کارشناسان مسائل قفقاز در گفتگو با فرارو
درگیری در قره‌باغ؛ فعلا آتش‌بسی در کار نخواهد بود
شعیب بهمن کارشناس مسائل قفقاز با تاکید بر اینکه پان ترکیست‌ها به دنبال این هستند که ایران را وارد این منافشه کنند، بیان داشت: گروه‌های نزدیک به ترکیه در منطقه آذربایجان با استفاده از مسائل قومیتی سعی در تحریک مردم آذری زبان کشورمان دارند، تا آن‌ها نیز به طرفداری از آذربایجان به دولت فشار بیاورند، تا از این کشور حمایت کند، این در حالیست که طی سالیان گذشته با اقدامات ترکیه و همچنین خود دولت آذربایجان، بحث پان ترکیسم بسیار مورد تبلیغ و تقویت قرار گرفته است.
فرارو- طی روز‌های گذشته، ارمنستان و آذربایجان اقدام به انجام حملات راکتی به خاک‌های یکدیگر کرده اند، این در حالی است که الهام علی‌اف رئیس جمهور آذربایجان اعلام کرده، تا زمانی که ارمنستان قره‌باغ را تحلیه نکند، حملات نظامی این کشور همچنان ادامه خواهد داشت.
به گزارش فرارو، پیرمحمد ملازهی کارشناس مسائل قفقاز با تاکید بر اینکه این دفعه اردوغان آتش بیار معرکه قره باغ شده و دائما فضا بین دو کشور را متشنج می‌کند، به فرارو گفت: طی سه دهه اخیر همواره بین ارمنستان و آذربایجان درگیری وجود داشته، اما این بار تنش‌ها با دفعات قبلی قابل مقایسه نیست، در حال حاضر ترکیه برخی از نیرو‌های داعش و تروریست‌هایی که در سوریه بودند را به قره باغ فرستاده و به نوعی برای آذربایجان مزدور اجیر کرده، این اقدامات رئیس جمهور ترکیه را باید در راستا اهداف بزرگی که او در سر می‌پروراند، ارزیابی کرد.
ملازهی با اشاره به اینکه ادوغان به دنبال احیای عثمانی گری و به نوعی نو عثمانگیری است، افزود: در حال حاضر ترکیه در دو نقطه از جهان به صورت مستقیم نیروی نظامی اعزام کرده، در یک سو، ترکیه در لیبی نیروی نظامی اعزام کرده در جهت حمایت از دولت وفاق ملی لیبی به رهبری فائز السراج که در طرابلس حضور دارد و مورد تائید سازمان ملل است، اردوغان با این گروه توافقنامه‌های مختلفی را به امضا رسانده و از آن‌ها پشتیبانی می‌کند، در مقابل نیرو‌های ژنرال حفتر حضور دارند که از سوی عربستان، امارات، روسیه، آمریکا و فرانسه حمایت می‌شود.
آتش‌بس به این زودی‌ها برقرار نخواهد شدبهرام امیراحمدیان استاد مدعو دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران در گفتگو با فرارو با اشاره به اینکه بعید به نظر می‌رسد، مناقشه قره‌باغ به این زودی‌ها فروکش کند، گفت: چراکه بعد از موافقتنامه آتش بسی که به ابتکار گروه مینسک سازمان امنیت و همکاری در اروپا بین دو کشو در سال ۱۹۹۴ بسته شد، تاکنون دو کشور آذربایجان و ارمنستان به دلیل اختلافی که بر سر قره باغ دارند، روابط بدی با هم داشتند و طی این نزدیک به سه دهه، درگیری‌هایی مقطعی در خطوط آتش بس بین دو کشور رخ داد، به طوری که حتی قطعنامه‌های سازمان ملل نیز در این رابطه نتوانست، راهگشا باشد، برای همین کار به درگیری نظامی کشیده شده است.
وی افزود: با توجه به اینکه دیپلماسی طی این سال‌ها جواب نداده، بعید است که آتش‌بس بین دو کشور منعقد شود، چرا که در چنین زمانی باید یکی از طرفین کوتاه بیاید و به مصالحه تن دهد، این در حالی است که آذربایجان اعلام کرده، تنها در صورتی که ارمنستان تمامی مناطق اشغال شده را تخلیه کند، حاضر به مذاکره است، از آن طرف نیز ارمنستان با توجه به اینکه تاکنون اقدام به این کار نکرده، بعید است که حاضر شود، به عنوان بازنده این مناقشه معرفی شود.
امیراحمدیان اضافه کرد: درست است که ترکیه از آذربایجان حمایت سیاسی کرده، اما تاکنون سند و مدرکی منتشر نشده مبنی بر اینکه این کشور در مناقشه قره‌باغ دخالت نظامی کرده، این‌ها ادعا‌هایی است که ارمنستان کرده، اما برای آن‌ها مدرکی ارائه نداده، در حال حاضر وضعیت این بحران پیچیده شده، به نظر می‌رسد تنها با وورد شورای امنیت به این موضوع، می‌توان آن را جمع و جور کرد، گروه مینسک به ریاست روسیه، فرانسه و آمریکا در این زمینه دخالت کنند، زیرا که به نظر می‌رسد هیج کدام از دو کشور نمی‌خواهند از خواسته‌های خود دست بردارند. ارمنستان به ادامه اشغال و آذربایجان باز پس گیری مناطق اشغالی توسط ارمنستان.
این کارشناس مسائل قفقاز با اشاره به اینکه کشورمان بهتر است به عنوان میانجی در این مناقشه ورود نکند، ادامه داد: با توجه به اینکه ایران با هر دو کشور ارمنستان و آذربایجان همسایه بوده و دارای روابط نزدیکی است، اگر قرار به آتش بس شود، باید یکی از طرفین کوتاه بیاید، با توجه به این موضوع، بهتر است کشور‌های خارج از منطقه و یا همان سازمان ملل این درگیری را حل و فصل کنند.
احتمال یک جنگ تمام عیار وجود داردشعیب بهمن کارشناس مسائل قفقاز در گفتگو با فرارو با اشاره به اینکه تنش اخیر در قره‌باغ متفاوت از درگیری‌هایی است که ارمنستان و آذربایجان با یکدیگر داشته اند، گفت: دلیل این امر آن است که دو کشور ترکیه و اسرائیل به طور مستقیم در این مناقشه به نفع آذربایجان دخالت کرده اند و به نوعی موازنه قدرت در این منطقه را بر هم زده اند. از طرف دیگر ارمنستان نیز نمی‌خواهد منطقه مورد مناقشه را ترک کند، بنابراین می‌توان گفت، این سطح از تنش ممکن است بیشتر هم بشود.
وی افزود: از سوی دیگر روسیه نیز تحمل نخواهد کرد که دو کشور ترکیه و اسرائیل در عمق استراتژیک این کشور حضور پیدا کنند، این در حالی است که کشورمان نیز به عنوان یکی از بازیگران اصلی منطقه قفقاز با توجه به همسایگی با دو کشور، تاکنون اعلام بی طرفی کرده، اما نکته مهم این است که وزارت خارجه در حالت بی طرفی غیر فعال قرار دارد، در حالی که باید با مذاکره و رایزنی با دو طرفی که در این مناقشه درگیر هستند و همچنین دیگر بازیگران فعال در این مسئله از جمله ترکیه، روسیه و فرانسه بتواند با یک ابتکار عمل دیپلماتیک دو طرف را به آتش بس دعوت کند.
بهمن اظهار داشت: در حال حاضر به دلیل اینکه سطح تنش بالا گرفته، احتمال رخ دادن هر اتفاقی ممکن است، در عمل با ورود نیرو‌های ثالث در این درگیری به خصوص ترکیه فضا به سوی یک درگیری شدید پیش می‌رود، درگیری‌های که در آوریل ۲۰۱۶ و سه ماه گذشته نیز رخ داد، محدود بود، اما ترکیه با توجه به زاویه شدیدی که با ارمنستان دارد، سر جریان کشتار و نسل کشی ارامنه در زمان دولت عثمانی و افکار نو عثمانی گری اردوغان، نفوذ زیادی در آذربایجان پیدا کرده و به پشتیبانی تمام عیار از این کشور در برابر ارمنستان پرداخته است.
