آیت‌الله مصباح: تا نقطه مطلوب بسيار فاصله داريم
عضو مجلس خبرگان رهبري گفت: امروز دنيا تشنه اسلام است، اما ما آن طور كه بايد به وظيفه‌مان در عرضه حقايق اسلام به جهان عمل نكرديم.
آيت‌الله محمدتقي مصباح يزدي عصر ديروز در هشتمين همايش حوزه و تحول با عنوان بايسته‌هاي تربيت علمي حوزه که در محل سالن همايش‌هاي دفتر تبليغات اسلامي خراسان رضوي سخن مي‌گفت، ادامه داد: بايد قدري در بينش و افق ديدمان تجديدنظر كنيم و گمان نكنيم تبليغ اسلام فقط همين است كه در گوشه‌اي براي چند نفر روستايي يا شهري، زائر يا مجاور صحبت كنيم هر چند اين جمع بندگان خدا هستند اما بايد توجه داشت كه ميلياردها انسان در سراسر جهان نيازمند اين حقايق‌اند.
وي افزود: برخي معتقدند كه چنين تحولات اساسي در حوزه بر عهده بزرگان و ريش سفيدان آن است، ولي بايد توجه داشت كه هر تحولي از يك فكر آغاز مي‌شود، فكري كه به زبان مي‌آيد و با گسترش آهسته‌اش حقيقت جويان را متوجه خود مي‌كند. در اين صورت كساني هم كه در سطوح بالاتر تصميم‌گيري هستند وقتي مي‌بينند درخواست‌ها و مطالبات زياد شده است به اين ايده‌ها ترتيب اثر خواهند داد.
وي با تبيين ويژگي‌هاي فكري شهيد مطهري تصريح كرد: يكي از ويژگي‌هاي آقاي مطهري اين بود كه حوزه فكري و كاري‌اش منحصر به اطراف خودش نبود، بلكه افق‌هاي دورتر را هم مي‌ديد و تلاش داشت تا مطالبي را كه جنبه جهاني دارد، حتي براي آنان كه مسلمان نيستند طوري تبيين كند كه آن‌ها با ديدي آزاد مطالب مذكور را بفهمند؛ اين كار حتي اگر منجر به مسلمان شدن فرد هم نشود لااقل موجب خواهد شد كه او نسبت به اسلام بدبين نباشد.
رييس موسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني(ره) قم به آسيب‌شناسي حوزه‌هاي علميه پرداخت و افزود: يكي از اين آسيب‌ها كه ناشي از فرهنگ نفوذ يافته جوامع غربي در جامعه ماست، مسئله سطحي‌نگري نسبت به علم و ساده برخورد كردن با تحقيقات است؛ هر چند اين موضوع عموميت ندارد اما به هر حال بيش از آن چه كه انتظار داريم مشاهده مي‌شود.
وي ادامه داد: در گذشته امكانات كم بود و كساني كه سراغ علوم حوزوي مي‌آمدند، مي‌دانستند كه بايد با فقر، گرفتاري، بدبيني جامعه، اتهامات و توهين‌ها كنار بيايند لذا پس از ورود به حوزه تمام وقت و همتشان را صرف كار علمي مي‌كردند.
آيت‌الله مصابح يزدي افزود: زماني كه طلبه بوديم قبل از كلاس با مطالعه و سپس مباحثه درس كفايه در محضر استاد حاضر مي‌شديم تا بدانيم ايشان چه مطالب ديگري براي گفتن دارد، اما امروز گاهي مشاهده مي‌شود كساني كه چند سال مكاسب و كفايه را خواندند، متن كتاب درسي‌شان را آن طور كه بايد ياد ندارند و متاسفانه نظير اين موضوع در همه صحنه‌هاي علمي و تحقيقي به چشم ميخورد.
به گفته وي در گذشته كساني در رشته مورد نظرشان با در نظر گرفتن احتمالات اظهار نظر مي‌كردند كه جزو اشخاص ممتاز و صاحب نام آن رشته بودند مثل اظهار نظرهاي علامه طباطبايي در علم تفسير، اما امروز برخي كه هنوز الفباي تحقيق را نياموختند به خود اجازه تحقيق و سپس ارائه نظراتشان را مي‌دهند و وقتي اين موضوع با ادعاهاي بزرگ افراد مذكور توام شود، آسيب‌هاي بزرگي را مي‌توان انتظار داشت.
وي با بيان اين‌كه ژرف‌نگري و كنجكاوي، روح تحقيق است، ادامه داد: تا جايي كه بنده اطلاع دارم متاسفانه اين روحيه نسبت به گذشته كمرنگ شده است.
اين استاد برجسته حوزه، علامه شهيد مطهري را نمونه‌اي قابل تحسين در حوزه تحصيل، تحقيق و تدريس دانست و افزود: ايشان در هر بابي كه وارد مي‌شدند به مطالعه ساده و سطحي اكتفا نمي‌كردند مثلا در دوره‌اي كه مطالعه ماركسيست را وظيفه خود دانست به شهادت متخصصان ماركسيست ماركسيسم را بهتر از آن‌ها فهميده بود و بيان مي‌كرد با آن‌كه منابع نه چندان گسترده آن زمان و عدم تسلط ايشان به زبان‌هاي خارجي را هم نبايد از نظر دور داشت.
وي به نقل از مرحوم علامه طباطبايي(ره) گفت: شيوه تحصيل آقاي مطهري آن چنان بود كه وقتي در كلاس‌هاي آيت‌الله بروجردي حاضر مي‌شد، ايشان از حضور شاگردش به وجد مي‌آمدند.
آيت‌الله مصباح يزدي تصريح كرد: شهيد مطهري اين امورات را در حالي انجام مي‌داد كه دغدغه فعاليت‌هاي انقلابي را داشت و بسياري از مواقع تحت نظر و گاهي هم در زندان بود.
به گفته وي تحصيل و تحقيق و تدريس شهيد مطهري به دليل توام شدن با اخلاص، توكل و توسل به اهل بيت(ع) و عشق به شهادت، آنچنان بركت يافت كه امروزه آثار او تا اعماق كشورهاي اسلامي نفود يافته است.
رييس موسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني(ره) قم در بخش ديگري از سخنانش ارتقاي سطح اساتيد حوزه را از اولويت‌هاي حوزه‌هاي علميه دانست و افزود: اگر ما هزاران برنامه جنبي داشته باشيم و از كليه ابزارها، تكنولوژي آموزشي، وسايل رفاهي، ساختمان‌ها، كتاب، اينترنت و غيره استفاده كنيم اما اساتيد كارآمد نداشته باشيم يا از آن‌ها به نحو مطلوب استفاده نكنيم امكانات مذكور به هدر خواهد رفت.
عضو مجلس خبرگان رهبري توسعه حوزه‌هاي علميه از بعد كمي و كيفي را از بركات انقلاب اسلامي دانست و در اين خصوص ادامه داد: قبل از انقلاب براي حوزه‌هاي علميه جز تربيت روضه خوان و كارهاي اين چنيني شاني قائل نبودند اما امروز به جايي رسيديم كه كتب نگارش يافته در حوزه‌ها در مقطع دكتري دانشگاه‌هاي اروپا تدريس مي‌شود و اساتيد آن از اروپا براي رفع اشكال و يافتن پاسخ سوال‌هايشان از نويسنده مربوطه شخصا به ايران مراجعت مي‌كنند.
وي تصريح كرد: همه اين مطالب در حالي مطرح مي‌شود كه معتقديم تا نقطه مطلوب بسيار فاصله داريم.
