«در حقیقت پول ما و پول ترکیه به صورت موازی حرکت می‌کند. این موازی حرکت کردن نرخ ما را نسبت به لیر در حد تعادل نگه می‌دارد. مقطعی که ارزش پولی ما کاهش داشت، هر لیر به حدود ۲۵۰۰ تومان هم رسیده اما در این یکی، دو روزه به خاطر اتفاقات ترکیه، دوباره برابری پول ما و ترکیه به حالت تعادل بازگشته و تقریباً به ۱۵۰۰ تومان رسیده است. در نتیجه افزایش ارزش ارزهای خارجی در ترکیه می‌تواند در مبادلات تجاری ما با توجه به این که با ارز ملی صورت می‌گیرد، اثرات مثبتی داشته باشد.»
«سودای خرید ملک در ترکیه توسط ایرانی‌ها، آرام‌آرام در حال شدت گرفتن است. عبارتی کوتاه یکی - دو روز است که در سایت‌های مختلف معاملات املاک و سرمایه‌گذاری منتشر می‌شود و مخاطبان را به سرمایه‌گذاری در ترکیه دعوت می‌کند: «سقوط ارزش لیر، فرصت استثنایی برای سرمایه‌گذاری در کشور ترکیه».
روزنامه «ایران» از تب جدید خرید ملک در ترکیه خبر داد و در این باره نوشت: «پایین افتادن نرخ لیر ترک (حدود چهل درصد در ماه‌های اخیر) ممکن است خروج ارز از ایران برای خرید مستغلات و سایر دارایی‌ها را تشدید کند. بانک مرکزی لازم است به این شرایط و تأثیر آن بر اقتصاد کشور نظر داشته باشد. همچنین واردات ارزان‌قیمت از ترکیه که به دلیل کاهش نرخ لیر ترک ارزان شده، ممکن است برای بخش تولیدی تضعیف شده کشور هم شرایط نامناسبی را به همراه بیاورد.»
محمد طبیبیان، اقتصاددان برجسته با این عبارت‌ها در کانال تلگرامی خود هشدار داد. بررسی‌های «ایران» نیز نشان می‌دهد که سودای خرید ملک در ترکیه توسط ایرانی‌ها، آرام‌آرام در حال شدت گرفتن است. عبارتی کوتاه یکی دو روز است که در سایت‌های مختلف معاملات املاک و سرمایه‌گذاری منتشر می‌شود و مخاطبان را به سرمایه‌گذاری در ترکیه دعوت می‌کند: «سقوط ارزش لیر، فرصت استثنایی برای سرمایه‌گذاری در کشور ترکیه».
افزایش چشمگیر خرید ملک توسط ایرانی‌ها در ترکیه
رضا کامی، رئیس اتاق بازرگانی مشترک ایران و ترکیه به «ایران» می‌گوید: «هنوز یک ماه نشده که نوسان‌های شدید در ترکیه رخ می‌دهد. باید مدت زمان بیشتری بگذرد تا بتوان با قاطعیت از تأثیر این نوسانات در بازار و رفتارهای سرمایه‌گذاری ایران صحبت کرد. طی سال گذشته میلادی بخشی از تقاضای ایرانیان برای تهیه مسکن، خانه و ویلا در ترکیه افزایش یافته است.»
او با بیان آمارهایی درباره معاملات املاک می‌گوید: «در طول سال ۲۰۱۷، ایرانی‌ها ۷۴۵ واحد خرید ملک در ترکیه داشتند و ایران از نظر خرید خانه توسط اتباع خارجی در ترکیه در ردیف‌های هشتم و نهم قرار داشت. در ۶ ماه گذشته از سال ۲۰۱۸، بیش از هزار واحد خرید انجام شده که ۹۴۴ واحد به ثبت نهایی در ثبت اسناد ترکیه رسیده است. این آمارها نشان می‌دهد که خرید ایرانی‌ها از واحدهای ملکی افزایش چشمگیری داشته به حدی که رتبه ایران از ردیف هشتم - نهم به ردیف سوم رسیده است.»
کامی البته تأکید می‌کند: «به نظر من این موضوع ربطی به بحث تغییرات ارزی این یک ماه نداشته و به خاطر مسائل دیگر و بیشتر مسائل داخلی در کشور خودمان بوده؛ چرا که طی ۶ ماه اتفاق افتاده است.»
کاهش ارزش لیر، به نفع تجارت ایران؟
بر اساس گزارش سی‌ان‌ان مانی، روز دوشنبه لیر ترکیه در تجارت صبحگاهی آسیا، ۱۱ درصد از ارزش خود را در برابر دلار از دست داد. لیر هفته گذشته هم ۲۰ درصد از ارزش خود را در درگیری سیاسی شدید با آمریکا از دست داده بود. سرمایه‌گذاران درباره عدم اقدام دولت ترکیه برای مقابله با مشکلات اقتصادی مضطرب هستند. تلنگر لیر، بازارهای جهانی را هم تکان داده است. با توجه به این که ترکیه از بانک‌های اروپایی وام‌های زیادی گرفته است، نگرانی‌ها از بازگشت این پول، بانک‌های اروپایی را تحت فشار قرار داده است.
روز دوشنبه، شاخص سهام توکیو، هنگ‌کنگ و شانگهای ۱.۵ درصد کاهش پیدا کرد. رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهوری ترکیه، خواستار افزایش نرخ بهره برای رفع بحران شده است. در این شرایط اقتصاددانان هشدار داده‌اند که اگر اعتماد به بازار برنگردد، ترکیه دچار رکود اقتصادی و بحران بدهی شدید خواهد شد و به کمک مالی صندوق بین‌المللی پول نیاز پیدا می‌کند.
رئیس اتاق بازرگانی مشترک ایران و ترکیه درباره تأثیر کاهش ارزش لیر بر تجارت ایران می‌گوید: «با توجه به توافقنامه استفاده از پول ملی دو کشور که بین ایران و ترکیه به امضا رسیده است، افزایش ارزش پول‌های خارجی در ترکیه یا به لفظ دیگر کاهش ارزش لیر در برابر ارزهای خارجی، به نفع ایرانی‌ها خواهد بود.»
او ادامه می‌دهد: «در حقیقت پول ما و پول ترکیه به صورت موازی حرکت می‌کند. این موازی حرکت کردن نرخ ما را نسبت به لیر در حد تعادل نگه می‌دارد. مقطعی که ارزش پولی ما کاهش داشت، هر لیر به حدود ۲۵۰۰ تومان هم رسیده اما در این یکی، دو روزه به خاطر اتفاقات ترکیه، دوباره برابری پول ما و ترکیه به حالت تعادل بازگشته و تقریباً به ۱۵۰۰ تومان رسیده است. در نتیجه افزایش ارزش ارزهای خارجی در ترکیه می‌تواند در مبادلات تجاری ما با توجه به این که با ارز ملی صورت می‌گیرد، اثرات مثبتی داشته باشد.»
کامی، رئیس اتاق بازرگانی مشترک ایران و ترکیه درباره عملکرد مردم ترکیه بعد از فراخوان اردوغان برای خرید لیر و فروش دلارهای خود نیز می‌گوید: «تا آنجایی که ما خبر داریم این مسأله کم و بیش اتفاق افتاده است. حتی بخشی از مسئولان این عمل را انجام داده‌اند و بخشی از مردم موجودی‌های خودشان را در صرافی‌ها ارائه کرده‌اند ولی این که این اقدامات تا چه حد بوده و آیا توانسته که اثرگذار باشد یا نه، اطلاعات کافی نداریم.»
