آیا قطعنامه دیگری در راه است؟


آژانس بينالمللی انرژی اتمی روز جمعه پس از نشست دوروزه خود از تهران خواست که غنیسازی اورانيوم را متوقف کند و درهای تاسيسات هستهای خود را به روی بازرسان بگشايد.
علياصغر سلطانيه، نماينده ايران در آژانس بينالمللي انرژي اتمي نیز در پاسخ به خواست آژانس گفت که «ما بار ديگر غنيسازي را تعليق نخواهيم كرد زيرا براي آنچه آمريكا درخواست ميكند، پاياني وجود ندارد.»
البرادعی گزارش می دهد
محمدالبرادعی مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی با گزارش و توضیحات خود در آخرین نشست شورایی حکام، زمینه را برای صدور سومین قطعنامه تحریمی علیه ایران، با وجود همکاریهای گسترده اخیر، فراهم کرد.
نشست فصلی شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی از روز پنجشنبه در ستاد مرکزی آژانس واقع در وین اتریش، با حضور 35 عضو شورا، با هدف بررسی پرونده هستهای ایران و گزارش اخیر محمدالبرادعی از میزان همکاریهای ایران در راستای «برنامه عمل» برای پاسخگویی به سوالات باقی مانده، آغاز به کار کرد.
البرادعی هفته گذشته گفته بود آژانس در تحقیقات خود درباره فعالیتهای هستهای قبلی ایران پیشرفت خوبی داشته که ناشی از افزایش همکاریهای ایران است. وی همچنین مختومه شدن پرونده موضوع سانتریفیوژ های P1وP2 را رسماً اعلام کرد؛، با این حال او افزود اطلاعات آژانس از فعالیتهای کنونی هستهای ایران در حال تحلیل رفتن است، زیرا این کشور اجازه بازرسیهای سرزده را به بازرسان آژانس نمیدهد.
این گزاش که تنها بخش اول آن مورد توجه مقامات ایران قرار گرفت و پیشرفتی در بسته شدن پرونده هستهای ایران تعبیر شد، حتی در گامی جلوتر محمود احمدینژاد رئیسجمهوری ایران اعلام کرد که پرونده هستهای ایران مختومه شدهاست.
اظهارات دوپهلوی البرادعی ابزار موافقان تحریم
تاکید بر وجود برخی از ابهامات در گزارش البرادعی سبب شد کشورهای غربی که به دنبال اعمال تحریمهای بیشتر علیه ایران با هدف توقف غنیسازی بودند، خود را با این گزارش به مقصد نهایی نزدیکتر احساس کردند.
آن زمان این احساس قوت بیشتری گرفت که بهرغم استقبال تهران از گزارش اخير البرادعی، مدیرکل آژانس روز پنجشنبه در نشست فصلی شورای حکام اعلام کرد "فعاليتهاي هستهاي اعلامنشده گذشته ايران به همراه مسائل راستيآزمايي كه اخيرا در حال پيگيري است، منجر به ناتواني آژانس در ارائه اطمينان نسبت به نبود مواد و فعاليتهاي هستهاي اعلامنشده در ايران شده و كمبود اعتماد نسبت به ماهيت برنامه هستهاي ايران را فراهم كردهاست."
وي تاكيد كرد: «اين باعث شد شوراي امنيت تعدادي قطعنامه صادر كند كه از ايران ميخواهد اين مسايل باقيمانده راستيآزمايي را روشن كند و به طور همزمان اقداماتي اعتمادساز از جمله اجراي پروتكل الحاقي و تعليق فعاليتهاي غنيسازي اورانيوم را اتخاذ كند.»
البرادعی همچنين با بیان اینکه كه آژانس قادر نيست تضمين معتبري درباره نبود مواد و فعاليتهاي هستهاي اعلامنشده در ایران را ارائه دهد گفت: «اجراي پروتكل الحاقي به ويژه در مورد ايران به دليل سابقه فعاليتهاي اعلامنشدهاش و نياز به احياي اعتماد نسبت به ماهيت صلحآميز برنامه هستهاي ايران، حياتي است.»
مدیرکل آژانس خاطر نشان کرد :«من به درخواست از ايران مبني بر اتخاذ همه اقدامات اعتمادساز كه شوراي امنيت خواستار آن شده از جمله تعليق فعاليتهاي مربوط به غنيسازي ادامه ميدهم. اين به نفع ايران و جامعه جهاني خواهد بود.»
تلاش برای صدور تحریمهای جدید علیه ایران
نمايندگان انگلیس، فرانسه و آلمان پس از سخنراني محمد البرادعي، درباره پرونده هستهاي ايران، با صدور بيانيهاي اعلام كردند كه ايران براي جلب اعتماد درباره برنامه هستهاي خود، اقدامات كافي انجام نداده و سازمان ملل بايد تحريمهاي شديدتري عليه تهران، در پيش بگيرد.
به گزارش خبرگزاري رويترز، این کشورها اعلام كردند كه رويكرد "منتظر باشيم و ببينيم چه ميشود" را به عنوان يك گزينه نميپذيرند.
اين موضع كشورهاي اروپايي با استقبال و همراهي گريگوري شولتي، نماينده آمريكا در آژانس همراه شد و او گفت: «ايران مصرانه سياست همكاري گزينشي و تاكتيك تاخيري را دنبال ميكند كه نشان ميدهد، ايران به دنبال سردرگم كردن جامعه جهاني است.»
در بيانيه سه كشور اروپايي آمدهاست: «ما قبول داريم كه ايران گامهايي را در مسير درست برداشته است، اما اينكه همكاريها گزينهاي و انفعالي هستند، براي ما نااميدكنند هاست. با اين اوصاف نتايج دلگرمكننده نيستند.»
اين سه كشور اروپايي كه در مذاكرات گروه ۱+۵ با هدف تصويب سومين قطعنامه در شوراي امنيت و افزايش تحريمهاي ايران شركت دارند، در بيانيه خود تاكيد كردهاند كه موضوع بايد در شوراي امنيت پيگيري شود.
پس از سخنان مدیر کل در نشست شورای حکام در ادامه مذاکرات، دو موضوع متفاوت ميل به همکاری ايران در برابر رفتار واکنشی ايران در اين پروند که هر دو در آخرين گزارش محمد البرادعی ذکر شده بودند، محور اصلی مباحث 35 عضو شورای حکام را تشکيل دادند.
در اين مذاکرات ايالات متحده آمريکا و متحدان اروپاییاش، آشکارا موضع گسترش تحريم ايران در شورای امنيت را تبليغ میکردند.
در برابر، نمايندگان کشورهای جنبش عدم تعهد، ائتلافی به رهبری کوبا و با عضويت کشورهايی چون هند و آفريقای جنوبی نيز با افزايش تحريمهای ايران مخالفت کردند.
بهرغم تلاش نمایندگان کشور های جنبش عدم تعهد، گزارش البرادعی و اظهارات وی در نشست شورای حکام یک گام دیگر پرونده هستهای ایران را به سومین قطعنامه تحریمی نزدیکتر کرد.
گزارش البرادعی به همراه گزارشی که خاوير سولانا، مسئول سياست خارجی اتحاديه اروپا قرار است از نتايج مذاکرات خود با نمايندگان جمهوری اسلامی به گروه ۱+ ۵ ارائه کند، برای تصميم گيری شورای امنيت در زمينه اعمال دور سوم تحريمها عليه تهران بسيار حياتی است.
همزمان با اظهارات تند البرادعي عليه ايران، منابعي در واشنگتن از برنامهريزي و زمانبندي دقيق آمريكا براي تصويب قطعنامه سوم در روز دوم ديماه خبر ميدهند.
سخنان اخیر البرادعي در آژانس، زمينه مورد نياز براي صدور قطعنامه شديداللحني عليه ايران كه پيشنويس آن را فرانسه تهيه كرده و تلاش ميشود در نيمه ديماه به تصويب شوراي امنيت سازمان ملل برسد، فراهم کردهاست.