شورای‌عالی دفاع همان «اتاق جنگ» است؟

از زمانی که مسعود پزشکیان سکاندار قوه مجریه شد تا  اکنون  که یک سال از عمر دولت می‌گذرد، بارها خبری درباره انتصاب علی لاریجانی به دبیری شورای عالی امنیت ملی در رسانه‌ها منتشر شده است. از یک سو، سفرهای دیپلماتیک او به  لبنان و روسیه و دیدارهایی در رده های بالای دیپلماتیک، به این خبرها دامن می‌زد و از سوی دیگر، عدم تمدید حکم علی‌اکبر احمدیان از سوی رئیس‌جمهور، از دلایل دیگر برای قوت گرفتن خبر این انتصاب بود.

به گزارش اقتصاد نیوز، علی لاریجانی البته در دی‌ماه سال ۱۴۰۳ و در گفت‌وگو با شبکه خبری ایران ۲۴ گفته بود «قرار نیست به شورای عالی امنیت ملی برگردم یا مسئولیت دبیری شورای عالی امنیت ملی را داشته باشم.» اما از زمانی که لاریجانی این جمله را بیان کرد تا به امروز که هفت ماه از آن می‌گذرد، کشور با اتفاقات عجیبی روبه‌رو بوده که مهم‌ترین آن، جنگ تحمیلی ۱۲ روزه با اسرائیل و آمریکا بود. خود او نیز  طی هفته های اخیر فعالتر از قبل شده است و ظهور و بروز سیاسی محسوس تری داشته است.

زمزمه‌ها برای بازگشت لاریجانی

در شرایطی که کشور در موقعیت حساسی قرار گرفته و سایه جنگ و فعال شدن مکانیسم ماشه، تهران را تهدید می‌کند، گویا قرار است تغییراتی در شورایعالی امنیت ملی رخ دهد. چنانچه چند روز پیش سایت نورنیوز از افزایش احتمال تغییرات قریب‌الوقوع در برخی نهادهای عالی امنیتی خبر داد.

روز گذشته خبرگزاری اصولگرای فارس نیز مهر تاییدی بر ادعای نورنیوز زد و نوشت: «مطابق اطلاعات به‌دست‌آمده، علی لاریجانی احتمالاً در روزهای آینده به‌عنوان دبیر شورای‌ عالی امنیت ملی منصوب خواهد شد و علی‌اکبر احمدیان احتمالاً مسئولیت چند پرونده‌ ویژه و استراتژیک کشور را بر عهده خواهد گرفت.»

این خبرگزاری با اشاره به احیا شدن شورایعالی دفاع تأکید کرد: «با نهایی‌شدن تغییرات ساختاری در شورای‌ عالی امنیت ملی، منابع آگاه از ایجاد «شورای دفاع» خبر می‌دهند؛ شورایی جدید با مأموریت‌های راهبردی در حوزه سیاست‌های دفاعی کشور که ساختار آن به‌زودی نهایی خواهد شد.»

بر همین اساس، غلامعلی جعفرزاده ایمن‌آبادی، نماینده ادوار مجلس و از چهره‌های نزدیک به لاریجانی، در گفتگو با «اقتصادنیوز»  بازگشت لاریجانی را به مسند دبیری شورایعالی امنیت ملی تایید و بیان کرد: «چیزی که من شنیده‌ام صحت دارد و امیدوارم در آن تسریع شود.»

شورای عالی دفاع در قانون اساسی وجود دارد

در همین راستا،  منصور حقیقت‌پور، فعال سیاسی اصولگرا و از چهره‌های نزدیک به علی لاریجانی در گفت‌وگویی با اقتصادنیوز درباره احیای شورایعالی دفاع بیان کرد: «شورای عالی دفاع در قانون اساسی وجود داشته و دارد. این شورا در دوره جنگ اول نیز ساری و جاری بوده و فرماندهان نظامی، فرمانده کل قوا و جانشین فرمانده کل قوا در آن حضور داشته‌اند و مسائل مربوط به دفاع مقدس و جنگ را رسیدگی می‌کردند. اکنون نیز اراده بر این است که احیا شود. این اتفاق خوبی است. ستاد کل نیروهای مسلح، یک ستاد هماهنگی است، نه فرماندهی.»

وی ادامه داد: «اگر قرار باشد درگیری جدی داشته باشیم و نیروهای ما بخواهند وارد عمل شوند—در حالی که ارتش و سپاه یک ارتش مرکب هستند—و دو نیروی هوایی، دو نیروی زمینی و دو نیروی دریایی بخواهند با هم وارد شوند، این امر نیازمند فرماندهی است. ضمن این‌که فرماندهی برای خود دارای جانشین است و در برخی مقاطع دچار غافلگیری نخواهیم شد.»

تراز لاریجانی، «فوق‌ملی» است

این چهره سیاسی اصولگرا درباره بازگشت لاریجانی به شورایعالی امنیت ملی گفت: «این‌که ایشان برای شورای عالی امنیت ملی پیش‌بینی شده‌اند را تکذیب نمی‌کنم و می‌گویم اگر این اتفاق بیفتد، بسیار عالی است. تراز آقای لاریجانی، «فوق‌ملی» است؛  تراز ایشان بین‌المللی است و باید در سطح بین‌المللی ورود کنند و بحران‌ها را مدیریت کنند. به ذهن من، این یک سرمایه بزرگ است که خداوند ذخیره کرده بود تا امروز مقام معظم رهبری از این ظرفیت استفاده کنند و امیدوارم که به‌زودی شاهد صدور حکم ایشان باشیم.»

حقیقت‌پور در پاسخ به این سؤال که حکم لاریجانی صادر شده است یا خیر، خاطرنشان کرد: «نمی‌گویم این حکم برایشان صادر شده یا نشده است. من این خبر را تکذیب نمی‌کنم.»

شورای عالی دفاع بعد از جنگ اسرائیل علیه ایران مجددا ایجاد شده است

وی درباره ترکیب احتمالی شورایعالی دفاع گفت: «جزئیات آن را نمی‌دانم. بعد از جنگ، شورای عالی دفاع را مجدداً ایجاد کرده‌ایم. این‌که ترکیب آن چیست، باید صبر کنیم تا ببینیم مقام معظم رهبری آن را چگونه شکل می‌دهند.»

این چهره نزدیک به لاریجانی درباره سازوکار شورایعالی دفاع تصریح کرد: «فقط اتاق جنگ نیست. جنگ، یک عملیات است. ما در خصوص نیروهای مسلح و گسترش و آمایش و استعداد آن‌ها و جنگ و صلح و مسائل مختلف، باید تصمیم گیری‌هایی کنیم. این موارد نیازمند این است که دیپلماسی دفاعی ما را به طور تمیز اجرا و پیگیری کند. مجموعه ای از فعالیت‌ها است که باید در قالب شورای عالی دفاع ملاحظه کنیم.»