ميگويد: «من تعطيلات را دوست دارم و از آن لذت ميبرم چون بدون تعارف خيلي هم در ادارهها كار انجام نميشود اما تعطيلات فرصتي ايجاد ميكند كه به واسطه آن ميتوان بسياري از مشكلات را فراموش كرد.»
وي اضافه ميكند: «شيريني تعطيلات البته با افزايش درآمد زياد ميشود. در حال حاضر خيلي نميتوان سفر رفت يا در سفر خيلي نميتوان هزينه سفر را پرداخت كرد ولي با اين وجود، تعطيلات خاصيت خود را دارد و به آرامش كمك ميكند.»
يك معلم نيز در اينباره به خبرنگار ما ميگويد: «مشكلات اقتصادي زياد شده است. ديگر نميتوان از تعطيلات استفاده احسن كرد ولي با اين وجود، تعطيلات اين سود را دارد كه با استراحت، خستگي ناشي از فعاليت زياد براي كسب درآمد و مقابله با تورم و ساير پديدههاي اقتصادي كاهش مييابد.»
جالب اينجاست كه هر كدام از شهروندان و از هر گروه شغلي، وجود تعطيلات را مثبت ارزيابي ميكنند ولي اكثر آنها بر اين باورند كه قدرت خريد كافي براي استفاده بهينه از تعطيلات را ندارند ولي با اين وجود ترجيح ميدهند كه تعطيلات وجود داشته باشد و حتي بيشتر هم بشود. كارمند يك شركت خصوصي دليل خود را براي افزايش تعطيلات اينگونه تشريح ميكند: «به نظر من تعطيلات براي سلامتي مفيد است چون از يك سو ميتوان ورزش كرد و از سوي ديگر ميتوان چند روزي از تنفس هواي آلوده در شهرهاي بزرگ مرخصي گرفت.»
اين مساله را يك راننده تاكسي نيز تاييد ميكند. او به خبرنگار ما ميگويد: «من هرچند درآمد كافي براي استفاده از تعطيلات ندارم ولي با اين وجود از آن استقبال ميكنم چون چند روز بيشتر در خانه ميمانم و كمتر هواي آلوده استشمام ميكنم.»
اين هم البته براي خود، نوعي مواجهه با تعطيلات است. از سوي ديگر يك كارمند دولت نيز ميگويد كه از تعطيلات استقبال ميكند چون اين فرصت را برايش ايجاد ميكند تا به مسافربري بپردازد و درآمد خود را افزايش دهد. يك حقوقبگير ديگر نيز از همين زاويه به ارزيابي تعطيلات ميپردازد و ميگويد در تعطيلات به خريد و فروش وسايل موردنياز شهروندان ميپردازد و از زير بار درآمد ناچيز حقوقبگيري خلاص ميشود. به نظر ميرسد درست در نقطه عكس كارشناسان اقتصادي، شهرونداني هم هستند كه براي تعطيلات نقشههاي زيادي دارند و از آن به نحو احسن استفاده ميكنند.