مقام قضایی برای آزادی بعضی از زندانیان قرار وثیقه صادر می‌کند و، چون خانواده بعضی از آنها وثیقه در اختیار ندارند به دنبال وثیقه‌های اجاره‌ای می‌روند. غافل از اینکه این وثیقه‌ها معمولا جعلی است و نه تنها زندانی شان آزاد نمی‌شود بلکه پولی که به وثیقه گذار پرداخت کرده اند نیز هدر می‌رود.
«زن جوان یک میلیارد تومان از ما گرفت و گفت از خانواده مقتول رضایت می‌گیرد، اما به یکباره ناپدید شد» این حرفهای زنی است که شوهرش به اتهام قتل به قصاص محکوم شده و اگر دیه میلیاردی که اولیای دم خواسته فراهم نکند شوهرش به زودی قصاص می‌شود. در این شراط، اما زنی کلاهبردار آنها را سرکیسه کرده و دست شان را برای گرفتن رضایت خالی گذاشته است. این تنها مشتی نمونه خروار است و این روز‌ها خانواده زندانیان زیادی در دام کلاهبرداران گرفتار می‌شوند.
به گزارش همشهری، خودشان با هزار و یک مشکل دست و پنجه نرم می‌کنند، اما ساده لوحی و اعتماد بی‌جا مشکلات‌شان را دوچندان می‌کند. این روایت خانواده زندانیانی است که به قصاص یا حبس‌های طولانی مدت محکوم شده اند و در بیرون از زندان خانواده‌های شان برای رهایی آنها دست به هر کاری می‌زنند، اما گاهی در دام کلاهبرداران گرفتار می‌شوند. نمونه آن پرونده مردی است که از ۵ سال قبل به اتهام قتل عمد زیر تیغ قرار دارد و خانواده اش تلاش می‌کنند او را نجات دهند؛ اما در دام زنی شیاد گرفتار شده و بیش از یک میلیارد تومان از پولی که برای پرداخت دیه فراهم کرده بودند به باد رفته است.
اما این پرونده از کجا شروع شد؟ شهریورماه سال ۹۷ به پلیس شهرستان بردسیر واقع در استان کرمان خبر رسید که در درگیری بین ۲ جوان یکی از آنها با ضربه چاقو به قتل رسیده است. آنها سال‌ها با یکدیکر دوست بودند، اما از مدتی قبل با یکدیگر دچار اختلاف شده بودند که در نهایت این درگیری اتفاق افتاد. متهم به قتل که آن زمان ۲۶ ساله بود یک روز بعد ازقتل خودش را تسلیم کرد. او به درگیری اعتراف کرد، اما گفت ضربه چاقو به شکل ناخواسته و در کشمکش به مقتول اصابت کرده است. اظهارات او در شرایطی بود که شواهد نشان می‌داد که او روز حادثه چاقویی به همراه نداشت. او در ادامه صحنه قتل را بازسازی کرد و مدتی بعد در دادگاه محاکمه و به قصاص محکوم شد.
حکم قصاص مرد جوان در شرایطی صادر شد که چند روز بعد از قتل همسر باردارش فرزندشان را به دنیا آورده بود. او از یک سو بی تاب دیدن پسرش بود و از سوی دیگر زیر حکم قصاص قرار داشت. اولیای دم برای اجرای حکم اصرار داشتند، اما مدتی بعد با رایزنی‌های زیاد حاضر شدند به جای اجرای حکم، دیه دریافت کنند. اما تامین دیه‌ای که آنها خواسته بودند در توان خانواده متهم نبود.
همسر متهم در این باره می‌گوید: سال ۹۹ بود که یا خانمی که خودش را وکیل معرفی می‌کرد آشنا شدیم. او بعد از مدتی گفت می‌تواند از اولیای دم رضایت بگیرد، اما در قبال این کار ۱۵۰ میلیون تومان دستمزد می‌گیرد. ما هم موافقت کردیم و او کارش را شروع کرد. این زن که چند مرتبه با یکی از افراد بانفوذ شهر به خانه مان آمده بود گفت اولیای دم برای رضایت دادن ۴ میلیارد تومان می‌خواهند. در چند مرحله یک میلیارد و ۱۵۰ میلون تومان از ما گرفت و گفت بقیه پول را هم خودش می‌دهد. ما هم که به او اعتماد پیدا کرده بودیم قبول کردیم، اما هرچه صبر کردیم خبری از او نشد تا اینکه فهمیدیم او یک کلاهبردار تحت تعقیب است که در این موقعیت از ما هم کلاهبرداری کرده است.
این زن ادامه می‌دهد: در حالی که شوهرم در یک قدمی چوبه دار قرار داشت این وکیل قلابی از ما کلاهبرداری کرده بود و اولیای دم نیز هر روز پیغام می‌دادند که حکم را اجرا می‌کنیم. از طرفی شوهرم در زندان شرایط سختی داشت. پسرمان هر روز بزرگتر می‌شد، اما شوهرم نمی‌خواست فرزندمان او را در لباس زندان ببیند. من هم به پسرم گفته بودم پدرت سفر است، اما سرانجام او هم فهمید که چه اتفاقی افتاده است. حالا هم اولیای دم تا اسفند ماه به ما فرصت داده اند تا ۴ میلیارد تومان فراهم کنیم و اگر نتوانیم این کار را انجام دهیم حکم اجرا می‌شود. این در حالی است که ما فقط حدود یک میلیارد تومان داریم. در این شرایط اگر پولی که از ما کلاهبرداری شده را داشتیم امید بیشتری برای گرفتن رضایت داشتیم، اما حالا هیچ چیز معلوم نیست و تلاش‌های مان برای دستگیری وکیل قلابی هم به جایی نرسیده است. از افرادی که توانایی دارند درخواست کمک دارم. ما هم پول پرداخت کرده ایم و هم قرار است شوهرم قصاص شود. اجازه ندهید پسرم یتیم شود.
نمونه دیگر کلاهبرداری از خانواده محکومان به قصاص به پرونده‌ای مربوط می‌شود که رسیدگی به آن از ۱۰ سال قبل ادامه دارد. در این پرونده پسر جوانی مفقود شد و پیکر بی‌جانش مدتی بعد در جنوب تهران کشف شد. کاراگاهان پلیس در کوتاه‌ترین زمان ممکن از این پرونده رازگشایی کرده و عامل جنایت را دستگیر کردند و مدتی بعد متهم به قصاص محکوم شد. در این بین نزدیکان محکوم به هرقمیتی قصد داشتند او را نجات دهند، اما در این میان در دام چند کلاهبردار گرفتار شدند. برادر محکوم در این باره می‌گوید: چند واسطه سراغ مان آمدند و گفتند اگر پول خرج کنید برادرتان نجات پیدا می‌کند. ما هم که دست مان از همه جا کوتاه بود قبول کردیم و در چند مرتبه حدود ۸۰۰ میلیون تومان به آنها دادیم. می‌گفتند در دستگاه قضایی نفوذ دارند و می‌توانند مسیر پرونده را تغییر دهند، اما مدتی بعد از اجرای احکام تماس گرفتند و گفتن برای اجرای حکم قصاص برادرم وقت تعیین شده است. این در حالی بود که واسطه‌ها پول را گرفته و دیگر به تماس‌های مان جواب نمی‌دادند.
او می‌گوید: با هزار و یک واسطه‌ای که سراغ اولیای دم فرستادیم آنها راضی شدند تا به جای اجرای حکم دیه دریافت کنند، اما مبلغی که آنها برای دیه اعلام کرده بودند در توان مان نبود. شاید اگر پولی را که به افراد شیاد داده بودیم داشتیم می‌توانستیم رضایت اولیای دم را جلب کنیم، اما حالا دست مان خالی است.
مریم کارگر دستجردی، از افراد خیری است که تاکنون در چندین پرونده قتل برای صلح و سازش پیش قدم شده و توانسته واسطه بخشش افراد محکوم به قصاص زیادی شود.
او درباره ماجرا کلاهبرداری از خانواده زندانیان، به خصوص افرار محکوم به قصاص می‌گوید: معمولا در پرونده‌هایی که قرار است دیه پرداخت شود یک شماره حساب متعلق به دادگستری اعلام می‌شود. یا اینکه شماره حسابی که قرار است دیه به آن واریز شود فقط قابلیت واریز دارد و با دستور قضایی مسدود می‌شود تا اینکه هیچ کس نتواند از این پول سوء استفاده کند.
او ادامه می‌دهد: معمولا در پرونده‌های قتل که منجر به صدور رای قصاص می‌شود خانواده و نزدیکان محکوم همه تلاش شان را انجام می‌دهند تا عزیزشان را نجات دهند و در این بین اگر مراقب نباشد ممکن است در دام افراد شیاد گرفتار شوند. او در ادامه می‌گوید: امیدوارم چنین حوادث تلخی اتفاق نیفتد، اما اگر اولیای دم نظرشان به بخشش است دیه‌های سنگین تعیین نکنند.
فقط خانواده زندانیان محکوم به قصاص و اعدام نیستند که طعمه افراد شیاد قرار می‌گیرند؛ کافی است افراد شیاد متوجه نیاز خانواده زندانیان شوند تا برای شان دام پهن کنند. دراین داده نما به بعضی از مهمترین شگرد‌های کلاهبرداران برای سرکیسه کردن خانواده زندانیان می‌پردازیم.
مقام قضایی برای آزادی بعضی از زندانیان قرار وثیقه صادر می‌کند و، چون خانواده بعضی از آنها وثیقه در اختیار ندارند به دنبال وثیقه‌های اجاره‌ای می‌روند. غافل از اینکه این وثیقه‌ها معمولا جعلی است و نه تنها زندانی شان آزاد نمی‌شود بلکه پولی که به وثیقه گذار پرداخت کرده اند نیز هدر می‌رود.
کلاهبرداران معمولا مقابل مجتمع‌های قضایی پرسه زده و طعمه‌های شان را انتخاب می‌کنند. یکی از ترفند‌های آنها برای فریب دادن زندانیان و خانواده‌های آنها این است که می‌گویند می‌توانند رضایت شاکی پرونده را جلب کنند. آنها با این شگرد از خانواده زندانی مبلغ کلانی می‌گیرند، اما بعد از آن به یکباره ناپدید می‌شوند.
«من در دستگاه قضایی نفوذ دارم و می‌توانم رای را به نفع تو بگیرم.» این ادعای دروغین افراد شیاد است که با آن تلاش می‌کنند اعتماد خانواده زندانیان را که مستاصل شده و نیاز به کمک دارند جلب کنند. این افراد معمولا وانمود می‌کنند نفوذ زیادی در پلیس و دستگاه قضایی دارند و هر کاری از آنها ساخته است؛ اما واقعیت این است که آنها یک کلاهبردار حرفهای هستند.
افرادی که به زندان می‌افتند معمولا سرپرست خانواده هستند و در این شرایط اعضای خانواده شان بی‌پناه‌تر از قبل می‌شوند. در چنین مواقعی افراد شیاد در پوشش فردی خیر و برای کمک جلو می‌آیند. آنها یکی از شگرد‌های آنها این است که برای این خانواده‌ها کمک جمع می‌کنند، اما در نهایت پول‌های جمع شده را به جیب زده و به یکباره ناپدید می‌شوند.
«یکی از کارمندان دادگاه فامیل من است و می‌تواند حکم آزادی صادر کند» این هم یکی دیگر از دروغ‌هایی است که افراد شیاد از آن برای فریب خانواده زندانیان استفاده می‌کنند. آنها در ادامه با ارائه دادنامه‌ای که جعلی است وانمود می‌کنند توانسته اند حکم آزادی را رای دادگاه را بگیرند و در قبال این کار پول‌های کلانی می‌گیرند، اما در ادامه معلوم می‌شود همه این کار‌ها ترفندی برای کلاهبرداری است.
