توافق هسته‎ای دست یافتنی‎تر شد

فرارو- یک کارشناس مسائل بین الملل تاکید کرد که ایران و گروه 1+5 به خصوص آمریکا به مرحله ای رسیده اند که دیگر هیچ چاره ای جز امضای توافق هسته ‎ ای ندارند و اکنون هم در حال فراهم کردن مقدمات این توافق هستند، مقدماتی که با تعدیل مواضع از سوی آمریکا دست یافتنی تر شده است.

علی بیگدلی استاد روابط بین الملل دانشگاه در گفت‎وگو با فرارو ضمن بیان این مطلب با اشاره به سخنان شب گذشته جان کری وزیر خارجه آمریکا در نخستین کنفرانس خبری پس از مرخص شدن از بیمارستان گفت: در کنفرانس مطبوعاتی آقای کری و پاسخ های او به سوالات مطرح شده نکات جدیدی وجود داشت که این نکات امیدواری های زیادی در مورد حصول توافق جامع هسته ‎ ای در موعد مقرر تعیین شده ایجاد کرده است.

وی افزود: نکته حائز اهمیت و جدید مربوط به سخنان آقای کری به آن بخشی از مربوط می شود که ایشان اعلام کردند که در مذاکرات دیگر بر گذشته برنامه هسته ‎ ای ایران یا ابعاد احتمالی نظامی این برنامه تحت عنوان PMD دیگر تکیه نمی شود.

این استاد دانشگاه ادامه داد: حل و فصل گذشته برنامه هسته ‎ ای ایران یا ابعاد احتمالی نظامی این برنامه از تفاهم لوزان به بعد به یکی از اصلی ترین چالش های مذاکراتی میان ایران و گروه 1+5 تبدیل شده بود.

وی تصریح کرد: گروه 1+5 به درخواست آژانس بین المللی انرژی اتمی، گنجاندن مسئله حل و فصل گذشته برنامه هسته ‎ ای ایران در متن برنامه جامع اقدام مشترک با فراهم شدن امکان بازرسی از برخی مراکز نظامی از جمله پارچین و همچنین دسترسی به برخی دانشمندان هسته ‎ ای شده بود.

بیگدلی گفت: این مسئله که با مخالفت های جدی جمهوری اسلامی ایران مواجه شد، پس از تفاهم لوزان روند مذاکرات برای تدوین پیش نویس برنامه جامع اقدام مشترک یا برجام را کند کرده بود به طوری که حتی امیدواری ها نسبت به حصول توافق جامع تا پیش از پایان ضرب الاجل تعیین شده به منظور دستیابی به توافق جامع در 30 ژوئن (9 تیر) کاهش پیدا کرده بود.

وی افزود: بنابراین این گمانه زنی دیگر قوت گرفته بود که احتمالا یکبار دیگر ایران و گروه 1+5 از ضرب الاجل دیگری گذر خواهند کرد و فرصت دیگری به منظور دستیابی به توافق جامع و نهایی را از دست خواهند داد.

این کارشناس مسائل بین الملل ادامه داد: با این حال به نظر می رسد که غربی ها و به خصوص آمریکایی ها در شرایطی قرار ندارند که یک فرصت دیگر برای رسیدن به توافق را از دست بدهند. تعدیل در مواضع آمریکا و گروه 1+5 و عقب نشینی از خواسته گنجاندن موضوع گذشته برنامه هسته ‎ ای ایران یا ابعاد نظامی این برنامه موسوم به PMD در همین راستا قابل تحلیل و تفسیر است.

وی با تاکید بر اینکه تغییر جدید کاخ سفید در مواضع مذاکراتی بیش از آنکه تصمیم دولتی باشد به نظر می رسد که یک تصمیم حزبی از سوی دموکرات ها است گفت: باراک اوباما و در مجموع دموکرات ها به نتیجه مذاکرات کنونی و دستیابی به توافق هسته ‎ ای نیازمندند.

بیگدلی افزود: فضای داخلی آمریکا با ورود یک به یک نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری سال 2016 کم کم در حال انتخاباتی شدن است از این رو دموکرات های که به واسطه عملکرد باراک اوباما در 8 سال گذشته با کاهش محبوبیت مواجه شده اند، اکنون نیازمند برگ های برنده ای هستند که در جریان رقابت های انتخاباتی برابر رقیب خود یعنی جمهوری خواهان زمین بزنند.

وی ادامه داد: مهمترین برگ برنده دموکرات ها در انتخابات پیش روی ریاست جمهوری که می تواند حتی نتیجه را به طور کامل به سود نامزد این حزب یعنی خانم هیلاری کلینتون تغییر دهد، توافق هسته ‎ ای با ایران است.

این استاد دانشگاه تصریح کرد: افکار عمومی خسته از جنگ های فرسایشی و پر هزینه آمریکا به شدت از یک راه حل کاملا دیپلماتیک برای پایان دادن به مناقشه ای که بیش از یک دهه از عمر آن می گذرد استقبال می کند بر این اساس توافق هسته ‎ ای قطعا حمایت و پشتیبانی اکثریت مردم آمریکا را به دنبال خواهد داشت - کما اینکه نظرسنجی های متعدد در این رابطه همین واقعیت را نشان می دهد- و نتیجه این حمایت یقینا بر نتیجه انتخابات سال آینده ریاست جمهوری می تواند اثرگذار باشد.

وی تاکید کرد: بنابراین به نظر می رسد که دولت آمریکا برای آنکه این بتواند تا پیش از انتخابات این برگ برنده را در اختیار داشته باشد تصمیم گرفته است در مواضع مذاکراتی خود تعدیلات و تغییراتی ایجاد کند که تا این بار فرصت رسیدن به توافق هسته ‎ ای با ایران از دست نرود.

بیگدلی در خاتمه با بیان اینکه رسیدن به توافق تنها تصمیم آمریکایی ها نیست گفت: اساسا جهان از مذاکرات هسته ‎ ای ایران خسته شده است و این واقعیت را بارها در مواضع برخی مقامات کشورهای جهان از جمله آلمان و یا روسیه مطرح شده است. از این رو سایر کشورهای عضو گروه 1+5 هم به نوعی خواستار پایان دادن به مذاکرات هسته ‎ ای ایران و رسیدن به یک توافق هستند و به نظر می رسد که مقدمات آن فراهم شده است و اکنون توافق دست یافتنی تر شده است.