اولین تصویر واضح از یک حباب عظیم در فضا

محققان «دانشگاه مریلند در کالج پارک» در مطالعه اخیرشان با استفاده از داده‌های تلسکوپ رصدخانه استراتوسفری اخترشناسی فروسرخ (SOFIA) اولین تصویر با وضوح بالا از یک حباب در حال گسترش حاوی پلاسمای داغ و گاز یونیزه شده در محل تولد ستارگان را ایجاد کرده‌اند.

به گزارش ایسنا و به نقل از تک اکسپلوریست، این داده‌ها به دانشمندان کمک می‌کند تا یکی از درخشان‌ترین و پرجرم‌ترین مناطق تشکیل ستارگان کهکشان راه شیری را تجزیه و تحلیل کنند.

محققان پس از بررسی‌های انجام شده، دریافتند یک حباب در حال گسترش از گاز داغ، خوشه ستاره‌ای «Westerlund ۲» را احاطه کرده است. یافته‌های این مطالعه با یافته‌های مطالعات قبلی که احتمال حضور دو حباب در اطراف این خوشه ستاره‌ای را می‌داد، مغایرت دارد.

«میترایی تیواری» (Maitraiyee Tiwari) محقق مقطع فوق دکترا دانشکده نجوم دانشگاه مریلند در کالج پارک و نویسنده اصلی این تحقیق گفت: وقتی ستارگان عظیم تشکیل می‌شوند، موادی مانند پروتون‌ها، الکترون و اتم‌های فلزات سنگین را در مقایسه با خورشید با سرعت بسیار بیشتری به بیرون می‌رانند که به این عمل تخلیه‌ای «باد ستاره‌ای» گفته می‌شود. باد ستاره‌ای (Stellar wind) به جریانی از گاز که از جو ستاره خارج می‌شود می‌گویند. شدت باد ستاره‌ای در ستارگان گوناگون شدیداً متفاوت است و در هر زمانی با اوقات دیگر تفاوت دارد.

گفتنی است باد‌های شدید ستاره‌ای می‌توانند در ابر‌های اطراف گاز‌های سرد و متراکم، حباب تشکیل دهند. ما دقیقاً چنین حبابی را که در اطراف درخشان‌ترین خوشه ستاره‌ای که در این منطقه از کهکشان قرار دارد، مشاهده کردیم و توانستیم شعاع، جرم و سرعت گسترش آن را اندازه گیری کنیم.

سطح حباب از گاز متراکم کربن یونیزه شده، ساخته شده است. این گاز نوعی پوسته بیرونی را در اطراف حباب‌ها تشکیل می‌دهد و این ناحیه دقیقا جایی است که روند تشکیل ستاره در آن صورت می‌گیرد.

در ابتدا عملیات دانشمندان تشعشع ساطع شده از خوشه را در کل طیف الکترومغناطیسی، از اشعه ایکس با انرژی بالا گرفته تا امواج رادیویی کم انرژی اندازه گیری کردند. براساس اندازه‌گیری‌ها، آن‌ها تصویر واضح‌تری از حباب اطراف «Westerlund ۲» ایجاد کردند.

در مرحله بعد محققان به بررسی حرکات یون‌های کربن پرداختند تا دریابند آیا آن‌ها در حال حرکت به سمت زمین هستند یا از زمین دور می‌شوند. سپس اطلاعات بدست آمده با اندازه گیری‌های به دست آمده از طیف الکترومغناطیسی ترکیب شد و پس از آن محققان توانستند یک نمای ۳ بعدی از حباب باد ستاره‌ای در حال گسترش در اطراف «Westerlund ۲» ایجاد کنند.

دانشمندان همراه با بدست آوردن تصویر واضح‌تر، شواهدی از تشکیل ستاره‌های جدید در منطقه پوسته این حباب را نیز پیدا کردند.

تجزیه و تحلیل آن‌ها همچنین نشان می‌دهد که با گسترش حباب، یک سمت آن به طور ناگهانی باز شده و این باز شدن سبب آزاد شدن پلاسمای داغ و کاهش روند گسترش پوسته به مدت تقریباً یک میلیون سال پیش شده است. اما پس از آن و در حدود ۲۰۰ هزار تا ۳۰۰ هزار سال پیش یک ستاره درخشان دیگر در Westerlund ۲ تکامل یافته و انرژی آن دوباره باعث گسترش پوسته Westerlund ۲ شده است.