صدای «هشدار زلزله ایران» خاموش شد؛ بهرام عکاشه که بود؟

«دکتر «عکاشه» لیسانس فیزیک دانشکده علوم دانشگاه تهران در سال ۱۳۳۷ بود و سپس به آلمان رفت و تحصیلاتش را در سال ۱۳۴۷ در آلمان با دکترای زلزلهشناسی در دانشگاه فرانکفورت به اتمام رساند. یک سال هم دستیار آزمایشگاه بود و برای دانشجویان تدریس میکرد.»
مهدی زارع طی یادداشتی در روزنامه اعتماد نوشت: استاد دکتر بهرام عکاشه در بامداد ۱۲ خرداد ۱۴۰۴ در ۸۹ سالگی در تهران درگذشت. «بهرام عکاشه» متولد ۱۳۱۵ در مسجدسلیمان، متخصص برجسته زلزلهشناسی و زمینشناسی و پیشگام علم زلزلهشناسی ایران بود. دکتر «عکاشه» لیسانس فیزیک دانشکده علوم دانشگاه تهران در سال ۱۳۳۷ بود و سپس به آلمان رفت و تحصیلاتش را در سال ۱۳۴۷ در آلمان با دکترای زلزلهشناسی در دانشگاه فرانکفورت به اتمام رساند. یک سال هم دستیار آزمایشگاه بود و برای دانشجویان تدریس میکرد. علاوه بر آن مسوول ثبت دادههای زلزله در یک پایگاه زلزلهسنجی در غرب فرانکفورت بود.
هرچند امکان اقامت و کار در دانشگاههای آلمان برای او فراهم بود، اما به ایران بازگشت و کار علمی - پژوهشیاش را در میهن پی گرفت. او از سال ۱۳۴۸ در موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران مشغول فعالیت شد. او پس از تعطیلی دانشگاهها در جریان انقلاب فرهنگی مدتی را در آلمان به سر برد ولی مجددا به کشور بازگشت و در سال ۱۳۶۴ به مرتبه استادی دانشگاه تهران رسید.
وی سالها رییس بخش زلزلهشناسی موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران بود. او در سال ۱۳۷۸ رشته ژئوفیزیک را در دانشگاه آزاد اسلامی بنیان گذاشت و مدت ۱۴ سال ریاست گروه ژئوفیزیک دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال را نیز بر عهده داشت. دکتر «عکاشه» همواره نسبت به خطر وقوع زلزله در تهران هشدار داد و از طرفداران تغییر محل پایتخت به منظور به حداقل رساندن تلفات ناشی از زلزله احتمالی بود.
مراسم تقدیر از نیم قرن تلاش علمی استاد بهرام عکاشه، استاد پیشکسوت زلزلهشناسی دانشگاه تهران و رونمایی از «جایزه عکاشه» ۲۱ آبان ماه ۱۳۹۷ در تهران طی مراسمی همزمان با اولین سالروز وقوع زلزله ازگله سرپلذهاب برگزار شد و ضمن پاسداشت و تقدیر از ۵۰ سال تلاشهای علمی و دلسوزانه دکتر بهرام عکاشه برای اولین بار با حضور استاد از جایزهای تحت عنوان «جایزه عکاشه» رونمایی شد.
این جایزه به همت جمعی از دانشجویان استاد در قالب تشکیل هیات امنا و به صورت خودجوش، دانشمندان جوان در چهار حوزه تخصصی مرتبط با زلزله: زلزلهشناسی، مهندسی زلزله، معماری و علوم انسانی به ۴ نفر از متخصصان تعلق گرفت.
نگارنده به عنوان رییس هیات امنای جایزه عکاشه، در همان زمان اعلام کرد ترویج علم زلزلهشناسی در جامعه ایران و تشویق نسلهای بعدی برای ادامه راه این اندیشمند برجسته و نیز ایجاد فضایی برای به اشتراکگذاری نتایج پژوهشها و مطالعات متخصصان این رشته درباره زلزلههای ایران هدف از اهدای این جایزه است. دورههای بعدی این جایزه در سالهای بعد با وقوع همهگیری کرونا و سپس بیماری استاد عکاشه در سالهای اخیر به تعویق افتاده است.