محسن جلیلوند در گفتگو با فرارو تحلیل کرد
اسرائیل و آمریکا می خواهند ایران دچار «ناتعادلی استراتژیک» شود /نمی توان به قطعیت درباره پایدار بودن آتش بس نظر داد
گفتمان مبتنی بر مسائل سیاسی پیچیده که از دید من حتی پیچیده تر از مسئله موشکی و هسته ای خواهد بود. اگر رد سخنان ترامپ را بگیریم، خواسته های او را شفاف تر می بینیم . او پیش از این نیز ادعایی تحت عنوان «تسلیم بی قید و شرط طرف ایرانی» را مطرح کرده بود. همین ادعا نشان می دهد ترامپ و تیم او چه سطح توقعی دارند با توجه به این که چنین ایده ای، عملا برای طرف ایرانی قابل پذیرش نیست.
فرارو- گمانه زنی های برخی تحلیلگران، حکایت از احتمال آغاز دور جدید مذاکرات تهران و واشنگتن در تاریخی نزدیک دارد. با این وجود، این موضوع هنوز به طور رسمی مورد تایید قرار نگرفته است. همچنین گرچه آتش بس میان اسرائیل و ایران پس از جنگی 12 روزه برقرار شده است اما مشخص نیست معادلات سیاسی، منتهی به ادامه آتش بس می شوند یا شعله ور شدن مجدد آتش جنگ.
به گزارش فرارو، در حالی که سرنوشت دور بعدی مذاکرات ایران و آمریکا همچنان نامعلوم است عباس عراقچی، وزیر خارجه ایران می‌گوید، این دو کشور بعد از پنج دور مذاکره در آستانه گشایشی تاریخی بودند که حمله اسرائیل آن را بر باد داد.
عراقچی طی مقاله‌ای که در روزنامه فایننشال تایمز نوشته تاکید کرده که حمله اسرائیل به ایران حین برگزاری مذاکرات، «خیانت به دیپلماسی» بود.همچنین مسعود پزشکیان در اظهارنظر اخیر خود اشاره کرد که شرط گفتگو با آمریکا تضمین برای عدم حمله نظامی به ایران خواهد بود. محسن جلیلوند، تحلیلگر ارشد مسائل بین الملل و استاد روابط بین الملل در گفتگو با فرارو به بررسی این موضوعات پرداخته است:
به نظر می رسد ایران آمادگی مذاکرات جدید را دارد
محسن جلیلوند به فرارو گفت:«صحبت های آقای عراقچی در خصوص این که گفته اند در 5 دور مذاکرات دستاوردهایی بیش از همه دوره های پیشین به دست آمده را نوعی دیپلماسی خاص ایشان می دانم به هر حال این اظهارنظر بیشتر خطاب به ترامپ مطرح شده است. درخصوص دور جدید مذاکرات اما، اولین پرسش مهم این است که اساسا قرار است درباره چه موضوعی صحبت کنیم؟ آیا قرار است درباره برنامه هسته ای صحبت کنیم؟ مگر خود ترامپ مدعی نیست که برنامه هسته ای ایران را نابود کرده است؟ مذاکره درباره موضوعی که به ادعای آنان نابود شده معنایی ندارد. این در حالیست که هم ویتکاف و هم ترامپ بار دیگر درباره ادامه مذاکرات اظهارنظر کرده اند. بنابراین مذاکرات قرار است درباره موضوعی دیگر باشد. اخیرا ترامپ در اظهارنظری گفت که ایران باید مرگ بر امریکا و مرگ بر اسرائیل را کنار بگذارد. شاید بتوان از همین نوع اظهار نظر ترامپ درک کرد که حالا موضوع مذاکره، فراتر از برنامه هسته ای و موشکی است.»
وی افزود: «به نظر می رسد اکنون اسرائیل و آمریکا دوباره به مسئله ای رسیده اند که درباره آن اختلاف نظرهایی دارند. اسرائیلی ها در آرزوی تغییر نظام حاکم بر ایران و آمریکایی ها به دنبال تبدیل آن هستند. آمریکا حاضر نیست زیر بار هزینه های ایده اسرائیل برود. بنابراین بخش مهمی از پیچیدگی های این دور مذاکرات معطوف به نوع گفتمانی است که قرار است بین دو طرف شکل بگیرد. گفتمان مبتنی بر مسائل سیاسی پیچیده که از دید من حتی پیچیده تر از مسئله موشکی و هسته ای خواهد بود. اگر رد سخنان ترامپ را بگیریم، خواسته های او را شفاف تر می بینیم . او پیش از این نیز ادعایی تحت عنوان «تسلیم بی قید و شرط طرف ایرانی» را مطرح کرده بود. همین ادعا نشان می دهد ترامپ و تیم او چه سطح توقعی دارند با توجه به این که چنین ایده ای، عملا برای طرف ایرانی قابل پذیرش نیست. مسئله اسرائیل نیز مطرح است. همه چیز به شکل گام به گام شروع می شود.»
این تحلیلگر ارشد سیاسی ادامه داد: «شاید در گام اول تضمینی برای به موجودیت شناخته شدن اسرائیل نخواهند. اما احتمال این که برای حفظ امنیت اسرائیل، از ایران درخواست تضمین شود، بسیار بالا است. بنابراین موضوع مذاکرات بسیار خاص تر و حساس تر از همیشه است. در این دور مذاکرات، دعوا سر این که مذاکرات مستقیم است یا غیرمستقیم هم نخواهد بود. اکنون بیش از هر زمان دیگری حساسیت ها روی حل مسئله معطوف است. ترامپ بارها گفته تمایل بیشتری روی مذاکرات مستقیم دارد، حتی برای مدتی، مسئله سفر ویتکاف به ایران مطرح می شد. با توجه به جنس سخنانی که تاکر کارلسن با آقای پزشکیان داشتند، به نظر می رسد زمینه از سوی ایران برای رسیدن به توافق آماده است اما باید دید طرف مقابل چه رویکرد و رفتاری در پیش می گیرد.»
اسرائیل و آمریکا به دنبال ناتعادلی استراتژیک در ایران
این تحلیلگر ارشد سیاسی درخصوص آتش بس گفت: «این نکته مهم را نیز نباید فراموش کنیم که آتش بس میان ایران و اسرائیل، هنوز جایی ثبت رسمی نشده، هنوز پایداری قطعی ندارد و مشخص نیست آیا دوباره آتش جنگ در بازه زمانی کوتاه برافروخته می شود یا خیر. کاملا مشخص است که اسرائیل و آمریکا سعی کرده اند ما را در یک «ناتعادلی استراتژیک» قرار دهند. یعنی ما همیشه باید در حالت آماده باش و گوش به زنگ باشیم. هدف اسرائیل و آمریکا چیست؟ آن ها می خواهند هزینه های نظامی، اقتصادی، سیاسی و اجتماعی بیشتری را به ما تحمیل کنند. همچنین آن ها قصد دارند با ادامه و امتداد این شرایط، میزان «تاب آوری» ایران را کاهش دهند. درواقع هدف آنان این است که با اعمال فشار و قرار دادن ایران در شرایطی نامشخص و مبهم، امکان برنامه ریزی بلندمدت را از دولتمردان سلب کنند. برای مثال دولت باید برای قیمت بنزین، ناترازی های انرژی، کمبود آب و امثالهم برنامه ریزی کند. اما در شرایطی که هنوز وضعیت آتش بس نامشخص باشد، دولت نمی تواند برای برنامه های بلندمدت خود بودجه بندی یا برنامه ریزی دقیق داشته باشد. بنابراین هدف فعلی اسرائیل و آمریکا همین فشارها است.»
وی افزود: «اما این که فکر کنیم آمریکا به دنبال افزایش زمان رسیدن به توافق خواهند بود نیز اشتباه است. آمریکا ترجیح می دهد هرچه سریعتر به نتیجه برسد. پیش از این نیز در گفتگویی با فرارو اشاره کرده بودم تعیین تکلیف شرایط فعلی تا پایان مرداد ماه خواهد بود. دیدار اخیر نتانیاهو و ترامپ نیز در همین راستا بود که به جمع بندی برسند. اگر توافق به نتیجه نرسد مسیر اجرای مکانیسم ماشه فعال می شود و سپس شاهد تغییرات دیگری خواهیم بود. در شرایط فعلی نمی توان به قطعیت صحبت از این کرد که آیا ممکن است دوباره جنگ شود یا نه یا اصلا چه زمانی جنگ رخ خواهد داد. آنهایی که گمانه زنی های قطعی درخصوص جنگ دارند، تحلیل هایی اشتباه ارائه می دهند. اکنون حتی تیم دیپلماسی نیز نمی تواند درباره موضوعات این چنینی به قطعیت اظهارنظر کند، بلکه مفاهیم کلی را مطرح می کند.»
