فرارو- بحث همچنان هستهای است؛ حتی تحرکات منطقهای نیز با گوشه چشمی به پرونده هستهای ایران و تاثیرات سیاسی، اقتصادی و لجستیکی گسترده آن بررسی میشود. در حال حاضر در هر مسئلهای که نامی از ایران برده میشود، احتمال نهایی شدن توافق هستهای ایران و گروه ۱+۵ و تاثیرش بر مسئله مورد بحث نیز مطرح است. چه حوزه انرژی باشد که با لغو تحریمها بار دیگر سرمایه گذاران را جذب ایران خواهد کرد و چه درگیریهای منطقهای باشد که قدرت ناشی از باز شدن درهای ایران به روی جهان و تعاملات ناشی از آن، از هم اکنون اعراب را نگران کرده است.
به گزارش سرویس بین الملل فرارو، سید حسین موسویان، مذاکرهکننده ارشد هستهای سابق ایران در یادداشتی در المانیتور به مسئله درگیریهای یمن پرداخته و این سوال را مطرح میکند که آیا در بحران این کشور، واقعا ایران را باید سرزنش کرد؟
وی با اشاره به تصویرسازیهای اخیر در مورد علت شروع حملات هوایی ائتلاف عربستان که جنگی نیابتی میان ایران و عربستان خوانده میشود، نوشت: چنین تصوراتی باعث میشود ایران اغلب به عنوان یک متجاوز جلوه داده شود و این ادعا مکررا مطرح شود که عربستان به دلیل مداخله ایران در یمن که حیاط خلوتش محسوب میشود، مجبور به مداخله شده است.
موسویان متذکر میشود که چنین ارزیابیهایی نه تنها واقعیات سیاست داخلی یمن، بلکه تکهای از تاریخ را نیز نادیده میگیرد.
وی با اشاره به پیشنه مذهبی حوثیها و درگیریهای داخلی که ردپای عربستان همواره در آن دیده شده، به ابعاد تاریخی شکاف موجود در جامعه یمن پرداخته و تاکید میکند که این نخستین جنگ داخلی در یمن است که عربستان و دیگر کشورها تصمیم به مداخله مستقیم در آن گرفتند. ضمن اینکه اتهام مداخله ایران در یمن نه تنها در تناقض با موضع ذاتا دفاعی جمهوری اسلامی در منطقه -که از سوی بسیاری سیاستگذاران و نهادهای آمریکایی به آن اذعان داشته اند- است، بلکه در مورد توانمندی ایران در تاثیرگذاری قاطعانه بر وقایع یمن اغراق آمیز به نظر میرسد.
بلومبرگ طی گزارشی به مسئله نشست هفته جاری باراک اوباما، رئیس جمهوری آمریکا با سران کشورهای شورای همکاری خلیج فارس پرداخته و تاکید میکند که موضوع غالب در این نشست پرداختن به نگرانی اعراب نسبت به مواضع نرمی است که اوباما در قابل ایارن اتخاذ کرده است.
بلومبرگ نوشت: کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس -عربستان، کویت، امارات، یمن، بحرین و عمان- در حالی به کاخ سفید و کمپ دیوید میروند که از دورنمای توافق هستهای با ایران وحشت دارند و واکنش اوباما نسب به ناآرامیهای منطقهای که به ادعای آنها از سوی ایران دامن زده میشود را نرم میدانند.
مصطفی الانی، تحلیلگر مرکز تحقیقات خلیج فارس در ژنو در اینباره گفت: «پس از شش سال وعدههای پوچ، تردید و بیتصمیمی در پاسخ به بحرانهای منطقه، بیاعتمادی عمیقی نسبت به این دولت ایجاد شده است.»
کشورهای سنی حوزه خلیج فارس توافق هستهای را عامل تغییر توازن قدرت منطقهای به نفع ایران میدانند و نسبت به نقش آمریکا به عنوان تضمین کننده امنیتشان دچار تردید شدهاند.
زید بلباقی، متخصص روابط شورای همکاری خلیج فارس در انجمن مطالعات خلیج فارس و شبه جزیره عربستان آکسفورد گفت: «سران حوزه خلیج فارس واقعا بر این باورند که دولت اوباما با اتخاذ رویکردهای غلط، دچار سوءمدیریت این بحرانها شده است.»
سایت اویل پرایس در گزارشی به تلاش زودهنگام آلمان برای بهره گیری از بازار نفت و گاز ایران پرداخته و مینویسد: ایران که تا پیش از این خارج از مسیر قرار داشت، حال به یک فرصت اصلی تبدیل شده است.
این سایت تخصصی انرژی تاکید میکند که خبرهای موثقی در مورد حرکت برخی از بازیگران مهم جهانی به سمت بازار ایران دارد و در ادامه به دیدار هفته گذشته مقامات ایرانی به همتایان دولتی خود از آلمان برای ابراز تمایل به همکاری در حوزه نفت و گاز اشاره میکند.
در ادامه این به دیدار بیژن زنگنه، وزیر خارجه ایران با همتای آلمانی وی نیز اشاره شده و به نقل از زنگنه تاکید شده که یکی از مسائل اصلی مورد بحث در این نشست، سرمایه گذاری روی پروژههای نفت و گاز ایران بوده است.
اکونومیست نیز در گزارش خود با عنوان «اوباما شیوخ را از نو سازماندهی میکند» به مسئله نگرانی سران حوزه خلیج فارس نسبت به توافق هستهای آمریکا با ایران و تلاششان برای کسب تضمینهای امنیتی جدید پرداخته است.
اکونومیست با اشاره به اضطراب مشترک اعراب و اسرائیل نسبت به توافق هستهای ایران مینویسد: سران حوزه خلیجفارس میگویند امیدواری «باراک اوباما» رئیسجمهور آمریکا را فراموش کنید که میگوید توافق هستهای احتمالاً به تعامل گستردهتر با ایران منتهی میشود، سخنان شیرین «محمد جواد ظریف» وزیر خارجه ایران را نادیده بگیرید که میگوید این توافق یک نقطه آغازی برای ثبات امنیت منطقهای است. در عوض به گفتهها و کارهای سپاه ایران توجه کنید که خواستار سقوط سران سعودی هستند و برای چند روز کشتی باری که از تنگه هرمز عبور میکرد را توقیف کردند.
این روزنامه انگلیسی در ادامه مینویسد: سران کشورهای خلیجفارس معتقدند که توافق هستهای موجب آزاد شدن دهها میلیارد دلار از داراییهای مسدود شده ایران میشود و تجارت و سرمایهگذاری را آزاد میگذارد و در نتیجه موجب میشود که ایران بیش از قبل در درگیریهای عراق، سوریه، لبنان و یمن داخل شود و شاید شیعیان بحرین و شرق عربستان سعودی را نیز تحریک کند. یکی از مقامات ارشد حوزه خلیجفارس میگوید: توافق هستهای به این مفهوم است که ایران میتواند یک هژمون منطقهای باشد.
اکونومیست درباره تعهداتی که سران کشورهای عربی از آمریکا میخواهند، نوشت: بنابراین وقتی سران ۶ کشور شورای همکاری خلیجفارس با اوباما در کاخ سفید و سپس «کمپ دیوید» در ۱۳ و ۱۴ ماه مه دیدار کنند، از او میخواهند که تسلیحات پیشرفتهای را به آنها ارائه کند تا برتری نظامی اعراب در مقابل ایران را تضمین کند.
در پایان این گزارش به نقل از یک مقام خلیجفارس آمده: یکی از دلایلی که باعث شد عربستان کمپین هوایی خود علیه یمن را کاهش دهد، آرام کردن آمریکا بود زیرا واشنگتن نگران بود که این حملات به مذاکرات هستهای با ایران خدشه وارد کند و همچنین فضا برای رشد القاعده در یمن به وجود آورد.