جلال مقامی: هر فیلمی برای تلویزیون خط قرمز دارد

جلال مقامی درباره‌ی کیفیت آثاری که دوبله می‌شوند، پیشنهادش در رابطه با فیلم‌هایی که انتخاب و برای نوروز تلویزیون دوبله می‌شوند، سیاست کلی تلویزیون در قبال انتخاب فیلم‌های خارجی و اینکه آیا تصمیمی برای بازگشت به عرصه دوبله دارد، به گفتگو پرداخت.

این پیشکسوت دوبله که این روز‌ها در منزل به سر می‌برد، در گفت‌وگو با ایسنا درباره حال این روزهایش و اینکه آیا تصمیم یا پیشنهادی برای بازگشت به عرصه‌ی دوبله دارد؟ می‌گوید: قصد برگشتن به دوبله ندارم. مثل قبل نیستم و چهار سال است پایم را در استودیو‌ها نگذاشته‌ام. صدایم وقتی دچار مشکل شد، نتوانستم دیگر کار کنم؛ البته حالا شرایط صدایم کمی بهتر شده است، ولی آن‌قدری که بروم و از صبح تا شب با این ترافیک، اصلا نمی‌توانم! دیگر به شرایط عادت و خودم را بازنشسته کرده‌ام.

این فیلم‌های کره‌ای که هرازگاهی نشان می‌دهند، چیست؟

مقامی درباره‌ی آثاری که دوبله و از تلویزیون پخش می‌شوند هم چنین می‌گوید: آثار را گه‌گداری از تلویزیون می‌بینم، ولی بیشتر فیلم‌ها را از بیرون خریداری می‌کنم؛ البته آثار ناب فرهنگی را خریداری می‌کنم. برای جشنواره هم بلیط داشتم، ولی امکان دیدن آن‌ها را نداشتم. نمی‌توانستم مسیر طولانی را هر روز برای دیدن فیلم طی کنم. برای دیدن فیلم‌ها علاقه داشتم، ولی متاسفانه نمی‌توانستم بروم. کار‌هایی که از آثار دوبله می‌بینم خوب است. واقعیت این است که برای این نوع فیلم‌ها، این دوبله زیاد هم است. گذشت آن زمان که فیلم‌هایی مثل بربادرفته، بینوایان، ژان‌ژاک رسو و ... اکران می‌شد. این فیلم‌ها دیگر نیست. توانایی یک دوبلور هم با یک فیلم خوب و بازیگر خوب نشان داده می‌شود. این فیلم‌های کره‌ای که هرازگاهی نشان می‌دهند، چیست؟ این همه اکشن و جنگ و دعوا!

هر فیلمی از نظر صداوسیما می‌تواند خط قرمز داشته باشد

این دوبلور باسابقه سپس پیشنهادش به حوزه دوبله و آثاری که برای تلویزیون انتخاب می‌شوند را اینگونه تعریف می‌کند: خب، سلیقه ما بیشتر فیلم‌هایی است که در آمریکا ساخته می‌شوند و یا فیلم‌های ایتالیایی. البته همه کشور‌ها فیلم‌های خوب هم دارند، اما به هر حال هر فیلمی برای سازمان صداوسیما می‌تواند خط قرمز داشته باشد. به همین دلیل بیشتر سراغ فیلم‌های کره‌ای و هنگ‌کنگی می‌روند که آن هم پر از جنگ و جدال است. فیلم‌هایی که ارزش دارد، مثل جنایت و مکافات، دکتر ژیواگو، خشم و هیاهو و ... همه‌این‌ها متعلق به بزرگترین نویسندگان جهان هستند. این فیلم‌ها فرق می‌کند با آثاری که در حال حاضر دوبله می‌شوند. با آن بازیگران و آن فیلم‌ها ما دوبلور شدیم. از خود آن‌ها و بازیگرانشان یاد گرفتیم.

مقامی با بیان توصیه‌ای به دوبلور‌های نسل جدید، اضافه می‌کند: آن‌ها هم به اندازه‌ی این فیلم‌ها زحمتشان را می‌کشند. تلاش هم می‌کنند منتهی فیلم دستشان نمی‌آید. دوستان دوبله خوب هستند؛ ضمن اینکه زمان ما هم همه دوبلور‌ها خوب نبودند. در بین دوبلور‌ها به هر حال خوب و بد وجود دارد. ولی اصل، فیلم خوب است. تا فیلم خوب انتخاب نشود، دوبلور‌ها نمی‌توانند کار اساسی انجام دهند.

او درباره‌ی دوبلور‌های هم‌نسل خود که چگونه صدایشان ماندگار شد؟ اظهار می‌کند: بچه‌های هم نسل من زمانی دوبلور شدند که آن فیلم‌های باکیفیت دوبله می‌شدند؛ بنابراین فیلم خوب موثر است. ما به چه کسی بگوییم فیلم خوب بیاورد. به دوبلور‌ها بگوییم که فیلم خوب بخرند و دوبله کنند؟! این که امکان‌پذیر نیست. انتخاب فیلم‌ها به سیاست سازمان صدا و سیما برمی‌گردد و ما نمی‌توانیم دخالتی در آن داشته باشیم؛ البته گاهی فیلم‌های خوب هم دیده می‌شود.

تا فیلم‌خوب نباشد دوبلور‌ها دیده نمی‌شوند

مقامی در پایان درباره فیلم‌هایی که برای ایام نوروز خریداری، دوبله و پخش می‌شوند، به ایسنا می‌گوید: تا فیلم خوب نباشد، تا فیلم‌های عالی با بازیگران خوب نیاورند کار دوبلور‌ها دیده نمی‌شود. آن موقع است که ما متوجه می‌شویم چه کسانی دوبلور واقعی هستند و چه کسانی با پارتی وارد این حوزه شده‌اند. شب عید که می‌شود، مثل همیشه سر این بندگان خدا کلی فیلم می‌ریزند و با فرصت کم به آن‌ها می‌گویند، دوبله کنید.

همان موقع که ما هم کار می‌کردیم، تا ساعت ۴ صبح بیدار می‌ماندیم که مثلا فلان فیلم تا ۱۲ فروردین ماه باید روی آنتن باشد. یک‌دفعه تعدادی فیلم بی‌ارزش می‌ریزند سر دوبلورها، آن هم با عجله! بچه‌های دوبله گناهی ندارند که کارشان آن‌طور که باید، دیده نمی‌شود. آن‌ها کارشان را می‌کنند، اما لَه‌لَه فیلم خوب را می‌زنند تا بتوانند در آن، توانایی‌شان رانشان بدهند. چه باید گفت. در نهایت فیلم خوب و بازیگر خوب است که باید انتخاب شود تا مشخص شود که دوبلور واقعی کیست.