لایحه، زخم شکنجه را التیام نمیدهد

کودک آزاری بلایی که ادامه دار شد

فرارو- داستان شکنجه کودکان همیشه تلخ است، اما یکی از غمانگیز ترین شکنجهها آزار کودکی 35 روزه بود که در بیمارستانی در گیلان در گذشت. در دست و پای این نوزاد پسر که پیمان نام داشت آثار سوختگی دیده میشد و دچار ضربه مغزی شده بود. این نوزاد والدینی 17 و 19 ساله داشت. در بین موارد کودک آزاری که در ایران به ثبت رسیده، این مورد، خردسال ترین کودکی بود که مورد اعمال خشونت بار والدینش قرار گرفت.
سکینه - چهار ساله
سکینه، دختر چهار ساله بیرجندی نیز مورد آزار والدینش قرار گرفته بود؛ از این رو به سازمان بهزیستی خراسان جنوبی تحویل داده شد. بدن و صورت این دختر چهارساله دارای سوختگیهایی بود و دندانهای جلویش نیز آسیب دیده بود. سکینه دارای دو برادر و یک خواهر بوده که آن دو نیز در معرض آسیب قرار داشتند.
نیما - چهار ساله
نیما کودکی بود که خبر آزار و اذیت او توسط والدینش رسانهای شد. نیمای 4 ساله دچار ضرب و جرح و سوختگی شدید در نقاط مختلف بدن و نیز کبودی شدید دو چشم بود. 10 روز بعد با وجود تذكرهای مددكاران درباره عدم صلاحيت والدين و اعتراضهای انجمنهای حمايت از حقوق كودكان با رأی قاضی پرونده به خانوادهاش بازگردانده شد.
هانیه- هشت ساله
خبر آزاردیدن نیما در حالی منتشر شد که هانیه توسط ناپدری و مادر معتادش آزار دیده بود و در بیمارستان بسر میبرد. اين قربانی که فقط هشت سال داشت، به بيمارستان سوانح و سوختگي شهيد مطهری منتقل شد. زخمهای گسترده، سوختگی و شكستگی در نقاط مختلف بدن سبب شد مسوولان بيمارستان شهيد مطهری به اين نتيجه برسند كه او را برای درمان ابتدا به بيمارستان رسول اكرم (ص) منتقل كنند. هانیه به سختی حرف میزد و با مرگ فاصله چندانی نداشت.
باربد - سه ساله
باربد کودک سه سالهای که بر اثر شدت شکنجههای پدر معتادش در بیمارستان شهید مطهری بستری شده بود، بر اثر شدت عفونتهای ناشی از سوختگی در بیمارستان شهید مطهری جان باخت.
از زمان انتقال این کودک به تهران حال عمومی وی به دلیل عفونت سوختگیهای بدنش رضایت بخش نبود و با توجه به سوختگی 70 درصدی بدن این کودک سه ساله، موادغذایی و دارو از طریق بینی به بدن باربد تزریق میشد.
ژینا - سه ساله و نیم
یکی از نمونه های کودک آزاری که در سنندج اتفاق افتاد، دخترک سه سال و نیمه کردستانی به نام ژینا بود. این دختر به دلیل آزار و اذیتهای پدرش بسیاری از حواس و اعضای بدن خود را از دست داد.
مهسا - شش ساله
آه و ناله مهسا نیز دخترک شش ساله که مانند برخی هم سن و سالانش قربانی حال غریب پدرش شده بود، بسیار آزار دهنده بود. مهسا در بخش آی سی یو بیمارستان شهید مدنی با دستها و پاهای سوخته با سیگار و آثار چاقوهایی که ناپدری اش بر پشت کمر و رانهای او بر جای گذاشته بود، بستری شد.
این موارد دلخراش تنها بخشی از هزاران مورد جنایتی است که به صورت پنهان، نیمه پنهان و گاهی آشکار در خصوص کودکان بیپناه انجام میگیرد.
مدیر کل دفتر امور آسیب دیدگان اجتماعی در آماری عجیب اعلام داشته است: طی 6 ماهه اول سال گذشته، 144 هزار و 565 تماس با خط تلفن کودک آزاری صورت گرفت که تمامی این تماسها مرتبط با آزار کودکان بوده است.
تدابیری که تا به حال اندیشیده شدهاند
1- لایحه جدید کودکآزاری/ جزای نقدی
در حال حاضر تدوین لایحه جدید مقابله با کودکآزاری در کمیسیون لوایح دولت به اتمام رسیده و قرار است در جلسات آتی دولت مورد بررسی قرار گیرد.
معاون حقوقی رئیس جمهور با تاکید بر این که در این لایحه برای پیشگیری از وقوع جرایم ویژه نسبت به کودکان و برخورد جدی با کودکآزاران تمهیدات لازم پیش بینی شده، گفت: بازنگری مجازات نقدی در بحث کودک آزاری، مجازاتهای جایگزین حبس، مراقبتهای کودکان توسط نهادهای حمایتی از مواردی است که در این لایحه مورد توجه قرار گرفته است.
2- اعتقاد به مکافات عمل و عالم آخرت
ناهید رستمی جامعه شناس، بزرگترین عامل وقوع کودک آزاری را ضعف در باورهای دینی کودک آزاران میداند و میگوید: کسی که معتقد به مکافات عمل در دنیا و عالم آخرت باشد، هیچگاه به خود جرات ظلم کردن به کودکان بیپناه را نمیدهد؛ چرا که بر اساس حدیثی نبوی، خداوند متعال میفرمایند: «اشتد غضبی علی من ظلم احدا لا یجد ناصرا غیری ؛ خشم من بر ظلم کننده به کسی که هیچ پناهی غیر از من ندارد، شعله ور است».
3- کمیته مقابله با کودک آزاری اردبیل
رئیس کل دادگستری استان اردبیل از تشکیل و راه اندازی کمیته مقابله با کودک آزاری در این استان خبر داد.
غلامعلی رضایی در جلسه دفتر حمایت از حقوق زنان و کودکان استان بیان داشت: کمیته مقابله با کودک آزاری در کوتاهترین زمان ممکن زیر نظر دفتر حمایت از حقوق زنان و کودکان دادگستری تشکیل خواهد شد.
4- نظارت و پیگیری بر امور اطفال/ شماره تماس 123
دادستان تهران نیز در این خصوص اظهار داشته است: گرچه دادسرای اطفال داریم اما متولی پیگیریکننده نداشتیم؛ برای همین لازم دیدیم که امور اطفال پیگیری و نظارت شود. به عنوان مثال از زمانی که دادستانی تهران شماره تلفن را اعلام کرد تا بعد از حادثه کودک آزاری هانیه مردم موارد را گزارش کنند، روزی بیش از 50 تلفن از سراسر کشور داشتیم. آنقدر آمار تماسها بالا رفت که دیگر مستاصل شده بودیم و این بزرگترین نمره به داستانی تهران است تا با ایجاد این دفتر موارد کودک آزاری هم به سرعت نظارت ویژه گردد.
5- قانون حمایت از کودکان و نوجوانان
قانون حمایت از کودکان و نوجوانان تحت عنوان لایحه منع کودک آزاری در 24/10/1381 جهت اجرا ابلاغ شد. این قانون 9 ماده دارد و افراد زیر 18 سال را تحت پوشش قرار می دهد.
ماده پنج این قانون میگوید: کودک آزاری از جرائم عمومی بوده و احتیاج به شکایت شاکی خصوصی ندارد. در ماده شش، کلیه افراد و موسسات و... مکلفند به محض مشاهده موارد کودک آزاری مراتب را جهت پیگرد قانونی مرتکب و اتخاذ تصمیمی مقتضی به مقامات صالح قضایی اعلائم کنند وگرنه مجازات میشوند.
6- باز هم لایحه / فرهنگسازی
سخنگوی قوه قضاييه در پاسخ به سؤالی مبنی بر اينكه كودكآزاری در كشور افزايش يافته و برخی از كارشناسان معتقدند كه اين موضوع بازدارنده بوده و فرهنگسازی نشده است، گفت: ما يك دادگاه اطفال داشتيم كه اصلاحاتی در خصوص آيين دادرسی اطفال صورت گرفت كه به نفع اطفال است. اين قانون نيز در مجلس تصويب شده و در مراحلی از شورای نگهبان است، همچنين لايحهای در حال بررسی در كميسيون قضايی مجلس است كه ابهامات را حل میكند و يك لايحه ديگر توسط قوه قضاييه مطرح و تهيه شد و تا حال در دولت مانده است.
وي بيان كرد: در موارد اخيری كه صورت گرفت، خوب وارد شديم و پروندهها در حال رسيدگی است و چنانچه قطعا فرهنگسازی نشود و فقط دستگاه قضايی وارد شود، تأثيری ندارد چرا كه دستگاه قضايی به تنهايی نمیتواند از كودك حمايت شايستهای داشته باشد.
گذشته از تمام این تدابیر و راهحلها، آمار موارد کودکآزاری همچنان در حال افزایش است. واضح است که لایحه و قانون و خط و نشان کشیدن نه دست و پای کودکآزاران را در برابر اعمال شکنجه و آزار بسته است و نه تحمل درد را برای کودکان بیپناه آسانتر ساخته است. شاید زمان آن رسیده است که برای جلوگیری از این روند دردناک ولی فزاینده، بسیار جدیتر و کاراتر اندیشیده شود.