دونالد ترامپ و نقطه‌ عطف تاریخی در مورد ایران؟

فرارو- «ژاکوب هیلبرون»، سردبیر وبگاه نشنال اینترست و تحلیلگر حوزه سیاست خارجی آمریکا.

به گزارش فرارو به نقل از نشنال اینترست؛ ظاهرا تلاش های دونالد ترامپ برای حصول یک توافق میان روسیه و اوکراین، با یک بن‌بست جدی رو به رو شده و لحن وی نسبت به روسیه به نحو فزاینده ای توام با کج خلقی شده است. موضوعی که در بحبوحه افزایش حملات موشکی روسیه به اوکراین بیشتر هم شده است. گویی کرملین توافق آتش‌بس را گزاره ای دور از دسترس در نظر می گیرد. جی دی ونس معاون رئیس جمهور آمریکا مدعی شده که «امید خود را برای حصول توافق میان روسیه و اوکراین از دست نداده اما می بیند که روسیه درخواست های زیاده خواهانه ای را مطرح می کند».

با این همه، موانع فراوان در مسیر دستیابی به یک توافق برای پایان‌دادن به جنگ اوکراین می تواند ترامپ را تحریک کند تا رویه آشتی‌جویانه‌تر و البته با سخت‎گیری کمتری را در حوزه جنگ تعرفه ای و البته مسائل خاورمیانه در پیش گیرد. تاکنون، ترامپ چیز خاصی برای رو کردن نداشته و مدام وانمود کرده که اتفاقاتی بزرگ در آینده نزدیک روی خواهد داد.

با این حال، به تازگی و با اعلام دستیابی به یک توافق تجاری از سوی دولت وی با بریتانیا، ترامپ می تواند ادعا کند که در مواجهه با رهبران خارجی به یک پیروزی دست یافته است. در این نمونه، هم نخست وزیر بریتانیا و هم ترامپ به شدت به یک پیروزی نیاز داشتند.  از زمان تصمیم بریتانیا برای خروج از اتحادیه اروپا، این کشور از منظر اقتصادی مدام رو به ضعف گذاشته است.

در عین حال، ترامپ از وقتی که جنگ تعرفه ای خود را با ادعای احیا عصر طلایی آمریکا آغاز کرده، نتوانسته به توافقی با دیگر کشورها دست یابد. ترامپ گفته که توافقش با بریتانیا یک توافق کامل و جامع است که روابط میان آمریکا و بریتانیا را برای سال های آتی تحکیم خواهد کرد.

در اینجا یک سوال مطرح می َشود: ترامپ در مورد ایران چه خواهد کرد؟ ترامپ و جی دی ونس مواضع منعطف‌تری را در قبال ایران اتخاذ می کنند. ونس از قرار داشتن مذاکرات ایران و آمریکا در مسیر درست خود صحبت کرده است و همچنین گفته که ایران می تواند برنامه هسته ای غیرنظامی خود را حفظ کند. ونس حتی این ایده را مطرح کرده که ترامپ قصد دارد ایران را در اقتصاد جهانی ادغام کند. حصول توافق میان ایران و آمریکا در مورد پرونده هسته ای تهران، تندروها در واشینگتن را ناامید خواهد کرد. البته که اسرائیل و به طور خاص نخست وزیر آن یعنی بنیامین نتانیاهو نیز در همین اردوگاه قرار می گیرند.

با این حال، اسرائیل در مواجهه با دولت ترامپ باید محتاط باشد. روابط میان اسرائیل و آمریکا محکم است اما امکان اوج گیری تنش ها در صورت وقوع برخی تحولات وجود دارند. داده های یک نظرسنجی که به تازگی توسط موسسه گالوپ انجام گرفته نشان می دهند که اغلب آمریکایی‌ها از اسرائیل ناامید شده اند. تنها 46 درصد از بزرگسالان آمریکایی حمایت خود را از اسرائیل اعلام می‌کنند. این عدد کمترین میزان در 25 سال اخیر است. 33 درصد نیز اشاره کرده اند که با مردم فلسطین احساس همزادپنداری می کنند. «برندن باک» در نشریه «امریکن کانسروتیو» می گوید که «سابقه ای دیرینه با محوریت محافظه کاری در قالب روابط اسرائیل و آمریکا وجود دارد. موضوعی که در شرایط کنونی نمودهای عمده خود را به نمایش می گذارد».

جنبش ترامپ با تردیدهای جدی در مورد روابط آمریکا با اسرائیل رو به رو است. شخصِ ترامپ همواره در وهله نخست اصولی را دنبال می کند که به زعم خودش، در راستای منافع وی است. برخلاف جو بایدن که یک دلبستگی احساساتی به اسرائیل داشت، ترامپ بر اساس یک اصل ثابت حرکت می کند: «ما هیچ متحد همیشگی نداریم و در عین حال، هیچ دشمن همیشگی نیز نداریم.»

«احمد چاری»، تحلیلگر و تئوریسین روابط بین الملل، در نشریه «تریبون راهبردی اورشلیم» می نویسد که «احتیاط های جدی در قالب روابط آمریکا و اسرائیل حاکم شده اند. در آمریکا، حمایت از اسرائیل در میان نهادهای کلیدی قوی است با این حال، جنگ غزه، معادلات محوری را پیچیده کرده است. در زمانه ای که رهبران آمریکا بر اولویت های داخلی متمرکز هستند، کلیت ساختار اسرائیل سعی دارد تا دستورکارهای مطلوب خود را به نحو صریح‌تری در قیاس با هر زمان دیگری، در واشینگتن به پیش برد. اسرائیل نباید حمایت های آمریکا را همیشگی تصور کند. نتانیاهو باید به این موضوع به دقت توجه داشته باشد».