تاكتيك اصولگرايان در نخستين مناظره
به گزارش شرق، جمعه شب؛ هشتم ارديبهشتماه؛ شبكه يك سيماي جمهوري اسلامي. اين آدرس و زمان برگزاري نخستين مناظره انتخاباتي با موضوع «اقتصاد» است. كارزار شش مردي كه شوراي نگهبان آنها را صالح براي رياست بر كشور تشخيص داده است. پر بيراه نيست اگر «اقتصاد» را دليل اصلي مشاركت مردم در انتخابات سال ١٣٩٢ بدانيم. شايد از اين منظر اين ميدان، مهمترين مصاف كانديداهاي رياست بر قوه مجريه باشد.
تاختن در سطح بهجاي پرداختن به اصول
علیاکبر عربمازار-استاد اقتصاددانشگاه شهید بهشتی: «اشــتـغال، رکــود و معیشت مردم»؛ به نظر میرسد این موضوعها محور تاختن کاندیداهای طیف مخالف روحانی در نخستین مناظره انتخاباتی باشد؛ گمان میکنم مخالفان بیش از آنکه روی مبانی علم اقتصاد دست بگذارند، مباحث مناظره را به سطح میآورند تا از این راه بتوانند موفقیتی در مناظرهها بهدست آورند.
دومین موضوعی که ممکن است در مناظره اقتصادی انتخابات، علیه روحانی و تیمش مطرح شود، تناقضهایی است که بین تیم اقتصادی دولت تدبیر و امید وجود داشته است. به گمان من این هم یکی از موضوعهای اقتصاد سیاسی است که کاندیداهای مخالف میتوانند به آسانی پیش بکشند؛ تیم اقتصادی رئیس کابینه در چهارسالی که گذشت، به راستی یکدست نبود.
در این بین احتمالا کاندیداهای طیف مخالف بیشتر به موضوعهای پوپولیستی اشاره خواهند کرد؛ چراکه شنوندهها و بینندههای تلويزیون حافظه کوتاهمدتی دارند و به لحظه توجه میکنند. به هر روی به گمان من آقای روحانی در مناظره اقتصادی میتواند به آسانی از عملکردی که داشته دفاع کند؛ چراکه در مجموع مقایسه بين آنچه تحویل گرفته و آنچه تحویل میدهد، پذيرفتني است.
او میتواند در دفاع از خودش برای رکود، از رکود جهانی اقتصاد سخن بگوید؛ بر موضوع کنترل تورم و دیپلماسی اقتصادی تمرکز کند؛ از برجام سخن بگوید که مانع نابودی کامل اقتصاد کشور شد؛ به موضوع پارسجنوبی و دستاوردهای چشمگیر تیم آقای زنگنه در حوزه نفت اشاره کند؛ به واقعیتهایی درباره خالیبودن خزانه و نبود پول و موفقیتهای دیگر تیمش اشاره کند و دست بالا را در مناظره داشته باشد.
تاختن در سطح بهجاي پرداختن به اصول
علیاکبر عربمازار-استاد اقتصاددانشگاه شهید بهشتی: «اشــتـغال، رکــود و معیشت مردم»؛ به نظر میرسد این موضوعها محور تاختن کاندیداهای طیف مخالف روحانی در نخستین مناظره انتخاباتی باشد؛ گمان میکنم مخالفان بیش از آنکه روی مبانی علم اقتصاد دست بگذارند، مباحث مناظره را به سطح میآورند تا از این راه بتوانند موفقیتی در مناظرهها بهدست آورند. آنها احتمالا روی موضوع بیکاری مانور بیشتری خواهند داد؛ چراکه گمان میکنند حرف دل مردم را خواهند زد.
دومین موضوعی که ممکن است در مناظره اقتصادی انتخابات، علیه روحانی و تیمش مطرح شود، تناقضهایی است که بین تیم اقتصادی دولت تدبیر و امید وجود داشته است. به گمان من این هم یکی از موضوعهای اقتصاد سیاسی است که کاندیداهای مخالف میتوانند به آسانی پیش بکشند؛ تیم اقتصادی رئیس کابینه در چهارسالی که گذشت، به راستی یکدست نبود. از مشاور ارشد اقتصادیاش گرفته تا وزیر اقتصاد، رئیس سازمان برنامه، رئیس کل بانک مرکزی، وزرای اقتصادی کابینه و حتی تا رئیس دفتر آقای روحانی، هر کدام از یک نحله اقتصادی آمده بودند.
در این بین احتمالا کاندیداهای طیف مخالف بیشتر به موضوعهای پوپولیستی اشاره خواهند کرد؛ چراکه شنوندهها و بینندههای تلويزیون حافظه کوتاهمدتی دارند و به لحظه توجه میکنند. به هر روی به گمان من آقای روحانی در مناظره اقتصادی میتواند به آسانی از عملکردی که داشته دفاع کند؛ چراکه در مجموع مقایسه بين آنچه تحویل گرفته و آنچه تحویل میدهد، پذيرفتني است.
او میتواند در دفاع از خودش برای رکود، از رکود جهانی اقتصاد سخن بگوید؛ بر موضوع کنترل تورم و دیپلماسی اقتصادی تمرکز کند؛ از برجام سخن بگوید که مانع نابودی کامل اقتصاد کشور شد؛ به موضوع پارسجنوبی و دستاوردهای چشمگیر تیم آقای زنگنه در حوزه نفت اشاره کند؛ به واقعیتهایی درباره خالیبودن خزانه و نبود پول و موفقیتهای دیگر تیمش اشاره کند و دست بالا را در مناظره داشته باشد.
تك اصولگرايان از نقطهضعف خودشان
سعید لیلاز-استاد دانشگاه شهید بهشتی: بهزودی مناظره اقتصادی انتــخابــات پیــشِرو میان شش کاندیدای ریاستجمهوری برگزار خواهد شد؛ بهگمان من مهمترین موضوعی که کاندیداهای طیف مخالف روحانی روی آن دست خواهند گذاشت، اتفاقا همان نقطهای است که دولت تدبیر و امید بهترین عملکرد را در آن داشته است: موضوع «معیشت».
موضوع معیشت همان نقطهای است که دولت یازدهم بهترین عملکرد را در آن از خود برجای گذاشته است و اتفاقا همان نقطهای است که جناح مخالف یا اصولگرایان بدترین کارنامه را در آن به دست آوردهاند. آنها از همان نقطهای به روحانی میتازند که خودشان در آن بدترین بودهاند. به نظر میرسد اصولگرایان در موضوع انتخابات و مناظرهها بیش از آنکه به موضوعهای ریشهای علم اقتصاد بپردازند، اهداف پوپولیستی را دنبال میکنند تا از راه تحریک احساسات مردم رأی به دست بیاورند. میخواهم بگویم اینها روی غریزه مردم حساب کردهاند.
بگذارید صریح و شفاف بگویم: یک اصل میان جناح اصولگرا وجود دارد؛ آنها هر زمان که میخواهند قدرت را به دست آورند بر معیشت مردم تمرکز میکنند و شعار میدهند و هر زمان که میخواهند قدرت را حفظ کنند، از حفظ ارزشها مایه میگذارند.
بااینهمه باید توضیح داده شود که چرا بهترین عملکرد دولت روحانی در حوزه معیشتی مردم بوده است؟ دقت کنید که در دورهای که قدرت در دست اصولگراها بود و آنها بر کشور حاکم بودند -یعنی از سال ١٣٨٤ تا ١٣٩٢- بزرگترین آسیب تاریخ به اقتصاد ایران وارد شد.
به گمان من، تنها راهی که روحانی برابر این حملات در یک مناظره زنده تلویزیونی دارد، این است که بسیار صریح و توانمند -خلاف رفتاری که در چهار سال گذشته از خود بروز داده است- از «افتضاحی» که تحویل گرفته است، پردهبرداری کند و واقعیت عمیق و سیاه آنچه را دیده به مردم بگوید. او باید به مردم بگوید که زمانی که در سال ١٣٩٢ قدرت را تحویل گرفت، قدرت خرید کارمندان دولت ٧٣ درصد نسبت به قدرت خرید آنها در سال ١٣٨٤ کمتر شده بود؛ یعنی کارمندان در آن سال تنها ٢٧ درصد توانشان در سال ١٣٨٤ را داشتند.
اما در این میان اگر از من پرسیده شود بدترین نمره دولت در بخش اقتصادی در کدام حوزه برجای میماند، باید بگویم، من سرعت اصلاحات اقتصادی را تا حدی که باید میبود، ندیدم؛ یعنی به نظر میرسد دولت میتوانست اصلاحات اقتصادی را با شدت بیشتری پیش ببرد، اما گویا با تعارف و رودربایستی با گروههای ذينفوذ برخورد کرد.