جلیلی و اشتون پای میز مذاکره جنگ سردی

فرارو- در حالی که روز چهارشنبه کنگره آمریکا تحریم های جدیدی را علیه ایران تصویب نمود؛ یک روز بعد خانم اشتون و آقای جلیلی در گفتگوی تلفنی توافق کردند که این گفتگو پس از پایان ماه رمضان نیز انجام شود. هدف غرب از اعمال فشار بیشتر بر ایران و در عین حال نگاه داشتن ایران در پای میز مذاکره چیست؟

حشمت الله فلاحت پیشه استاد دانشگاه و کارشناس مسائل بین المللی در گفتگو با فرارو ارزیابی خود از مذاکرات ایران و 1+5 را چنین بیان کرد.

• به اعتقاد من اصولا سیاست کلی 1+5 در قبال ایران تغییری نکرده است. 1+5 به عنوان بخشی از ساختار قدرت های بزرگ دنیا در قبال ایران عمل می کند و طبیعتا طبق تقسیم کاری که صورت گرفته تلاش دارد قطعنامه های شورای امنیت در قبال ایران را اعمال کند.

• به همین دلیل دیپلماسی ای که در 1+5 شکل می گیرد به عنوان نوعی خط همراه با سیاست تحریم عمل می کند.

• یعنی از یکسو در کنگره آمریکا و در اتحادیه اروپایی سیاست های تحریمی علیه جمهوری اسلامی ایران اعمال می شود و از سوی دیگر 1+5 کماکان سعی می کند موضوع مذاکره با ایران را ادامه دهد. لذا این رویکرد به این معنا است که اصولا دیپلماسی در دستور کار 1+5 قرار ندارد.

• من معتقدم سیاست 1+5 سیاست فشار بر ایران است و یک خط عقب نشینی برای ایران مشخص کرده و سعی دارد ایران را تا پشت آن خط عقب براند.

• در مذاکراتی که خانم اشتون انجام می دهد عملا این مذاکرات حالت تهدیدآمیز به خود می گیرد. یعنی به عبارتی خانم اشتون تحریم های خارج از میز مذاکره با 1+5 را به رخ می کشد تا ایران از مواضع خود عقب نشینی کند. این طبیعت دیپلماسی کنونی 1+5 با ایران است.

• لذا در بحث کلان می توان گفت دیپلماسی 1+5 در قبال ایران میل به توافق ندارد. بلکه میل آن بیشتر به فشار و چانه زنی می باشد.

• در طرف مقابل هم سیاست جمهوری اسلامی ایران سیاست متفاوتی است. جمهوری اسلامی ایران سعی دارد مذاکرات از درون مقوله قطعنامه های شورای امنیت خارج شده و در قالب مذاکرات حقوقی و کارشناسی مربوط به بحث هسته ای و فراتر از آن مذاکرات مربوط به ایفای نقش ایران در عرصه منطقه ای انجام شود.

• این دو نقش را هنوز 1+5 نپذیرفته است. یعنی از طرفی 1+5 قصد دارد موضوع حقوق هسته ای ایران را به عنوان حاشیه ای بر قطعنامه های شورای امنیت مطرح کند که در این حاشیه عملا حقی به ایران تعلق نمی گیرد و از طرف دیگر 1+5 احساس می کند اگر فضا را برای ایران فراهم کند که در مسائل منطقه ای مانند سوریه، بحرین و مسائل امنیت انرژی و دیگر مسائل صاحب نقش شود موقعیت ایران در مذاکرات را تقویت می کند.

• به همین دلیل اقبالی از بسته پیشنهادی ایران برای مذاکرات فراگیر منطقه ای صورت نگرفته است.

• به اعتقاد من مذاکرات مربوطه یک مذاکره جنگ سردی است و به مذاکرات خانم اشتون با آقای جلیلی نمی شود دلبستگی عملی پیدا کرد.

موضع آمریکا در قبال ایران پس از انتخابات ریاست جمهوری
• به اعتقاد من اوباما از این موضوع ناراحت است که اولین پیام رسمی وی به ایران با واکنش مثبتی از سوی ایران مواجه نشد و به همین دلیل ایشان در موضع تضاد با ایران قرار گرفت.

• مجموعه سیاست های تحریمی که در زمان اوباما علیه ایران شکل گرفت و مجموعه امضاهای تحریمی که در کنگره و در دولت آمریکا در زمان اوباما علیه ایران شکل گرفت به لحاظ رنج و میانگین زمانی در تاریخ روابط ایران و آمریکا بی سابقه است. یعنی به عبارتی اوباما بیشترین تحریم ها را علیه ایران اعمال کرده است.

• اصولا آمریکایی ها راهبردی برای حل مشکل با ایران ندارند و راهبرد آنها تداوم جنگ سرد با ایران است. جنگ گرم با ایران را جمهوری خواهان به صورت یک امر تبلیغاتی مطرح می کنند و آنچه که واقعیت دارد این است که هم دموکرات ها و هم جمهوری خواهان سیاست جنگ سردی در قبال ایران دارند.

• در طرف ایران هم هیچگونه موضعی مبنی بر تعدیل مواضع در قبال آمریکا صورت نگرفته است که معنای این حرف این است که تقابل راهبردی ایران و آمریکا در آینده ادامه پیدا خواهد کرد.