درخواست امریکا برای برگزاری نشست اضطراری «شورای امنیت» بامحور حمایت از معترضان رد شد.
به گزارش ایران، ادعای حمایت از مطالبات مردم ایران و ایستادن در کنار معترضان در شرایطی از سوی دولتمردان امریکایی مطرح شده است که برخی مقامهای این کشور احتمال دادهاند ترامپ برای تقویت موضع حمایت جویانهاش از معترضان ایرانی، از امضای فرمان تعلیق تحریمهای هستهای ایران خودداری کند.
اقدامی که چنانچه به واقعیت بپیوندد، حیات توافق هستهای را نشانه رفته و زمینه را برای بازگشت تحریمهای گزنده اقتصادی علیه مردمی که او مدعی حمایت از آنهاست، فراهم خواهد کرد.
در چنین شرایطی بود که محمد جواد ظریف بیانیههای مقامهای امریکایی درباره آشوبهای اخیر کشور را مغرضانه توصیف کرد و گفت:«امنیت و ثبات ایران به مردمی متکی است که بر خلاف مردم دوستان راستین ترامپ در منطقه، از حق رأی و اعتراض برخوردار هستند. از این حقوق که به سختی به دست آمدهاند محافظت خواهد شد و به نفوذیها اجازه داده نخواهد شد با خشونت و ویرانگری آنها را تخریب کنند.» با وجود هشدار مقامهای ایرانی به واشنگتن برای پرهیز از مداخله در امور داخلی ایران، نیکی هیلی، نماینده امریکا در سازمان ملل در یک سخنرانی ضمن تکرار ادعاهای اثبات نشده درباره ایران بار دیگر به حمایت از ناآرامیها در برخی شهرهای ایران پرداخت.
او با بیان اینکه «ما نباید ساکت بمانیم؛مردم ایران در تلاش برای رسیدن به آزادی خود هستند»، از شورای امنیت سازمان ملل و شورای حقوق بشر خواست برای بررسی تحولات اخیر ایران، تشکیل جلسه فوری دهد. درخواستی که با واکنش کنایهآمیز سخنگوی وزارت امور خارجه روسیه رو به رو شد.
ماریا زاخارووا با بیان اینکه «تردیدی وجود ندارد امریکا نیز چیزهای زیادی برای گفتن به جهان دارد»، افزود:«بهعنوان مثال، هیلی میتواند تجربه کشورش درباره پراکنده کردن معترضان را به اشتراک بگذارد و بگوید که چطور دستگیریها و سرکوبهای گستردهای در جریان اعتراضات جنبش وال استریت انجام داده است و اینکه چطور با اعتراضهای شهرفرگوسن برخورد شد.» این در حالی بود که رئیس دورهای شورای امنیت سازمان ملل درخواست امریکا برای برگزاری نشست اضطراری شورای امنیت در خصوص تحولات اخیر ایران را رد کرد. فرحان حق، سخنگوی سازمان ملل نیز با رد گزارشهایی که مدعی بودند در اعتراضات اخیر در ایران «زندگی مردم به خطر افتاده»، ابراز امیدواری کرد که از تشدید خشونتها در ایران جلوگیری شود.
کاخ سفید: شاید تحریمهای هستهای را بازگردانیم
درخواست نماینده امریکا برای تشکیل جلسه شورای امنیت سازمان ملل درباره ناآرامیهای اخیر ایران در حالی مطرح شد که سارا سندرز، سخنگوی کاخ سفید از بررسی عدم تعلیق تحریمهای هستهای ایران بهعنوان واکنشی برای حمایت از معترضان ایرانی سخن گفت. 15 ژانویه (۲۵ دی) تاریخی است که ترامپ، هم باید پایبندی یا عدم پایبندی ایران را دوباره اعلام کند و هم در مورد تعلیق تحریمها تصمیم بگیرد. چنانچه او از امضای فرمان تعلیق تحریمها خودداری کند، این اقدام به منزله فروپاشی توافق هستهای خواهد بود. اینک مقامهای دولت امریکا مدعی هستند به بهانه حمایت از آشوبهای داخلی ایران احتمال دارد از تعلیق تحریمهای ایران خودداری کنند.
سندرز درباره اینکه آیا تحولات اخیر در ایران تأثیری بر محاسبات ترامپ برای تصمیمگیری درباره تعلیق تحریمها علیه ایران داشته یا خیر گفت: «تحریم و تصمیمگیری درباره تمدید تعلیق تحریمها یکی از گزینههای ما است.»
سخنگوی کاخ سفید اضافه کرد: ترامپ هنوز تصمیمش را برای تعلیق تحریمهای ایران در ماه ژانویه نگرفته است. در همین حال «کلیان کانوی» از مشاوران ترامپ هم در گفتوگو با فاکس نیوز، ایران را به تحریمهای جدید به بهانه آشوبهای اخیر در برخی شهرهای ایران تهدید کرد. کانوی با مقایسه رویکرد ترامپ با دولت قبلی امریکا در واکنش به آشوبهای ایران گفت: «ترامپ نمیخواهد آنطور که خیلیها در سال 2009 ساکت بودند، سکوت اختیار کند.» سخنگوی کاخ سفید در حالی از احتمال بازگشت تحریمهای هستهای ایران به بهانه اعتراضات داخلی آن سخن گفته است که شبکه خبری «سیانان» در تحلیلی در خصوص تحولات اخیر ایران نوشت که «اعتراضات اخیر در ایران، مسائل را برای ترامپ و مشاورانش که گزینههای افزایش فشار به ایران را بررسی میکنند، پیچیدهتر کرده است.»
این رسانه امریکایی در ادامه احتمال داده است: «ترامپ از اعتراضات ضددولتی در ایران بهعنوان فرصتی برای لغو برجام در آستانه ضربالاجل قانونی که این ماه فرامیرسد، استفاده کرده است.»
نمایندگی ایران در سازمان ملل: اظهارات نیکی هیلی تهوع آور است
موضعگیری نماینده امریکا در سازمان ملل با واکنش مقامهای کشورمان رو به رو شد. دفتر نمایندگی ایران در سازمان ملل اظهارات نیکی هیلی را «اشک تمساحی تهوع آور» و حمایت از خشونتطلبی و آتشافروزی در ایران خواند و تصریح کرد: «مردم ایران اجازه نمیدهند خشونت و ویرانگری، حقوق ذاتی و دستاوردهای تاریخی آنها را تخریب کند.» در این بیانیه آمده است: «جمهوری اسلامی ایران سخنان مداخله جویانه نماینده امریکا و سایر مقامات امریکایی در حمایت از خشونت و اغتشاش را بشدت محکوم میکند.
این سخنان برای سرپوش گذاشتن بر سیاستهای شکست خورده امریکا و متحدانش در منطقه بیان شده تا از این طریق از مردم شجاع و شریف ایران انتقام بگیرد. مداخلات امریکا در ایران از کودتای 28 مرداد تاکنون کارنامهای خونین و ننگین بوده است.»
این بیانیه میافزاید: «تهدیدات و یاوه گوییهای نماینده امریکا در سازمان ملل، حمایت از خشونت طلبی و آتش افروزی در ایران محسوب میشود. امنیت و ثبات ایران در چهار دهه گذشته متکی به مردم خودش بوده و مردم ایران با وجود جوسازیهای اخیر از این حقوق و دستاوردهای آن حفاظت کرده و اجازه نخواهند داد خشونت و ویرانگری، این حقوق ذاتی و دستاوردهای تاریخی را تخریب کنند؛ چرا که حافظه تاریخی ملت ایران هنوز خاطره جنایات و ذلت تحمیلی توسط رژیم دیکتاتوری تحت حمایت امریکا را فراموش نکرده است.»
موگرینی: با مقامات ایران در تماسیم
مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و وزارت خارجه فرانسه هم با صدور بیانیههایی، در قبال رخدادهای اخیر ایران موضعگیری کردند. فدریکا موگرینی در بیانیهای مدعی شده است که این اتحادیه «از نزدیک تظاهرات ایران، افزایش خشونت و کشتهشدن غیرقابل قبول افراد را پیگیری میکند.» موگرینی در ادامه عنوان کرده است که حقوق بشر همواره موضوع اصلی در روابط این اتحادیه با ایران بوده است؛ وی بر حق تظاهرات مسالمتآمیز و حق آزادی بیان بهعنوان حقوق اساسی در تمامی کشورها که ایران از آن مستثنی نیست، تأکید کرده است.
طبق این بیانیه، موگرینی گفته است که «طی روزهای اخیر در تماس با مقامات ایرانی بوده است. در فضای مملو از صراحت و احترام که اساس روابط ما است همچنین براساس بیانیه دولت ایران، ما از تمامی طرفهای مرتبط انتظار داریم که از خشونت خودداری کرده و حق اظهار عقیده تضمین شود.»
وزارت خارجه فرانسه نیز یک روز پیش از این در بیانیهای اعلام کرد که «وضعیت در ایران را به دقت زیر نظر دارد.»همچنین سخنگوی دولت آلمان در واکنش به آشوبهای پراکنده در برخی شهرهای کشورمان اعلام کرد: «آلمان از ایران میخواهد که واکنش مناسبی به تظاهرات داشته باشد.»
تجمعات اعتراضی ایران در شرایطی با بیانیههای مداخله جویانه کشورهای غربی بویژه امریکا رو به رو شده است که مقامات آنکارا و مسکو توصیه کردند کشورهای غربی از دخالت در امور داخلی ایران پرهیز کنند. در همین چارچوب چاووش اوغلو، وزیر خارجه ترکیه ضمن انتقاد از مواضع تند رئیس جمهوری امریکا و نخستوزیر اسرائیل در قبال ایران تأکید کرد که این یک موضوع داخلی است و آنکارا مخالف هرگونه مداخله خارجی است.
وزیر خارجه ترکیه گفت که ظریف به وی گفته است که اوضاع در ایران به بدی و گستردگی آن چیزی نیست که رسانهها به تصویر میکشند.
او تأکید کرد که «مخالف هرگونه مداخله خارجی در قضیه ایران است زیرا این یک موضوع داخلی است و ترکیه امیدوار است که ثبات و صلح بزودی در ایران برقرار شود.» پیش از این هم مسکو از کشورهای غرب خواسته بود از دخالت در امور داخلی ایران فاصله بگیرند. نوری مالکی، معاون رئیس جمهوری عراق هم ضمن محکوم کردن هرگونه دخالت خارجی در امور داخلی ایران گفت که ایرانیها از طریق انسجام ملی و رهبری حکیمانه امام خامنهای، نقشه دشمنان را نقش بر آب خواهند کرد.