پشت پرده «پیامک های تبلیغاتی»

شاید فرآیند ارسال پیامک‌های تبلیغاتی بسیار بی‌اهمیت به نظر برسد؛ اما این روزها به تجارت پرسودی تبدیل شده است که «دولت» بیشترین سود را در آن می‌برد!

«پریمیوم»ها یا همان پیامک‌های تبلیغاتی، پیام‌هایی هستند که همه کاربران تلفن همراه کم‌وبیش با آن آشنا هستند. پیام‌هایی که گاه جالب و سودمندند و گاهی کلافه‌کننده و حتی خنده‌دار؛ اما گذشته از محتوا، این امر از لحاظ سودآوری اقتصادی هم بسیار حائز اهمیت است.

چرا پیامک‌های تبلیغاتی؟
پیامک‌های تبلیغاتی در سال‌های اخیر بسیار مورد توجه شرکت‌های تبلیغاتی قرار گرفته است. دلیل این استقبال، اول از همه ارزان و به صرفه بودن آن است و اینکه ارسال این پیامک‌ها تقریبا هیچ هزینه ای برای این شرکت‌ها ندارد. از طرف دیگر درآمد نسبتا زیاد این نوع تبلیغات دلیل دیگر گسترش آن است. شاید کسی فکر نکند که درآمد این نوع تبلیغات، فقط در یک روز میلیاردی باشد! یکی از کارشناسان حوزه مخابرات می گوید یکی از همین پیامک ها روزانه ۱۳ میلیارد تومان برای صاحبانش درآمد به همراه دارد!
دولت بیشترین نفع را می‌برد
جالب است که از این سود میلیاردی، دولت بیشترین سهم را دارد. به نظر می رسد مطابق آنچه در قراردادهای این شرکت ها آمده است؛ حدود ۴۰درصد از درآمد پیام‌های تبلیغاتی متعلق به دولت است. ۲۰درصد آن سهم اپراتورها و مخابرات، ۲۰درصد دیگر هم سهم صاحبان محتوا و ۲۰ درصد باقیمانده هم متعلق به اگریگیتورها (واسطه‌هایی که ارسال این پیامکهای تبلیغاتی را بر عهده دارند) است.
آیا همه این پیامک ها تایید می شوند؟
فرآیند ارسال همه این پیام‌ها قانونی است. این پیام‌ها ابتدا در «مرکز رسانه های دیجیتال» تایید می‌شود و سپس با مخابرات قرارداد بسته می‌شود. مثلا ممکن است این محتوا، قطعاتی از کتابی باشد که این کتاب خود قبلا مجوز نشر گرفته است. پس محتوا را این مرکز تایید می‌کند؛ اما این به معنای نظارت بر تمام محتواهای تولیدشده نیست! چراکه روزانه میلیون‌ها پیامک ردوبل می شود و قاعدتا کنترل و نظارت بر همه این پریمیومها مشکل است. مجوز پریمیوم‌ها هم مثل مجوز روزنامه و مجلات است؛ یعنی ابتدا صاحب محتوا تایید می‌شود؛ اما به این به معنای تایید تمام محتوای تولیدی وی نیست و فقط در صورت شکایت به آن رسیدگی می‌شود. تمام این پیامک‌ها باید در اولین پیام خود توضیح دهند که چه هدفی دارند و محتوای این پیامک‌ها چیست. همچنین باید حتما هزینه را در پایان پیام ذکر کنند. تعرفه را هم معمولا هر صنف برای خود تعیین می‌کند؛ برای مثال صنفی ۷۵ تومان و صنفی دیگر کمتر یا بیشتر؛ اما معمولا میزانی انتخاب می‌کنند که مخاطبان خود را هم راضی نگه دارند و معمولا بیشتر از ۱۰۰ تومان نیست.
مرکز رسانه‌های دیجیتال علاوه بر محتوا، بحث کپی رایت را هم کنترل می‌کند. مثلا ممکن است از شعر شاعر دیگری بدون اطلاع وی استفاده و بر روی آن سرمایه گذاری شود. البته بیشتر اوقات خود صاحب محتوا چون اطلاعی از درآمدهای آن ندارد، خود شخصا در این زمینه وارد نمی‌شود و شرکتهایی هستند که در این زمینه فعال می‌شوند و انواع این محتواها را طبقه بندی می‌کنند.
با توجه به این مسئله پس مشخص است که تمامی این محتواها مورد نظارت کامل قرار نمی‌گیرند؛ پس طبیعی است که با پیام‌هایی عجیب‌وغریب و بعضا خندهدار مواجه شویم:

چگونه از شر پیامک های تبلیغاتی خلاص شویم؟
اگر هر روز برایتان تبلیغ آرایشگاه محله یا فروشگاه ها و... می آید و می خواهید از شر آنها خلاص شوید؛ برای سیم کارت های همراه اول عدد یک را به ۸۹۹۹ و برای سیم کارت های ایرانسل عدد ۲ را به ۵۰۰۵ ارسال کنید. برای باقی پیامک های تبلیغاتی پریمیوم هم می توانید «off» را به همان شماره ارسال کنید.