نامزد دموکرات‌ها حرف از تجدید نظر در روابط با عربستان می‌زند
بایدن با عربستان چه می‌کند؟
"دموکرات‌ها با حربه مسائل حقوق بشری فشار می‌آورند و از این طریق هم تلاش می‌کنند منافع آمریکا را تامین کنند. جو بایدن هم با همین نردبان می‌خواهد خود را بالا بکشد و از عربستان انتقاد می‌کند. با این حال آمریکا نمی‌تواند عربستان را رها کند، چون عربستان تاثیر زیادی بر روی اعراب و شیخ نشین‌های حاشیه خلیج فارس دارد."
عربستان سعودی در دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ به یکی از متحدان اصلی او در منطقه تبدیل شد. عربستان با امضای قراداد‌های بزرگ اقتصادی توانست دولت ترامپ را در کنار خود حفظ کند.
روابط این دو کشور آنقدر نزدیک شد که حتی در رسوایی قتل فجیع خاشقچی نیز ترامپ مدافع عربستان باقی ماند و سعی در پنهان کردن ابعاد ماجرا داشت. دولت آمریکا از حامیان جدی محمد بن سلمان است و بن‌سلمان ولیعهد جوان و جویای قدرت سعودی‌ها در دوران ترامپ توانست جایگاه خود را در عربستان تثبیت کند.
حالا به نظر می‌رسد جو بایدن رقیب دموکرات ترامپ نظر متفاوتی درباره تعامل با عربستان دارد.
در بیانیه نامزد دموکرات‌ها در انتخابات ۲۰۲۰ آمده است که دو سال پیش عوامل عربستان که گفته می‌شود به دستور محمد بن‌سلمان ولیعهد عربستان سعودی صورت گرفته، جمال خاشقچی منتقد و خبرنگار سعودی را ترور کردند.
بایدن در ادامه تاکید کرد که (درصورت پیروزی در انتخابات) ما در روابط خود با عربستان تجدید نظر خواهیم کرد و به حمایت آمریکا از عربستان در جنگ یمن پایان خواهیم داد.
به گفته بایدن، تعهد آمریکا به ارزش‌های دموکراتیک و حقوق بشر حتی با نزدیکترین شرکای امنیتی در اولویت خواهد بود.
نامزد دموکرات‌ها در ادامه خاطر نشان کرد: "من از حق فعالان، مخالفان سیاسی و روزنامه نگاران در سراسر جهان برای آزادی بیان بدون ترس از آزار و اذیت و خشونت دفاع خواهم کرد. مرگ جمال بی فایده نخواهد بود و ما به خاطر او مدیون هستیم که برای جهانی عادلانه‌تر و آزاد مبارزه کنیم."
خاشقچی روزنامه نگار ۵۹ ساله به عنوان منتقد هیات حاکمه سعودی، دوم اکتبر ۲۰۱۸ (۱۰ مهر ۹۸) یک هفته پس از آن که از مقام‌های سعودی به خاطر سکوت در برابر اهانت‌های رییس جمهوری آمریکا انتقاد کرده بود، در کنسولگری سعودی در استانبول به قتل رسید.
دولت سعودی پس از ۱۸ روز سکوت و تکذیب بالاخره تحت فشار‌های جامعه جهانی تایید کرد که او در کنسولگری این کشور به قتل رسیده است.
ترامپ روابط بسیار گرمی با عربستان سعودی دارد
آیا بایدن که حالا شانس بالایی برای پیروزی در انتخابات دارد در روابط با عربستان تجدیدنظر می‌کند؟
دکتر علی بیگدلی استاد دانشگاه و تحلیلگر مسائل سیاست‌خارجی در این‌باره به فرارو گفت: "دیدگاه دموکرات‌ها درباره عربستان و دیگر کشور‌های حوزه خلیج فارس به مسائل حقوق‌بشری ارتباط مستقیم دارد. در قانون اساسی آمریکا کمتر به مسئله حقوق بشر پرداخته شده است. آمریکا بیشتر حقوق شهروندی را برای اتباع خود مد نظر قرار می‌دهد و دولت این کشور خود را مسئول وضعیت شهروندانش می‌دانند. با این حال دموکرات‌ها سیاست‌های خود را به ویژه در خاورمیانه با حربه حقوق‌بشر پیش می‌برند. نمونه تاریخی آن همان کاری است که کندی با شاه ایران کرد. کندی در سخنرانی در مجلس سنا گفت که ما اینقدر به شاه امتیاز دادیم و سلاح فروختیم که مردم ایران را از آمریکا متنفر کردیم و این راه اشتباه است و آمریکا باید به سمت مردم برگردد."
او افزود: "دموکرات‌ها با حربه مسائل حقوق بشری فشار می‌آورند و از این طریق هم تلاش می‌کنند منافع آمریکا را تامین کنند. جو بایدن هم با همین نردبان می‌خواهد خود را بالا بکشد و از عربستان انتقاد می‌کند. با این حال آمریکا نمی‌تواند عربستان را رها کند، چون عربستان تاثیر زیادی بر روی اعراب و شیخ نشین‌های حاشیه خلیج فارس دارد."
این کارشناس مسائل سیاست خارجی درباره اینکه آیا مواضع بایدن درباره عربستان و کشور‌های خلیج فارس همان رویکرد اوباما خواهد بود گفت: «اوباما در استرالیا یک سخنرانی داشت و در آنجا گفت ما زمانی به خاورمیانه احتیاج داشتیم و حالا دیگر احتیاجی نداریم، او توجه ویژه‌ای به شرق آسیا به ویژه مسائل چین داشت. اما ترامپ توجه بیشتری به خاورمیانه در چهار سال اخیر نشان داده است. به نظر می‌رسد اگر بایدن به پیروزی برسد به احتمال زیاد سیاست‌های نزدیک به اوباما را اتخاذ می‌کند. بایدن در شرایطی است که اوباما و خانم کلینتون روی سیاست هایش او اثر زیادی خواهند داشت.»
بیگدلی با اشاره به عادی سازی روابط امارات و بحرین با اسرائیل و موضع عربستان در این رابطه گفت: «اختلافی در حال حاضر میان آمریکا و عربستان بر سر این مسئله به وجود آمده است. ملک سلمان بر خلاف موضع پسرش محمد بن سلمان حاضر به آشتی با اسرائیل نشده است. (پادشاه عربستان عادی سازی روابط با اسرائیل را مشروط به تشکیل کشور مستقل فلسطین کرده است) موضع ملک سلمان منعکس کننده دیدگاه سنتی عربستان در این باره است. در حالی که پسر او محمد بن سلمان اصلا این اعتقاد را ندارد و با فلسطینی‌ها مخالف است و در یک مصاحبه هم گفته بود ما نمی‌توانیم سرنوشت کشورمان را به سرنوشت مبهم فلسطین گره بزنیم، فلسطینی‌ها باید بدانند شرایط همین است. با این حال پادشاه عربستان همان موضع سنتی را گرفت. او خود را وارث طرز تفکر ملک فیصل می‌داند که گفت ما می‌خواهیم در بیت‌المقدس نماز بخوانیم و مدتی پس از آن موضع‌گیری در سال ۱۹۷۵ ترور شد.»
او افزود: "این موضع عربستان باعث شده است که عادی سازی روابط شیخ‌نشین‌ها با اسرائیل متوقف شود. این موضع خوشایند آمریکا نیست. اگر بیماری پادشاه عربستان او را از پای بیاندازد و محمد بن‌سلمان جایگزین او شود این موضع می‌تواند تغییر کند. "
او افزود: "دیدگاه دموکرات‌ها درباره اسرائیل تفاوت چندانی با دیدگاه ترامپ نخواهد داشت، این بیشتر به ترس و نگرانی از واکنش محافل یهودی در آمریکا باز می‌گردد. یهودی‌ها در مجلس سنا قدرت زیادی دارند، خانم نانسی پلوسی رهبر دموکرات‌ها نیز برقراری ارتباط میان شیخ نشین‌های خلیج فارس و اسرائیل را تائید کرد. این نشان می‌دهد که آن‌ها نمی‌توانند از این سیاست کناره‌گیری کنند و قطعا آن را ادامه خواهند داد حالا ممکن است شکل آن کمی متفاوت شود."
بیگدلی ادامه داد: «این سیاست به نوعی کنترل ایران نیز هست. اساسا هدف برای برقراری این روابط نزدیک کردن اسرائیل به این منطقه است. اسرائیل با ایجاد پایگاه‌های نظامی می‌تواند حوزه‌های نفوذ ما در خلیج فارس را محدود کند و به همین خاطر سرلشگر باقری نیز در این باره هشدار داد.»
این استاد دانشگاه درباره رابطه بایدن با بن‌سلمان گفت: «همانگونه که پیشتر گفتم یکی از ابزار‌های اصلی دموکرات‌ها در رابطه با خاورمیانه مسئله حقوق بشر است و به عنوان یک وسیله از آن استفاده می‌کنند. همین باعث می‌شود که پیشرفت در روابط عربستان و آمریکا در دوران دموکرات‌ها کند شود. همیشه روابط کشور‌های عرب خلیج فارس با دموکرات ها نسبتا سرد بوده و احتمالا دردوران بایدن هم همین حالت وجود خواهد داشت.»
